راهکارهای قرآن برای آرامش خانواده

سؤال

برای رسیدن خانواده به آرامش و آسایش، قرآن چه راه‌کارهایی را پیشنهاد می‌کند؟

خانواده محبوب‌ترین بنیاد اجتماعی در قرآن است. قرآن برای رسیدن خانواده به آرامش راه‌کارهایی داده است ازجمله:

تشکیل خانواده؛ آرامش دل‌ها با یاد خدا؛ ایجاد مهر و محبت؛ رسیدن به کمال در کنار همدیگر و رفاه اقتصادی.

تشکیل خانواده

در فرهنگ قرآن، هدف اصلی از ازدواج رسیدن به آرامش است: ﴿وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّه وَ رَحْمَه إِنَّ فی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ؛ و از نشانه‌های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید. و در میان‌تان مودّت و رحمت قرار داد؛ در این نشانه‌هایی است برای گروهی که تفکّر می‌کنند.(روم:۲۱)

ازدواج باید آرامش روح و زندگی را به همراه داشته باشد و این بدست نمی‌آید مگر در سایه درک درست که اساس زندگی بر انس و الفت استوار است.[۱]

آرامش دل‌ها با یاد خدا

خانواده و جامعه در صورتی می‌توانند به آرامش دسترسی پیدا کنند که یاد خدا بر آن حاکم باشد: ﴿أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ آگاه باشید، تنها با یاد خدا دلها آرامش می‌یابد!(رعد:۲۸)

مهر و محبت

در فرهنگ قرآن، زن به عنوان مظهر جمال الهی در چهره انسان نقش‌آفرینی می‌کند.[۲] قرآن، آرامش و آسایش زن و مرد را در قالب یک راهکار اخلاقی و عاطفی، بسیار زیبا یعنی مودت و رحمت بیان می‌کند: ﴿وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّه وَ رَحْمَه إِنَّ فی ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ؛ و از نشانه‌های او اینکه همسرانی از جنس خودتان برای شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید. و در میان‌تان مودّت و رحمت قرار داد؛ در این نشانه‌هایی است برای گروهی که تفکّر می‌کنند.(روم:۲۱)

گرایش مرد به زن و آرمیدن مرد در سایه انس به زن همانا مودتّ و رحمت است که خداوند بین آن‌ها قرار دارد و این مودتّ الهی و رحمت خدایی غیر از گرایش غریزهٔ نر و ماده است که در حیوان‌ها هم موجود است.[۳]

از محبت همسران برتر شوند

وز محبت برتران همسر شوند.[۴]

رسیدن به کمال در کنار همدیگر

قرآن آرامش خانواده را در رسیدن به کمال زن و شوهر در کنار هم و با هم دانسته است: ﴿هُنَّ لِباسٌ لَکُمْ وَ أَنْتُمْ لِباسٌ لَهُنَّ؛ آنها لباس شما هستند و شما لباس آنها.(بقره:۱۸۷)

پوشانیدن عیب‌های همدیگر، محرم راز همدیگر بودن، مصون داشتن همدیگر از آفت‌ها و آلودگی‌ها، آرام جان همدیگر بودن، تنوع بخشیدن به زندگی همدیگر، متناسب بودن در ابعاد مختلف زندگی، همانند لباس، زمینه‌ساز آرامش و آسایش خانواده هستند.[۵]

رفاه اقتصادی

اقتصاد در راستای تحیکم بنیان خانواده، نقش اساسی دارد. قرآن با یک مهندسی بسیار زیبا، اقتصاد سالم را در ساختار خانواده جاسازی کرده است. مهریه و تأکید بر پرداخت آن،[۶] تأمین هزینه‌های زندگی،[۷] توجه به ثروت ایتام در ازدواج‌ها،[۸] توجه به سهم قانونی مرد و زن در ارث،[۹] ارزیابی بلوغ اقتصادی یتیمان، پیش از واگذاری ارث به آنان،[۱۰] توجه به میراث یتیمان به عنوان امانتی سنگین،[۱۱] توجه به استقلال اقتصادی زن،[۱۲]و … از جمله بحث‌های اقتصادی هستند که قرآن در راستای تحیکم بنیان خانواده مطرح کرده است.

منابع

جستارهای وابسته

  • جایگاه خانواده در قرآن
  • جایگاه خانواده در اسلام
  • ازدواج از نگاه قرآن
  1. . قرائتی، محسن، تفسیر نور، قم، مؤسسه در راه حق، چاپ اول، ۱۳۷۵ش، ج۴، ص۲۵۵.
  2. جوادی آملی، عبدالله، زن در آیینه جلال و جمال، تهران، نشر فرهنگی رجاء، چاپ دوم، ۱۳۷۱ش، ص۳۷.
  3. جوادی آملی، عبدالله، زن در آیینه جلال و جمال، تهران، نشر فرهنگی رجاء، چاپ دوم، ۱۳۷۱ش، ص۴۰. افروز، غلامعلی، همسران برتر، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ اول، ۱۳۷۷ش، ص۳۲.
  4. افروز، غلامعلی، همسران برتر، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ اول، ۱۳۷۷ش، ص۴۳.
  5. . افروز، غلامعلی، همسران برتر، تهران، انجمن اولیاء و مربیان، چاپ اول، ۱۳۷۷ش، ص۴۶. ۶۰. ۱۷۹.
  6. . سوره نساءآ یه۴. ۱۹. ۲۱.
  7. . سوره بقره، آیه۲۳۳. سوره نساء، آیه۳۴.
  8. . سوره نساء، آیه۳–۲.
  9. . سوره نساء، آیه۳۳. ۱۷۶.
  10. . سوره نساء، آیه۶.
  11. . سوره نساء، آیه۱۰–۹.
  12. . سوره نساء، آیه۳۲.