شرایط جانشین پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
چرا خلفا را قبول نداریم؟
شیعیان چه شرایطی را برای خلفه پیامبر(ص) لازم می‌دانند؟ و چرا خلفای سه‌گانه و خلفای اموی و عباسی را قبول ندارند؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
از آنجا که به اعتقاد شیعه امامیه خلافت و امامت همانند نبوت، سیادت و ریاست الهی است و خلیفه و امام مسئولیتش پاسداری از شریعت و بیان و تبلیغ دین و تفصیل مجملات و حل معضلات است، بر این اساس شرائط و ویژگی‌هایی را در امام معتبر می‌دانند، بگونه ای که اگر کسی واجد آن شرط‌ها و ویژگی‌ها نباشد، به‌طور قطع نمی‌تواند امام و جانشین پیامبر ـ صلی الله علی و آله و سلم ـ باشد، برخی از شرائط و ویژگی‌ها قرار ذیل است:
شیعه امامیه خلافت و امامت را همانند نبوت، مقامی الهی می‌داند. مسئولیت خلیفه و امام پاسداری از شریعت و بیان و تبلیغ دین و حل مشکلات جامعه دینی است. بر این اساس شرائط و ویژگی‌هایی را در امام معتبر می‌دانند، به طوری که اگر کسی واجد آن ویژگی‌ها نباشد، به‌طور قطع نمی‌تواند امام و جانشین پیامبر(ص) باشد.


۱. امام و خلیفه باید از گناه و خطا و اشتباه معصوم باشد، زیرا اگر امام عصمت نداشته باشد اعتماد بر شریعت از بین می‌رود، به جهت این که اگر حافظ دین دروغ بگوید یا سایر گناهان از او سر بزند یا اشتباه کند، ممکن است از خود چیزی به دین ببندد و به خدا نسبت دهد، یا در حکمی بواسطه هواهای نفسانی یا امور دنیایی بر خلاف عدالت رفتار نماید، سپس در صورت نداشتن عصمت وثوق و اطمینان به شریعت باقی نخواهد ماند، افزون بر این فلسفه احتیاج مردم به امام آن است که چون مردم عادی جایز الخطا هستند احتیاج به کسی دارند که آنان را از گناه و خطا ممانعت نموده و به راه راست هدایت نماید. اگر امام جایز الخطا باشد نقض غرض لازم می‌آید.<ref>خوانسازی، محمدباقر، انصاف در امامت، ص۳۵، نشر صدوق، ۱۳۷۱ش.</ref>
==عصمت==
{{اصلی|عصمت}}
امام و خلیفه باید از گناه و خطا و اشتباه معصوم باشد، زیرا اگر امام عصمت نداشته باشد اعتماد بر شریعت از بین می‌رود. زیرا اگر از حافظ دین گناه سر بزند یا اشتباه کند، ممکن است از خود چیزی به دین اضافه کند و به خدا نسبت دهد، یا در حکمی بر خلاف عدالت رفتار نماید. علاوه بر این که فلسفه احتیاج مردم به امام آن است که چون مردم عادی جایز الخطا هستند احتیاج به کسی دارند که آنان را از گناه و خطا ممانعت نموده و به راه راست هدایت نماید. اگر امام جایز الخطا باشد نقض غرض لازم می‌آید.<ref>خوانسازی، محمدباقر، انصاف در امامت، ص۳۵، نشر صدوق، ۱۳۷۱ش.</ref>


۲. امامت و خلافت، نیابت از خدا و رسول(ص) است پس باید به تصریح و تعیین خدا و پیغمبر ثابت شود و چون راه ثبوتش منحصر به تعیین خدا و رسول است دیگران حق ندارند امام تعیین کنند، زیرا اگر تعیین امام به اختیار مردم گذاشته شود، بین مردم اختلاف افتاده هر طائفه ای کسی را انتخاب کرده و او را بر سایرین ترجیح می‌دهند و در نتیجه فتنه و فساد تولید می‌گردد. پس باید حتماً امام از طرف خدا و رسول معین شود.<ref>خوانساری، محمدباقر، انصاف در امامت، ص۳۱، نشر صدوق، ۱۳۷۱ش.</ref>
۲. امامت و خلافت، نیابت از خدا و رسول(ص) است پس باید به تصریح و تعیین خدا و پیغمبر ثابت شود و چون راه ثبوتش منحصر به تعیین خدا و رسول است دیگران حق ندارند امام تعیین کنند، زیرا اگر تعیین امام به اختیار مردم گذاشته شود، بین مردم اختلاف افتاده هر طائفه ای کسی را انتخاب کرده و او را بر سایرین ترجیح می‌دهند و در نتیجه فتنه و فساد تولید می‌گردد. پس باید حتماً امام از طرف خدا و رسول معین شود.<ref>خوانساری، محمدباقر، انصاف در امامت، ص۳۱، نشر صدوق، ۱۳۷۱ش.</ref>