پرش به محتوا

حقوق و تکالیف همسران نسبت به همدیگر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
ریاست و سرپرستی خانواده یک حق نیست بلکه تکلیفی است که خداوند بر عهده مردان قرار داده است. زن بخاطر روح لطیف و عاطفی خود دوست دارد کسی از او حمایت کند و در مشکلات زندگی بر او تکیه کند و الا زن بزودی اسیر تند باد حوادث شده و دچار افسردگی و خستگی و ناآرامی خواهد شد. اسلام به این نکته توجه دارد که ولو کوچک‌ترین نهاد جامعه به یک رهبر و مدیر و مدبر نیاز دارد تا آرامش در محیط خانواده حکم فرما شود. این مسئولیت را بر کسی قرار داده که دارای دو ویژگی است:
ریاست و سرپرستی خانواده یک حق نیست بلکه تکلیفی است که خداوند بر عهده مردان قرار داده است. زن بخاطر روح لطیف و عاطفی خود دوست دارد کسی از او حمایت کند و در مشکلات زندگی بر او تکیه کند و الا زن بزودی اسیر تند باد حوادث شده و دچار افسردگی و خستگی و ناآرامی خواهد شد. اسلام به این نکته توجه دارد که ولو کوچک‌ترین نهاد جامعه به یک رهبر و مدیر و مدبر نیاز دارد تا آرامش در محیط خانواده حکم فرما شود. این مسئولیت را بر کسی قرار داده که دارای دو ویژگی است:


اولاً: تفکر مرد بر احساسات او غلبه دارد. ثانیاً: قدرت اقتصادی و توانایی فکری و بدنی او این امکان را به مرد می‌دهد که مسئولیت مالی خانواده را بر عهده گیرد. اگر این مسئولیت بر عهده زن قرار گیرد آرامش و نشاط خانواده دچار تزلزل خواهد شد.<ref>توضیح المسائل مراجع، پیشین، مسئله ۲۴۱۲، ص۴۷۶ و ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۶، ۲۴۱۵، و ص۴۷۷، مسئله ۲۴۱۳. در روایات زیادی توسعه دادن در زندگی مستحب انگاشته شده امام رضا(ع) فرمودند: ینبغی للرجل ان یوسع علی عیاله لئلایتمنوا موته» سزاوار است بر مرد که به زندگی عیالش وسعت بخشد تا این که هیچ‌گاه آرزوی مرگ او را نکند.» و سائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه (۲۰ جلدی) حر عاملی، ج۱۵، ص۲۴۹. چاپ چهارم، ۱۳۹۱، دار احیاء التراث العربی.</ref>
اولاً: تفکر مرد بر احساسات او غلبه دارد. ثانیاً: قدرت اقتصادی و توانایی فکری و بدنی او این امکان را به مرد می‌دهد که مسئولیت مالی خانواده را بر عهده گیرد. اگر این مسئولیت بر عهده زن قرار گیرد آرامش و نشاط خانواده دچار تزلزل خواهد شد.<ref>توضیح المسائل مراجع، تهیه و تنظیم بنی هاشمی خمینی، سید محمد حسن، ج۲، ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۴، انتشارات اسلامی، چاپ دهم، ۱۳۸۲، مسئله ۲۴۱۲، ص۴۷۶ و ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۶، ۲۴۱۵، و ص۴۷۷، مسئله ۲۴۱۳. در روایات زیادی توسعه دادن در زندگی مستحب انگاشته شده امام رضا(ع) فرمودند: ینبغی للرجل ان یوسع علی عیاله لئلایتمنوا موته» سزاوار است بر مرد که به زندگی عیالش وسعت بخشد تا این که هیچ‌گاه آرزوی مرگ او را نکند.» و سائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه (۲۰ جلدی) حر عاملی، ج۱۵، ص۲۴۹. چاپ چهارم، ۱۳۹۱، دار احیاء التراث العربی.</ref>


