عدالت صحابه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ آوریل ۲۰۲۲
ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۲۳: خط ۲۳:
=== در قرآن ===
=== در قرآن ===
آیاتی که در قرآن، در مورد تمجید از صحابه و امت پیامبر(ص) آمده است به چند گروه تقسیم می‌شود:
آیاتی که در قرآن، در مورد تمجید از صحابه و امت پیامبر(ص) آمده است به چند گروه تقسیم می‌شود:
* برخی آیات که از امت پیامبر(ص) تمجید کرده است. مانند آیات {{قرآن|كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ|ترجمه=شما بهترين امتی هستيد كه برای مردم به وجود آورده شديد|سوره=آل عمران|آیه=۱۱۰}} و آیه {{قرآن|وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ|ترجمه=و شما را گروهی قرار داده‌ايم كه در نهايت ميانه‌روی هستيد تا شما در مقابل (مخالفان) گواه باشيد|سوره=بقره|آیه=۱۴۳}} بنابر برخی از تفاسیر اهل سنت، امت وسط به معنای عدالت صحابه است.
* برخی آیات که از امت پیامبر(ص) تمجید کرده است. مانند آیات {{قرآن|کُنْتُمْ خَیْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ|ترجمه=شما بهترین امتی هستید که برای مردم به وجود آورده شدید|سوره=آل عمران|آیه=۱۱۰}} و آیه {{قرآن|وَکَذٰلِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَکُونُوا شُهَدَاءَ عَلَی النَّاسِ|ترجمه=و شما را گروهی قرار داده‌ایم که در نهایت میانه‌روی هستید تا شما در مقابل (مخالفان) گواه باشید|سوره=بقره|آیه=۱۴۳}} بنابر برخی از تفاسیر اهل سنت، امت وسط به معنای عدالت صحابه است.
* آیاتی که از عذاب را از صحابی پیامبر نفی کرده است: {{قرآن|يَوْمَ لَا يُخْزِي اللَّهُ النَّبِيَّ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ|ترجمه=روزي كه خداوند، پيامبر اكرم(ص) و كساني كه همراه وی هستند، ذليل و رسوا نخواهد كرد.|سوره=تحریم|آیه=۸}}
* آیاتی که از عذاب را از صحابی پیامبر نفی کرده است: {{قرآن|یَوْمَ لَا یُخْزِی اللَّهُ النَّبِیَّ وَالَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ|ترجمه=روزی که خداوند، پیامبر اکرم(ص) و کسانی که همراه وی هستند، ذلیل و رسوا نخواهد کرد.|سوره=تحریم|آیه=۸}}
* آیاتی که رضایت الهی را برای صحابه اثبات می‌کند: {{قرآن|وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِ‌ینَ وَالْأَنصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّ‌ضِی اللَّـهُ عَنْهُمْ وَرَ‌ضُوا عَنْهُ|ترجمه=و پیشگامان نخستین از مهاجران و انصار، و كسانی كه با نیكوكاری از آنان پیروی كردند، خدا از ایشان خشنود و آنان [نیز] از او خشنودند|سوره=توبه|آیه=۱۰۰}} و آیه {{قرآن|لَّقَدْ رَضِيَ اللَّـهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ|ترجمه=به راستى خدا هنگامى كه مؤمنان، زير آن درخت با تو بيعت مى‌كردند از آنان خشنود شد|سوره=فتح|آیه=۱۸}}
* آیاتی که رضایت الهی را برای صحابه اثبات می‌کند: {{قرآن|وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِ‌ینَ وَالْأَنصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّ‌ضِی اللَّـهُ عَنْهُمْ وَرَ‌ضُوا عَنْهُ|ترجمه=و پیشگامان نخستین از مهاجران و انصار، و کسانی که با نیکوکاری از آنان پیروی کردند، خدا از ایشان خشنود و آنان [نیز] از او خشنودند|سوره=توبه|آیه=۱۰۰}} و آیه {{قرآن|لَّقَدْ رَضِیَ اللَّـهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ|ترجمه=به راستی خدا هنگامی که مؤمنان، زیر آن درخت با تو بیعت می‌کردند از آنان خشنود شد|سوره=فتح|آیه=۱۸}}


