حیات طیبه: تفاوت میان نسخه‌ها

حیات طیبه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۲۶

۴٬۲۱۸ بایت حذف‌شده ، ‏۲۱ ژانویهٔ ۲۰۲۱

بدون خلاصۀ ویرایش

A.rezapour

automoderated، ناظمان (CommentStreams)

۱۵٬۱۶۱

ویرایش

@@ خط ۴: / خط ۴: @@
 {{پایان سوال}}
 {{پاسخ}}
-در قرآن کریم «حیات طیبه» تنها در یک سوره آمده است. آنجا که می‌فرماید: {{قرآن|مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَی وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاه طَیِّبَه وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ}}<ref>نحل/ ۹۷.</ref> هر کس عمل صالح انجام دهد، در حالی که مؤمن است، خواه مرد باشد یا زن، به او حیات پاکیزه می‌بخشیم، و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام دادند خواهیم داد.
+در قرآن کریم «حیات طیبه» تنها در یک سوره آمده است. آنجا که می‌فرماید: {{قرآن|مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ|ترجمه=هر کس عمل صالح انجام دهد، در حالی که مؤمن است، خواه مرد باشد یا زن، به او حیات پاکیزه می‌بخشیم، و پاداش آنها را به بهترین اعمالی که انجام دادند خواهیم داد.|سوره=نحل|آیه=۹۷}}
-عمل صالح آن چنان مفهوم وسیع و گسترده‌ای دارد که تمام فعالیت‌های مثبت، مفید و سازنده را در همه زمینه‌های علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، نظامی و مانند آن شامل می‌شود.
+مفسران در معنی حیات طیبه (زندگی پاکیزه) تفسیرهای متعددی آورده‌اند:
-از اختراع دانشمندی که برای کمک به انسان‌ها سال‌ها زحمت کشیده گرفته، تا مجاهدت‌های شهید جان بر کفی که در صحنه مبارزه حق و باطل آخرین قطره‌های خون خود را نثار می‌کند.
-و از درد و رنجی که مادر با ایمانی به هنگام آوردن نوزاد و سپس برای تربیت او متحمل می‌شود گرفته، تا زحماتی که دانشمندان برای نوشتن کتاب‌های پرارج شان می‌کشند، همه را فرا می‌گیرد.
-از بزرگ‌ترین کارها همچون رسالت انبیاء تا کوچک‌ترین برنامه‌ها همچون کنار زدن یک سنگ کوچک از وسط جاده همه در این مفهوم وسیع جمع است.
-در حدیثی از پیامبر اکرم(ص) می‌خوانیم: «إِذَا مَاتَ الْمُؤْمِنُ<ref>در برخی روایات به جای مؤمن: ابن آدم یعنی فرزند آدم آمده است». رک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۶ ش، چاپ پانزدهم، جلد ۱۱، ص۳۹۱.</ref>انْقَطَعَ عَمَلُهُ إِلَّا مِنْ ثَلَاثٍ صَدَقَه جَارِیَه أَوْ عِلْمٍ یُنْتَفَعُ بِهِ أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ یَدْعُو لَهُ<ref>. علامه مجلسی، محمدباقر؛ بحارالأنوار، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ج۲، ص۲۲، باب ۸، حدیث ۶۵.</ref>؛ هنگامی که مؤمن از دنیا می‌رود امید او از همه چیز بریده خواهد شد، مگر از سه چیز: صدقات جاریه (آثار خیری که در خدمت مردم و در راه خدا در جریان است) و علم و دانشی که مردم از آن بهره می‌گیرند، و فرزند صالح که برای او دعا می‌کند»
-چرا که همه اینها برای خدا و در راه او هستند و رنگ ابدیت دارند و نمونه‌کوچکی از اعمال صالحه به شمار می‌آیند.
-بحث دیگر در مورد حیات طیبه این است که مفسران در معنی حیات طیبه (زندگی پاکیزه) تفسیرهای متعددی آورده‌اند:
 * بعضی آن را به معنی روزی حلال تفسیر کرده‌اند؛
 *
@@ خط ۲۹: / خط ۱۷: @@
