فرزندان شهید مسلم بن عقیل

نسخهٔ تاریخ ‏۲۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۲۹ توسط Rezapour (بحث | مشارکت‌ها)


سؤال

حضرت مسلم چند فرزند داشت؟ نام مادرشان چه بود؟ موقع شهادت هر کدام چند سال داشتند؟

درگاه‌ها
امام حسین.png


فرزندانِ شهید مسلم بن عقیل را چهار پسر نام برده‌اند که دو تن در جریان واقعه کربلا و دو تن در کوفه در حال اسارت به‌ شهادت رسیدند.[۱]

مسلم بن عقیل پسر عموی و از افراد مورد اعتماد امام حسین(ع) بود که به عنوان سفیر امام(ع) به کوفه فرستاده شد تا صداقت یا عدم صداقت کوفیان را در دعوت امام حسین(ع) گزارش کند.[۲]

هیچ‌یک از منابع تاریخی کهن تعداد فرزندان مسلم بن عقیل را به‌صورت منسجم ذکر نکرده‌اند.[۳] اسامی فرزندان مسلم که به‌صورت پراکنده در منابع تاریخی ذکر شده است:

  • محمد که همانند عبدالله در روز عاشورا به شهادت رسید.[۶] مادر او ام ولد بوده است.[۷] وی دوازده یا سیزده سال داشته و در زیارت ناحیه مقدسه بر او سلام شده است.[۸]
  • علی که بلاذری مورخ قرن سوم وی را فرزند مسلم بن عقیل و مادرش را رقیه دختر علی(ع) معرفی کرده است.[۹]
  • دختری سیزده‌ساله که به راویت ابن‌اعثم کوفی او با دختران امام حسین(ع) در سفر کربلا همراه بوده است.[۱۰]
تصویری قدیمی از مقبره دو طفلان مسلم
  • محمد و ابراهیم، عمدتاً نویسندگان به نقل از امالیِ شیخ صدوق نام این دو فرزند را به‌عنوان فرزندان مسلم بن عقیل ذکر کرده‌اند و به نقل از ایشان نوشته‌اند که این دو طفل در کوفه به شهادت رسیده‌اند و جریان شهادت این دو را ذکر کرده‌اند.[۱۱] مورخان به سن این دو طفل هیچ اشاره‌ای نکرده‌اند و زمان شهادت این دو طفل یک سال بعد از واقعه عاشورا بیان شده است.[۱۲] نویسنده ناسخ التواریخ سن این کودکان را هفت و هشت ساله بیان کرده است.[۱۳]

در منابع، دو پسر از مسلم به نام‌های محمد ذکر شده که یکی در کربلا و دیگری در کوفه به شهادت رسیده‌اند؛ در این رابطه ذبیح‌الله محلاتی می‌نویسد: تواریخ به ما نشان نمی‌دهد که مسلم دو پسر به نام محمد داشته باشد؛ ممکن است آن پسر که در کوفه شهید شده نام دیگری داشته باشد و به محمد شهرت پیدا کرده باشد.[۱۴]

منابع

  1. شیخ عباس قمی، عباس بن محمدرضا، منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل، قم، نشر مؤمنین، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۶۶۲.
  2. دینوری، ابوحنیفه احمد بن داوود، الاخبار الطوال، مصر، مطبعة السعادة، ۱۳۳۰ق، ص۲۳۰.
  3. شیخ عباس قمی، منتهی الامال، ج۲، ص۶۶۲.
  4. شیخ مفید، محمد بن محمد، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، بی‌جا، نشر دار المفید، ج۲، ص۱۰۶؛ نیز: ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸، ج۸ِ، ص۲۰۱.
  5. مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الانوار الجامعة لدرر اخبار الائمة الاطهار، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق. ج۹۸، ص۲۷۶.
  6. قاضی نعمان، نعمان بن محمد، شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار، تحقیق محمد حسینی جلالی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۳۸.
  7. ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، قم، مؤسسه دار الکتاب، بی‌تا، ص۶۲.
  8. محلاتی، ذبیح‌الله، فرسان الهيجاء فی تراجم أصحاب سيدالشهداء عليه السلام، ترجمه محمد شعاع فاخر، قم، المکتبة الحيدرية، ۱۳۸۶ش، ج۲، ص۱۶۰.
  9. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق محمدباقر محمودی، بیروت، مؤسسة الاعلمی، ۱۳۹۴ق، ج۳، ص۷۰.
  10. شیخ عباس قمی، منتهی الامال، ج۲، ص۶۶۲.
  11. شیخ عباس قمی، منتهی الامال، ج۲، ص۶۶۲-۶۶۴؛ نیز: محلاتی، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۱۷؛ نیز: شیخ عباس قمی، عباس بن محمدرضا، نفس المهموم، تهران، نشر کتابچی، ۱۳۷۳ش، ص۶۹-۷۱.
  12. شیخ عباس قمی، منتهی الامال، پیشین، ص۶۶۴ و نفس المهموم، ص۷۰.
  13. سپهر، محمد تقی بن محمدعلی، ناسخ التواریخ، تهران، انتشارات اسلامیه، ۱۳۵۱ش، ج۲، ص۱۱۰.
  14. محلاتی، فرسان الهیجاء، ج۱، ص۱۷.