'''ج''': حق مضاجعه و مبیت: مرد نمی‌تواند زن دائمی خود را به طوری ترک کند که نه مثل زن شوهردار باشد و نه مثل زن بی‌شوهر، لکن واجب نیست هر چهار شب یک شب نزد او بماند.<ref>توضیح المسائل امام (ره) مسئله ۲۴۱۷.</ref> البته بسیاری از فقها معتقدند هر چهار شب، یک شب واجب است مرد نزد زن دائمی خود بماند.<ref>توضیح المسائل مراجع، پیشین، ص۴۸۰–۴۷۹ ذیل مسئله ۲۴۱۷.</ref>
'''ج''': حق مضاجعه و مبیت: مرد نمی‌تواند زن دائمی خود را به طوری ترک کند که نه مثل زن شوهردار باشد و نه مثل زن بی‌شوهر، لکن واجب نیست هر چهار شب یک شب نزد او بماند.<ref>توضیح المسائل امام (ره) مسئله ۲۴۱۷.</ref> البته بسیاری از فقها معتقدند هر چهار شب، یک شب واجب است مرد نزد زن دائمی خود بماند.<ref>توضیح المسائل مراجع، تهیه و تنظیم بنی هاشمی خمینی، سید محمد حسن، ج۲، ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۴، انتشارات اسلامی، چاپ دهم، ۱۳۸۲، ص۴۸۰–۴۷۹ ذیل مسئله ۲۴۱۷.</ref>


همچنین شوهر نمی‌تواند بیش از چهار ماه، نزدیکی با عیال دائمی خود را ترک کند.<ref>همان، ص۴۸۰، مسئله ۲۴۱۸.</ref> مگر زن خود رضایت داشته باشد. در صورتی که احتمال می‌رود که زن جوان او در این مدت چهار ماه به گناه بیفتد احتیاط واجب آن است که طوری رفتار کند که او به گناه نیفتد.<ref>همان فتوای آیت الله مکارم شیرازی، همچنین ر.ک. مواد: ۱۱۰۶، ۱۱۰۷ ق.م.</ref>
همچنین شوهر نمی‌تواند بیش از چهار ماه، نزدیکی با عیال دائمی خود را ترک کند.<ref>توضیح المسائل مراجع، تهیه و تنظیم بنی هاشمی خمینی، سید محمد حسن، ج۲، ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۴، انتشارات اسلامی، چاپ دهم، ۱۳۸۲، ص۴۸۰، مسئله ۲۴۱۸.</ref> مگر زن خود رضایت داشته باشد. در صورتی که احتمال می‌رود که زن جوان او در این مدت چهار ماه به گناه بیفتد احتیاط واجب آن است که طوری رفتار کند که او به گناه نیفتد.<ref>همان فتوای آیت الله مکارم شیرازی، همچنین ر.ک. مواد: ۱۱۰۶، ۱۱۰۷ ق.م.</ref>


