مراحل کلی مبارزه با نفس: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{شاخه | شاخه اصلی = اخلاق |شاخه فرعی۱ = تهذیب نفس |شاخه فرعی۲ = خودش...» ایجاد کرد)
 
(ابرابزار)
خط ۴: خط ۴:
  |شاخه فرعی۱ = تهذیب نفس
  |شاخه فرعی۱ = تهذیب نفس
  |شاخه فرعی۲ = خودشناسی
  |شاخه فرعی۲ = خودشناسی
  |شاخه فرعی۳ =  
  |شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{سوال}}
{{سوال}}
خط ۱۱: خط ۱۱:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}


علماي اخلاق به طور كلي دو راه براي تك تك بيماري هاي اخلاقي ذكر كرده اند: ۱. علمي; ۲. عملي.
علمای اخلاق به‌طور کلی دو راه برای تک تک بیماری‌های اخلاقی ذکر کرده‌اند: ۱. علمی؛ ۲. عملی.


۱. راه علمي: مقصود از راه علمي اين است كه به عواقب و نتايج شوم هر چيزي كه منشأ آن هوي و هوس انساني است، بايد توجّه نمود. غالباً كساني كه علم به خطر، ضرر و خسران پيدا مي كنند، در صدد پيش گيري از آن برمي آيند و در چنين وضعيتي، يا به دنبال آن زشتي نخواهند رفت و يا اگر دامن گيرشان شود، در صدد ريشه كن كردن آن بر خواهند آمد; لذا علم به آفت و ضرر بيماري هاي اخلاقي ـ اگر تمام نقش را در زدودن آن نداشته باشد ـ تأثير زيادي در پيش گيري و درمان دارد; از باب مثال، اگر به شما بگويند كه در اين مسير حيوانات درنده و وحشي در كمين هستند، به طور قطع، يا آن مسير را براي حركت انتخاب نمي كنيد و يا با سلاح و تجهيزات دفاعي كامل و با احتياط از آن مسير گذر خواهيد كرد. از سويي ديگر اگر راه استفاده از سلاح مبارزه را ندانسته باشد، يا نتواند به خوبي دشمن را تشخصي دهد حتما مغلوب مي گردد. اين راه علمي براي تمام بيماري هاي اخلاقي و هواهاي نفساني تجويز شده است، منتهي در دو مرحله صورت مي پذيرد.  
۱. راه علمی: مقصود از راه علمی این است که به عواقب و نتایج شوم هر چیزی که منشأ آن هوی و هوس انسانی است، باید توجّه نمود. غالباً کسانی که علم به خطر، ضرر و خسران پیدا می‌کنند، در صدد پیش‌گیری از آن برمی آیند و در چنین وضعیتی، یا به دنبال آن زشتی نخواهند رفت یا اگر دامن گیرشان شود، در صدد ریشه کن کردن آن برخواهند آمد؛ لذا علم به آفت و ضرر بیماری‌های اخلاقی ـ اگر تمام نقش را در زدودن آن نداشته باشد ـ تأثیر زیادی در پیش‌گیری و درمان دارد؛ از باب مثال، اگر به شما بگویند که در این مسیر حیوانات درنده و وحشی در کمین هستند، به‌طور قطع، یا آن مسیر را برای حرکت انتخاب نمی‌کنید یا با سلاح و تجهیزات دفاعی کامل و با احتیاط از آن مسیر گذر خواهید کرد. از سویی دیگر اگر راه استفاده از سلاح مبارزه را ندانسته باشد، یا نتواند به خوبی دشمن را تشخصی دهد حتماً مغلوب می‌گردد. این راه علمی برای تمام بیماری‌های اخلاقی و هواهای نفسانی تجویز شده است، منتهی در دو مرحله صورت می‌پذیرد.


الف) به شكل عمومي: به اين معنا كه شخص سالك بايد بداند كه بيماري هاي اخلاقي سبب محروميت انسان از انس و قرب الهي و موجب عذاب وجدان و عقاب الهي براي خود مي گردد; هم چنين بايد بداند كه با ورود در هر گناه، از خداي عالم كه صميمي ترين و با وفاترين دوست انسان است، فاصله گرفته و خود را از نعمت او محروم ساخته است; و ديگر آن كه در روز قيامت تمام صحنه هاي گناه به انسان نشان داده مي شود و سراسر وجود او را، شرمندگي فرا مي گيرد.
الف) به شکل عمومی: به این معنا که شخص سالک باید بداند که بیماری‌های اخلاقی سبب محرومیت انسان از انس و قرب الهی و موجب عذاب وجدان و عقاب الهی برای خود می‌گردد؛ هم چنین باید بداند که با ورود در هر گناه، از خدای عالم که صمیمی‌ترین و با وفاترین دوست انسان است، فاصله گرفته و خود را از نعمت او محروم ساخته است؛ و دیگر آن که در روز قیامت تمام صحنه‌های گناه به انسان نشان داده می‌شود و سراسر وجود او را، شرمندگی فرا می‌گیرد.


ب) اختصاصي: راه اختصاصي علمي، آن است كه نسبت به آثار سوء آن گناه خاص آگاهي و شناخت لازم را پيدا كند و خود را از آفت ها و آسيب هاي آن نجات دهد.<ref>براي اطلاعات بيش تر ر.ك: نراقي، ملا مهدي، جامع السعادات، گزيده ي آن با ترجمه ي جلال الدين مجتبوي; و دستغيب شيرازي، گناهان كبيره.</ref>
ب) اختصاصی: راه اختصاصی علمی، آن است که نسبت به آثار سوء آن گناه خاص آگاهی و شناخت لازم را پیدا کند و خود را از آفت‌ها و آسیب‌های آن نجات دهد.<ref>برای اطلاعات بیش تر ر.ک. نراقی، ملا مهدی، جامع السعادات، گزیدهٔ آن با ترجمهٔ جلال الدین مجتبوی؛ و دستغیب شیرازی، گناهان کبیره.</ref>


راه عملي: و اما راه عملي براي پيش گيري و يا درمان بيماري رواني و اخلاقي آن است كه شخص بيمار تا مدتي بايد به يك سري رياضت هاي شرعي اشتغال داشته باشد و براي ريشه كن ساختن آن رذايل، كمي به خود زحمت دهد و به امور پسنديده كه صفت مقابل آن رذايل است روي آورد و آن را تقويت كند; البته گاهي راه عملي با توجه به نوع بيماري به مدتي محدود و گاهي به مدتي طولاني نياز دارد. انسان براي بهره گيري از هر دو راه بايد از خداي متعال توفيق مسئلت نمايد تا در تمام مراحل درمان او را ياري كند.  
راه عملی: و اما راه عملی برای پیش‌گیری یا درمان بیماری روانی و اخلاقی آن است که شخص بیمار تا مدتی باید به یک سری ریاضت‌های شرعی اشتغال داشته باشد و برای ریشه کن ساختن آن رذایل، کمی به خود زحمت دهد و به امور پسندیده که صفت مقابل آن رذایل است روی آورد و آن را تقویت کند؛ البته گاهی راه عملی با توجه به نوع بیماری به مدتی محدود و گاهی به مدتی طولانی نیاز دارد. انسان برای بهره‌گیری از هر دو راه باید از خدای متعال توفیق مسئلت نماید تا در تمام مراحل درمان او را یاری کند.
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس}}


{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =
  | تیترها =  
  | تیترها =
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =
  | کیفیت =  
  | کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
automoderated
۶٬۳۴۱

ویرایش