حقوق و تکالیف همسران نسبت به همدیگر: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۲۴: خط ۲۴:
آیه ۳۴ [[سوره نساء]] با ظرافت خاصی این دو تکلیف مرد را بیان کرده است: {{قرآن|الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَیٰ بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ ۚ...|ترجمه=مردان را بر زنان تسلط و حق نگهبانی است به واسطه آن برتری که خدا برای بعضی بر بعضی مقرر داشته و هم به واسطه آنکه مردان از مال خود نفقه دهند.|سوره=نساء|آیه=۳۴}}
آیه ۳۴ [[سوره نساء]] با ظرافت خاصی این دو تکلیف مرد را بیان کرده است: {{قرآن|الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَی النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَیٰ بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ ۚ...|ترجمه=مردان را بر زنان تسلط و حق نگهبانی است به واسطه آن برتری که خدا برای بعضی بر بعضی مقرر داشته و هم به واسطه آنکه مردان از مال خود نفقه دهند.|سوره=نساء|آیه=۳۴}}


ریاست و سرپرستی خانواده یک حق نیست بلکه تکلیفی است که خداوند بر عهده مردان قرار داده است. زن بخاطر روح لطیف و عاطفی خود دوست دارد کسی از او حمایت کند و در مشکلات زندگی بر او تکیه کند و الا زن بزودی اسیر تند باد حوادث شده و دچار افسردگی و خستگی و ناآرامی خواهد شد. اسلام به این نکته توجه دارد، که ولو کوچک‌ترین نهاد جامعه به یک رهبر و مدیر و مدبر نیاز دارد تا آرامش در محیط خانواده حکم فرما شود. و این مسئولیت را بر کسی قرار داده که دارای دو ویژگی است:
ریاست و سرپرستی خانواده یک حق نیست بلکه تکلیفی است که خداوند بر عهده مردان قرار داده است. زن بخاطر روح لطیف و عاطفی خود دوست دارد کسی از او حمایت کند و در مشکلات زندگی بر او تکیه کند و الا زن بزودی اسیر تند باد حوادث شده و دچار افسردگی و خستگی و ناآرامی خواهد شد. اسلام به این نکته توجه دارد که ولو کوچک‌ترین نهاد جامعه به یک رهبر و مدیر و مدبر نیاز دارد تا آرامش در محیط خانواده حکم فرما شود. این مسئولیت را بر کسی قرار داده که دارای دو ویژگی است:


اولاً: تفکر مرد بر احساسات او غلبه دارد. ثانیاً: قدرت اقتصادی و توانایی فکری و بدنی او این امکان را به مرد می‌دهد که مسئولیت مالی خانواده را بر عهده گیرد. اگر این مسئولیت بر عهده زن قرار گیرد آرامش و نشاط خانواده دچار تزلزل خواهد شد. نفقه شامل: خوراک، پوشاک و مسکن و احتیاجات ضروری و در شأن زن خواهد بود.<ref>توضیح المسائل مراجع، پیشین، مسئله ۲۴۱۲، ص۴۷۶ و ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۶، ۲۴۱۵، و ص۴۷۷، مسئله ۲۴۱۳. در روایات زیادی توسعه دادن در زندگی مستحب انگاشته شده امام رضا(ع) فرمودند: ینبغی للرجل ان یوسع علی عیاله لئلایتمنوا موته» سزاوار است بر مرد که به زندگی عیالش وسعت بخشد تا این که هیچ‌گاه آرزوی مرگ او را نکند.» و سائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه (۲۰ جلدی) حر عاملی، ج۱۵، ص۲۴۹. چاپ چهارم، ۱۳۹۱، دار احیاء التراث العربی.</ref>
اولاً: تفکر مرد بر احساسات او غلبه دارد. ثانیاً: قدرت اقتصادی و توانایی فکری و بدنی او این امکان را به مرد می‌دهد که مسئولیت مالی خانواده را بر عهده گیرد. اگر این مسئولیت بر عهده زن قرار گیرد آرامش و نشاط خانواده دچار تزلزل خواهد شد.<ref>توضیح المسائل مراجع، پیشین، مسئله ۲۴۱۲، ص۴۷۶ و ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۶، ۲۴۱۵، و ص۴۷۷، مسئله ۲۴۱۳. در روایات زیادی توسعه دادن در زندگی مستحب انگاشته شده امام رضا(ع) فرمودند: ینبغی للرجل ان یوسع علی عیاله لئلایتمنوا موته» سزاوار است بر مرد که به زندگی عیالش وسعت بخشد تا این که هیچ‌گاه آرزوی مرگ او را نکند.» و سائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه (۲۰ جلدی) حر عاملی، ج۱۵، ص۲۴۹. چاپ چهارم، ۱۳۹۱، دار احیاء التراث العربی.</ref>


'''ج''': حق مضاجعه و مبیت: مرد نمی‌تواند زن دائمی خود را به طوری ترک کند که نه مثل زن شوهردار باشد و نه مثل زن بی‌شوهر، لکن واجب نیست هر چهار شب یک شب نزد او بماند (از نظر امام خمینی (ره))<ref>توضیح المسائل امام (ره) مسئله ۲۴۱۷.</ref> البته بسیاری از فقها معتقدند هر چهار شب، یک شب واجب است مرد نزد زن دائمی خود بماند.<ref>توضیح المسائل مراجع، پیشین، ص۴۸۰–۴۷۹ ذیل مسئله ۲۴۱۷.</ref>
'''ج''': حق مضاجعه و مبیت: مرد نمی‌تواند زن دائمی خود را به طوری ترک کند که نه مثل زن شوهردار باشد و نه مثل زن بی‌شوهر، لکن واجب نیست هر چهار شب یک شب نزد او بماند.<ref>توضیح المسائل امام (ره) مسئله ۲۴۱۷.</ref> البته بسیاری از فقها معتقدند هر چهار شب، یک شب واجب است مرد نزد زن دائمی خود بماند.<ref>توضیح المسائل مراجع، پیشین، ص۴۸۰–۴۷۹ ذیل مسئله ۲۴۱۷.</ref>


همچنین شوهر نمی‌تواند بیش از چهار ماه، نزدیکی با عیال دائمی خود را ترک کند.<ref>همان، ص۴۸۰، مسئله ۲۴۱۸.</ref> مگر زن خود رضایت داشته باشد. و در صورتی که احتمال می‌رود که زن جوان او در این مدت چهار ماه به گناه بیفتد احتیاط واجب آن است که طوری رفتار کند که او به گناه نیفتد.<ref>همان فتوای آیت الله مکارم شیرازی، همچنین ر.ک. مواد: ۱۱۰۶، ۱۱۰۷ ق.م.</ref>
همچنین شوهر نمی‌تواند بیش از چهار ماه، نزدیکی با عیال دائمی خود را ترک کند.<ref>همان، ص۴۸۰، مسئله ۲۴۱۸.</ref> مگر زن خود رضایت داشته باشد. در صورتی که احتمال می‌رود که زن جوان او در این مدت چهار ماه به گناه بیفتد احتیاط واجب آن است که طوری رفتار کند که او به گناه نیفتد.<ref>همان فتوای آیت الله مکارم شیرازی، همچنین ر.ک. مواد: ۱۱۰۶، ۱۱۰۷ ق.م.</ref>


== تکالیف زن نسبت به همسر خویش (حقوق مرد) ==
== تکالیف زن نسبت به همسر خویش (حقوق مرد) ==
۲٬۱۵۱

ویرایش