 * و بعضی به توفیق بر اطاعت فرمان خدا و مانند آن تفسیر کرده‌اند.
 *
-ولی مفهوم حیات طیبه آن چنان وسیع است که همه این موارد را شامل می‌شود.<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۳۹۴.</ref> علامه طباطبایی در تفسیرالمیزان چنین گفته است: حیات، به معنای جان بخشیدن به چیزی و افاضه حیات به آن است. پس لفظ این جمله با صراحت دلالت دارد بر این که خدای تعالی مؤمنی را که عمل صالح انجام دهد به حیات جدیدی غیر آن حیاتی که به دیگران نیز داده، زنده می‌کند و مقصود این نیست که حیاتش را تغییر می‌دهد، مثلا حیات خبیث او را مبدل به حیات طیبی می‌کند که اصل حیات همان حیات عمومی باشد و صفتش را تغییر دهد، زیرا اگر مقصود این بود کافی بود که بفرماید: «ما حیات او را طیب می‌کنیم» ولی این‌طور نفرمود، بلکه فرمود: «ما او را به حیاتی طیب زنده می‌سازیم.»
+ولی مفهوم حیات طیبه آن چنان وسیع است که همه این موارد را شامل می‌شود.<ref>ر. ک. تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۳۹۴.</ref> [[علامه طباطبایی]] در تفسیرالمیزان چنین گفته است: حیات، به معنای جان بخشیدن به چیزی و افاضه حیات به آن است. پس لفظ این جمله با صراحت دلالت دارد بر این که خدای تعالی مؤمنی را که عمل صالح انجام دهد به حیات جدیدی غیر آن حیاتی که به دیگران نیز داده، زنده می‌کند و مقصود این نیست که حیاتش را تغییر می‌دهد، مثلا حیات خبیث او را مبدل به حیات طیبی می‌کند که اصل حیات همان حیات عمومی باشد و صفتش را تغییر دهد، زیرا اگر مقصود این بود کافی بود که بفرماید: «ما حیات او را طیب می‌کنیم» ولی این‌طور نفرمود، بلکه فرمود: «ما او را به حیاتی طیب زنده می‌سازیم.»
-لذا روشن می‌شود که حیات طیب در این دنیا آشکار است. یعنی، خدای تعالی حیاتی ابتدائی و جداگانه و جدید به او افاضه می‌فرماید؛ و این آیه با آیه ۱۲۲ سوره مبارکه انعام روشن و تبیین خواهد شد که می‌فرماید: {{قرآن|أَوَمَنْ کَانَ مَیْتًا فَأَحْیَیْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا یَمْشِی بِهِ فِی النَّاسِ کَمَنْ مَثَلُهُ فِی الظُّلُمَاتِ لَیْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا کَذَلِکَ زُیِّنَ لِلْکَافِرِینَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ}} آیا کسی که مرده بود، سپس او را زنده کردیم‏، و نوری برایش قرار دادیم که با آن در میان مردم راه برود، همانند کسی است که در ظلمتها باشد و از آن خارج نگردد؟! این گونه برای کافران‏، اعمال [زشتی‏] که انجام می‌دادند، تزیین شده [و زیبا جلوه کرده‏] است‏.<ref>طباطبایی، سید محمد حسینی، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، جلد۱۲، ص۴۹۱.</ref>
-نتیجه بحث اینکه، هر که ایمان به خدا و معاد داشته باشد، مرد باشد یا زن در صورتی که نیکوکار باشد در دنیا زندگی دلچسپ و در آخرت بهتر از آنچه کرده، پاداش خواهد دید؛ و مشخص شد که حیات طیبه می‌تواند مفاهیم بسیار وسیعی را داشته باشد با توجه به این که در دنباله حیات طییبه در آیه، سخن از جزای الهی به نحو احسن به میان آمده استفاده می‌شود که حیات طیبه می‌تواند یک مصداقی مربوط به دنیا باشد و جزای احسن مربوط به آخرت.