===روایات===
=== روایات ===
برخی از روایاتی که در شأن صحابه توسط پیامبر(ص) صادر شده است، اشاره می‌گردد:
برخی از روایاتی که در شأن صحابه توسط پیامبر(ص) صادر شده است، اشاره می‌گردد:
* اهل سنت از رسول خدا(ص) نقل کرده‌اند: بهترين مردمان، مردم عصر من هستند...<ref>بخاري، محمد، صحيح البخاري، بيروت، دار الفكر، ۱۴۰۱ق، ج۳ ، ص۱۵۱.</ref>
* اهل سنت از رسول خدا(ص) نقل کرده‌اند: بهترین مردمان، مردم عصر من هستند…<ref>بخاری، محمد، صحیح البخاری، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۱ق، ج۳، ص۱۵۱.</ref>
*[[پیامبر(ص)]] فرمودند: صحابه مرا بد نگوييد زيرا اگر كسي از شما برابر كوه احد طلا در راه خدا خرج كند برابر با مدّ صحابي و حتي با نصف مدش هم نمي تواند باشد.<ref>همان، ج۴، ص۱۵۹.</ref>
* [[پیامبر(ص)]] فرمودند: صحابه مرا بد نگویید زیرا اگر کسی از شما برابر کوه احد طلا در راه خدا خرج کند برابر با مدّ صحابی و حتی با نصف مدش هم نمی‌تواند باشد.<ref>همان، ج۴، ص۱۵۹.</ref>
* در روایت دیگری که از پیامبر(ص) در کتب اهل سنت نقل شده است آمده است: هر گاه كساني را ديديد كه از اصحاب من بدگويي مي كنند بگوئيد لعنت خدا باد بر كسي كه بد است.<ref>همان، ص۱۹۵.</ref>
* در روایت دیگری که از پیامبر(ص) در کتب اهل سنت نقل شده است آمده است: هر گاه کسانی را دیدید که از اصحاب من بدگویی می‌کنند بگوئید لعنت خدا باد بر کسی که بد است.<ref>همان، ص۱۹۵.</ref>


== دلایل مخالفان ==
== دلایل مخالفان ==
مخالفان عدالت صحابه، یک دلیل عمده برای رد عدالت صحابه اقامه کرده‌اند، و آن اینکه در هیچ یک از آیات و روایاتی که اهل سنت برای عدالت صحابه نقل کرده‌اند، صحبتی از عدالت همه صحابه نشده است، بنابر این با توجه به قرائن دیگر مانند آیات و روایاتی که از منابع خود اهل سنت نقل شده است، برخی از صحابه اعمالی مانند گناه، نفاق، تهمت و سایر مواردی که مخالف عدالت است انجام داده‌اند.
مخالفان عدالت صحابه، یک دلیل عمده برای رد عدالت صحابه اقامه کرده‌اند، و آن اینکه در هیچ‌یک از آیات و روایاتی که اهل سنت برای عدالت صحابه نقل کرده‌اند، صحبتی از عدالت همه صحابه نشده است، بنابر این با توجه به قرائن دیگر مانند آیات و روایاتی که از منابع خود اهل سنت نقل شده است، برخی از صحابه اعمالی مانند گناه، نفاق، تهمت و سایر مواردی که مخالف عدالت است انجام داده‌اند.


=== در قرآن ===
=== در قرآن ===
خط ۴۴: خط ۴۴:
* نسبت دادن خیانت توسط صحابه به پیامبر(ص) از مواردی است که خداوند در قرآن از پیامبر(ص) دفاع کرده است. {{قرآن|وَ مَا کَانَ لِنَبِیٍّ أَنْ یَغُلَّ ۚ وَمَنْ یَغْلُلْ یَأْتِ بِمَا غَلَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ|ترجمه=و هیچ پیغمبری خیانت نخواهد کرد، و هر کس خیانت کند روز قیامت با همان خیانت بیاید|سوره=آل عمران|آیه=۱۶۱}}
* نسبت دادن خیانت توسط صحابه به پیامبر(ص) از مواردی است که خداوند در قرآن از پیامبر(ص) دفاع کرده است. {{قرآن|وَ مَا کَانَ لِنَبِیٍّ أَنْ یَغُلَّ ۚ وَمَنْ یَغْلُلْ یَأْتِ بِمَا غَلَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ|ترجمه=و هیچ پیغمبری خیانت نخواهد کرد، و هر کس خیانت کند روز قیامت با همان خیانت بیاید|سوره=آل عمران|آیه=۱۶۱}}


صحابه پیامبر(ص) را بنابر قرآن، می‌توان به ۵ گروه تقسیم کرد: افرادی که خداوند از آن‌ها راضی است<ref>توبه/۱۰۰</ref> مؤمنان خطاکار که در عین عمل صالح گناهانی هم داشته‌اند<ref>توبه/۱۰۲</ref> افراد فاسق<ref>حجرات/۶</ref> مسلمانان ظاهری که ایمان در قلب‌هایشان نفوذ نکرده است<ref>حجرات/۱۴</ref> و منافقان.<ref>توبه/۱۰۱</ref> تمامی این ۵ گروه طبق نظر اهل سنت، از جمله صحابه پیامبر(ص) به شمار می‌آیند.
صحابه پیامبر(ص) را بنابر قرآن، می‌توان به۵ گروه تقسیم کرد: افرادی که خداوند از آن‌ها راضی است<ref>توبه/۱۰۰</ref> مؤمنان خطاکار که در عین عمل صالح گناهانی هم داشته‌اند<ref>توبه/۱۰۲</ref> افراد فاسق<ref>حجرات/۶</ref> مسلمانان ظاهری که ایمان در قلب‌هایشان نفوذ نکرده است<ref>حجرات/۱۴</ref> و منافقان.<ref>توبه/۱۰۱</ref> تمامی این ۵ گروه طبق نظر اهل سنت، از جمله صحابه پیامبر(ص) به شمار می‌آیند.