== تکالیف زن نسبت به همسر خویش (حقوق مرد) ==
== تکالیف زن نسبت به همسر خویش (حقوق مرد) ==
{{نوشتار اصلی|وظیفه زن در مقابل همسر}}
{{نوشتار اصلی|وظیفه زن در مقابل همسر}}
'''الف''': تمکین: تمکین یعنی اطاعت زن از شوهر. زن نمی‌تواند بدون اجازه شوهر از خانه خارج شود، یا مشغول کاری در خارج از خانه شود (مگر این که در عقد شرط شده باشد) و هر کاری که به حقوق اختصاصی مرد لطمه وارد کند، مرد می‌تواند مانع آن شود. زن شرعاً مکلف به اطاعت مطلق نیست (مگر در موارد خاصی که ذکر می‌شود) اما اطاعت مطلق از همسر اخلاقاً بسیار پسندیده است و نهایتاً بسود خود زن می‌باشد. (اطاعت در اعمال حرام واجب نیست، و اطاعت در ترک واجب نیز جائز نیست) همچنین زن خود را باید در اختیار همسر خویش قرار دهد تا هرگونه لذتی را از او ببرد.<ref>«زنی که عقد دائمی شده نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود و باید خود را برای هر لذتی که او می‌خواهد تسلیم نماید و بدون عذر شرعی از نزدیکی کردن او جلوگیری نکند، و اگر در این‌ها از شوهر اطاعت کند تهیه غذا و لباس و منزل او و لوازم دیگر که در کتب ذکر شده بر شوهر واجب است و اگر تهیه نکند چه توانایی داشته باشد یا نداشته باشدمدیون زن است.» المسائل مراجع پیشین، ص۴۷۶، مسئله ۲۴۱۲. همچنین مواد ۱۱۰۸، ۱۰۸۵، ۱۱۱۴، ۱۱۱۵، ۱۱۱۷، ق.م.</ref>
'''الف''': تمکین: تمکین یعنی اطاعت زن از شوهر. زن نمی‌تواند بدون اجازه شوهر از خانه خارج شود، یا مشغول کاری در خارج از خانه شود (مگر این که در عقد شرط شده باشد) و هر کاری که به حقوق اختصاصی مرد لطمه وارد کند، مرد می‌تواند مانع آن شود. زن شرعاً مکلف به اطاعت مطلق نیست (مگر در موارد خاصی که ذکر می‌شود) اما اطاعت مطلق از همسر اخلاقاً بسیار پسندیده است و نهایتاً بسود خود زن می‌باشد. (اطاعت در اعمال حرام واجب نیست، و اطاعت در ترک واجب نیز جائز نیست) همچنین زن خود را باید در اختیار همسر خویش قرار دهد تا هرگونه لذتی را از او ببرد.<ref>«زنی که عقد دائمی شده نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود و باید خود را برای هر لذتی که او می‌خواهد تسلیم نماید و بدون عذر شرعی از نزدیکی کردن او جلوگیری نکند، و اگر در این‌ها از شوهر اطاعت کند تهیه غذا و لباس و منزل او و لوازم دیگر که در کتب ذکر شده بر شوهر واجب است و اگر تهیه نکند چه توانایی داشته باشد یا نداشته باشدمدیون زن است.» توضیح المسائل مراجع، تهیه و تنظیم بنی هاشمی خمینی، سید محمد حسن، ج۲، ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۴، انتشارات اسلامی، چاپ دهم، ۱۳۸۲، ص۴۷۶، مسئله ۲۴۱۲. همچنین مواد ۱۱۰۸، ۱۰۸۵، ۱۱۱۴، ۱۱۱۵، ۱۱۱۷، ق.م.</ref>


'''ب''': عفاف: زن امانتدار مرد است، حافظ دارایی و اموال او و نگهبان و پرستار فرزندان و پاسدار آبرو و حیثیت اوست. {{قرآن|فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَیْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ|ترجمه=پس زنان شایسته مطیع شوهران و در غیبت آنان حافظ (حقوق آنها) باشند از آن رو که خدا هم (حقوق زنان را) حفظ فرموده است.|سوره=نساء|آیه=۳۴}} {{قرآن|هُنَّ لِبَاسٌ لَکُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ|ترجمه=آنان برای شما لباسی هستند و شما برای آنان لباسی هستید.|سوره=بقره|آیه=۱۸۷}}
'''ب''': عفاف: زن امانتدار مرد است، حافظ دارایی و اموال او و نگهبان و پرستار فرزندان و پاسدار آبرو و حیثیت اوست. {{قرآن|فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِلْغَیْبِ بِمَا حَفِظَ اللَّهُ|ترجمه=پس زنان شایسته مطیع شوهران و در غیبت آنان حافظ (حقوق آنها) باشند از آن رو که خدا هم (حقوق زنان را) حفظ فرموده است.|سوره=نساء|آیه=۳۴}} {{قرآن|هُنَّ لِبَاسٌ لَکُمْ وَأَنْتُمْ لِبَاسٌ لَهُنَّ|ترجمه=آنان برای شما لباسی هستند و شما برای آنان لباسی هستید.|سوره=بقره|آیه=۱۸۷}}
trustworthy
۲٬۵۳۹

ویرایش