فرزندان شهید مسلم بن عقیل
حضرت مسلم چند فرزند داشت؟ نام مادرشان چه بود؟ موقع شهادت هر کدام چند سال داشتند؟
فرزندان مسلم بن عقیل به روایت منابع احتمالاً پنج تا بوده‌اند که از میان چهار پسر او دو تن در جریان واقعه کربلا به‌شهادت رسیدند و دو تن در کوفه در حال اسارت به‌شهادت رسیدند.[۱]
مسلم بن عقیل پسر عموی امام حسین(ع) بود. او از افراد مورد اعتماد امام حسین(ع) بود که به عنوان سفیر امام(ع) به کوفه فرستاده شد تا صداقت یا عدم صداقت کوفیان را در دعوت امام حسین(ع) گزارش کند.[۲]
هیچ‌یک از کتاب‌های تاریخی کهن تعداد فرزندان مسلم بن عقیل را به صورت یک جا و منسجم ذکر نکرده‌اند. نویسنده کتاب منتهی الامال نیز به این مطلب اشاره کرده است.[۳]
اسامی فرزندان مسلم که به صورت پراکنده درکتب تاریخی ذکر شده است به صورت ذیل می‌باشد:
- عبدالله که در روز عاشورا به شهادت رسید.[۴] مادر وی رقیه دختر حضرت علی(ع) می‌باشد.[۵]
- محمد همانند عبدالله در روز عاشورا به شهادت رسید.[۶] مادر ایشان ام ولد بوده است.[۷] عمر وی دوازده یا سیزده سال بوده و در زیارت ناحیه مقدسه بر او سلام شده است.[۸]
- علی که کمتر توسط مورخان نامی از او برده شده است. بلاذری می‌نویسد: «عبدالله و علی فرزندان مسلم بن عقیل مادرشان رقیه دختر علی(ع) بوده است».[۹]
- محمد و ابراهیم، عمدتاً نویسندگان به نقل از امالیِ شیخ صدوق نام این دو فرزند را برای مسلم بن عقیل ذکر کرده‌اند و به نقل از ایشان نوشته‌اند که این دو طفل در کوفه به شهادت رسیده‌اند و جریان شهادت این دو را ذکر کرده‌اند.[۱۱]
دو پسر از مسلم به نام‌های محمد ذکر شده است که یکی در کربلا و دیگری در کوفه به شهادت رسیده‌اند در این رابطه ذبیح الله محلاتی می‌نویسد: «تواریخ به ما نشان نمی‌دهد که مسلم دو پسر به نام محمد داشته باشد ممکن است آن پسر که در کوفه شهید شده است با برادرش ابراهیم، نام دیگری داشته باشد و به محمد شهرت پیدا کرده است.»[۱۲]
مورخان اخیر عمدتاً بر نقل قول شیخ صدوق در امالی اعتماد کرده‌اند و جریان شهادت محمد و ابراهیم را ذکر کرده‌اند. مورخان به سن این دو طفل هیچ اشاره‌ای نکرده‌اند. زمان شهادت این دو طفل یک سال بعد از واقعه عاشورا بیان شده است.[۱۳]
نویسنده ناسخ التواریخ سن این کودکان را هفت و هشت ساله بیان کرده است.[۱۴]
مطالعه بیشتر
- منتهی الامال، ص۶۶۲ به بعد.
- امالی شیخ صدوق، ص۱۴۳.
منابع
- ↑ شیخ عباس قمی، عباس بن محمدرضا، منتهی الآمال فی تواریخ النبی و الآل، قم، نشر مؤمنین، ۱۳۷۹ش، ج۲، ص۶۶۲.
- ↑ دینوری، ابوحنیفه احمد بن داوود، الاخبار الطوال، مصر، مطبعة السعادة، ۱۳۳۰ق، ص۲۳۰.
- ↑ شیخ عباس قمی، منتهی الامال، ج۲، چاپ اوّل، قم: نشر مؤمنین، ۱۳۷۹، ص۶۶۲.
- ↑ شیخ مفید، تاریخ ارشاد، ج۲، بی جا، نشر دار المفید، ص۱۰۶ و ابن کثیر، البدایه و النهایه، ج۸، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸، ص۲۰۱.
- ↑ علامه مجلسی، بحار الانوار، ج۹۸، ص۲۷۶.
- ↑ قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، قم: مؤسسه نشر اسلامی، ص۲۳۸.
- ↑ ابو الفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، قم: مؤسسه دار الکتاب، ص۶۲.
- ↑ ذبیح الله محلاتی، فرسان الهیجاء، ج۲، ص۱۶۰، کلمه محمد بن مسلم بن عقیل.
- ↑ بلاذری، انساب الاشراف، تحقیق محمد باقر محمودی، چاپ اول، بیروت: مؤسسه الاعلمی، ۱۳۹۴، ص۷۰.
- ↑ شیخ عباس قمی، پیشین، ص۶۶۲.
- ↑ همان، ص۶۶۲ و ۶۶۴ به بعد و ذبیح الله محلاتی، پیشین، ج۱، ص۱۷ و شیخ عباس قمی، نفس المهموم، تهران، نشر کتابچی، ۱۳۷۳، ص۷۱–۶۹.
- ↑ ذبیح الله محلاتی، پیشین.
- ↑ شیخ عباس قمی، منتهی الامال، پیشین، ص۶۶۴ و نفس المهموم، ص۷۰.
- ↑ محمد تقی سپهر، ناسخ التواریخ، ج۲، ص۱۱۰.