=== اجرای حد بر صحابه ===
=== اجرای حد بر صحابه ===
خط ۵۲: خط ۵۲:
* در [[داستان افک]]، پیامبر(ص) دستور داند چند نفر را حد قذف زدند.<ref>طبرانی، سلیان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۲۳، ص۱۲۸، دار احیاء التراث، بیروت.</ref>
* در [[داستان افک]]، پیامبر(ص) دستور داند چند نفر را حد قذف زدند.<ref>طبرانی، سلیان بن احمد، المعجم الکبیر، ج۲۳، ص۱۲۸، دار احیاء التراث، بیروت.</ref>
* بعد از پیامبر(ص)، عبدالرحمن بن عمر و عقبه بن حارث، را به دلیل شرب خمر حد شرعی زدند، سپس [[عمر]] خلیفه دوم فرزندش را احضار کرد و بار دیگر حد را بر او جاری ساخت.<ref>بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، ج۸، ص۳۱۳، دارالفکر، بیروت.</ref>
* بعد از پیامبر(ص)، عبدالرحمن بن عمر و عقبه بن حارث، را به دلیل شرب خمر حد شرعی زدند، سپس [[عمر]] خلیفه دوم فرزندش را احضار کرد و بار دیگر حد را بر او جاری ساخت.<ref>بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، ج۸، ص۳۱۳، دارالفکر، بیروت.</ref>
* داستان [[ولید بن عقبه]] معروف است که شرب خمر کرد و نماز صبح را در حال مستی چهار رکعت خواند، به [[مدینه]] احضار شد و حد شرب خمر بر او اجرا گردید.<ref>نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۵، ص۱۲۶، ح۱۷۰۷، دارالفکر، بیروت.</ref>
* داستان [[ولید بن عقبه]] معروف است که شرب خمر کرد و نماز صبح را در حال مستی چهار رکعت خواند، به[[مدینه]] احضار شد و حد شرب خمر بر او اجرا گردید.<ref>نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۵، ص۱۲۶، ح۱۷۰۷، دارالفکر، بیروت.</ref>


=== در روایات اهل سنت ===
=== در روایات اهل سنت ===
خط ۵۹: خط ۵۹:
* رسول خدا می‌فرماید: گروه از اصحاب من که گرفتار عذاب‌اند، من می‌گویم اینها اصحاب من اصحاب نی‌اند گفته می‌شود، اینها بد از مفارقت تو به عقب برگشته علی الدام مرتد بودند.<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ج۷، ص۲۰۸ کتاب الرقاق، دارالفکر للطباعه والنشر والتوزیع، بیروت ۱۴۰۱.</ref>
* رسول خدا می‌فرماید: گروه از اصحاب من که گرفتار عذاب‌اند، من می‌گویم اینها اصحاب من اصحاب نی‌اند گفته می‌شود، اینها بد از مفارقت تو به عقب برگشته علی الدام مرتد بودند.<ref>بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح بخاری، ج۷، ص۲۰۸ کتاب الرقاق، دارالفکر للطباعه والنشر والتوزیع، بیروت ۱۴۰۱.</ref>
* [[ام سلمه]] می‌گوید: از رسول خدا(ص) شنیدم که فرمود: از اصحاب من کسانی هستند که بعد از مردن هرگز مرا نخواهند دید.<ref>ابوریه المصری، محمود، اضواء علی السنّه المحمدیه پاورقی، ص۳۴۵، نشر البطحاء چاپ ۵.</ref>
* [[ام سلمه]] می‌گوید: از رسول خدا(ص) شنیدم که فرمود: از اصحاب من کسانی هستند که بعد از مردن هرگز مرا نخواهند دید.<ref>ابوریه المصری، محمود، اضواء علی السنّه المحمدیه پاورقی، ص۳۴۵، نشر البطحاء چاپ ۵.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
خط ۷۸: خط ۷۷:
  | تغییر مسیر =شد
  | تغییر مسیر =شد
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
  | بازبینی نویسنده =  
  | بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
۱۵٬۱۴۷

ویرایش