-در پایان مناسب است قسمتی از دعای روز عرفه امام سجاد(ع) که در آن حیات طیبه خواسته شده و در ادامه آن تفسیر و چگونگی حیات طیبه استفاده می‌شود، ذکر شود: آن حضرت به خدا عرض می‌کند: «فَأَحْیِنِی حَیَاه طَیِّبَه تَنْتَظِمُ بِمَا أُرِیدُ، وَ تَبْلُغُ مَا أُحِبُّ مِنْ حَیْثُ لَا آتِی مَا تَکْرَهُ، وَ لَا أَرْتَکِبُ مَا نَهَیْتَ عَنْهُ؛<ref>صحیفه کامله سجادیه، با ترجمه و شرح سید علی نقی فیض، دعای عرفه، (۴۷)، رقم ۱۱۸.</ref> خدایا مرا با زندگی پاکیزه (حیات طیبه) زنده بدار که به آنچه می‌خواهم پیوسته شود و به آنچه دوست دارم پایان یابد در صورتی که آنچه را نمی‌پسندی بجا نیاورم و آنچه را نهی کرده‌ای مرتکب نشوم.»
+لذا روشن می‌شود که حیات طیب در این دنیا آشکار است. یعنی، خدای تعالی حیاتی ابتدائی و جداگانه و جدید به او افاضه می‌فرماید؛ و این آیه با آیه ۱۲۲ سوره انعام روشن و تبیین خواهد شد که می‌فرماید: {{قرآن|أَوَمَنْ کَانَ مَیْتًا فَأَحْیَیْنَاهُ وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا یَمْشِی بِهِ فِی النَّاسِ کَمَنْ مَثَلُهُ فِی الظُّلُمَاتِ لَیْسَ بِخَارِجٍ مِنْهَا کَذَلِکَ زُیِّنَ لِلْکَافِرِینَ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ}} آیا کسی که مرده بود، سپس او را زنده کردیم‏، و نوری برایش قرار دادیم که با آن در میان مردم راه برود، همانند کسی است که در ظلمت‌ها باشد و از آن خارج نگردد؟! این گونه برای کافران‏، اعمال [زشتی‏] که انجام می‌دادند، تزیین شده [و زیبا جلوه کرده‏] است‏.<ref>طباطبایی، سید محمد حسینی، تفسیر المیزان، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه، جلد۱۲، ص۴۹۱.</ref>
-در روایتی از امیر المومنان علی(ع) در ذیل آیه مورد بحث آمده که می‌فرماید: «از امام پرسیدند: منظور از جمله فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاه طَیِّبَه چیست؟
+هر که ایمان به خدا و معاد داشته باشد، مرد باشد یا زن در صورتی که نیکوکار باشد در دنیا زندگی دلچسپ و در آخرت بهتر از آنچه کرده، پاداش خواهد دید؛ و مشخص شد که حیات طیبه می‌تواند مفاهیم بسیار وسیعی را داشته باشد؛ با توجه به این که در دنباله حیات طیبه در آیه، سخن از جزای الهی به نحو احسن به میان آمده، استفاده می‌شود که حیات طیبه می‌تواند یک مصداقی مربوط به دنیا باشد و جزای احسن مربوط به آخرت.
-فرمود: قناعت است».<ref>نهج البلاغه، با ترجمه محمد دشتی، حکمت شماره ۲۲۹.</ref>
+[[امام سجاد(ع)]] می‌فرماید: «خدایا مرا با زندگی پاکیزه (حیات طیبه) زنده بدار که به آنچه می‌خواهم پیوسته شود و به آنچه دوست دارم پایان یابد در صورتی که آنچه را نمی‌پسندی بجا نیاورم و آنچه را نهی کرده‌ای مرتکب نشوم.»<ref>صحیفه کامله سجادیه، با ترجمه و شرح سید علی نقی فیض، دعای عرفه، (۴۷)، رقم ۱۱۸.</ref>
-توضیح اینکه، بدون شک مفهوم این تفسیر محدود ساختن حیات طیبه به قناعت نمی‌باشد؛ بلکه بیان مصداقی بسیار روشن است، چرا که اگر تمام دنیا را به انسان بدهند ولی روح قناعت را از او بگیرند همیشه در آزار و رنج و نگرانی بسر می‌برد، و به عکس اگر انسان روح قناعت داشته باشد و از حرص و آز و طمع برکنار گردد، همشه آسوده‌خاطر و خوش است.
+<span></span>
-{{پایان پاسخ}}
 {{مطالعه بیشتر}}
@@ خط ۵۳: / خط ۳۶: @@
 ۴. سید علی اکبر قرشی، تفسیر احسن الحدیث، ناشر. انتشارات بنیاد بعثت تهران، ۱۳۷۰ ش، جلد ۵، ص۴۹۶.
-{{پایان مطالعه بیشتر}}
+<span></span>
 == منابع ==