حقوق و تکالیف همسران نسبت به همدیگر: تفاوت میان نسخه‌ها

.

ب: معاضدت و همیاری زوجین در تحکیم مبانی خانواده و تربیت اولاد:<ref>ماده ۱۱۰۴ ق. م: «زوجین باید در تشیید مبانی خانواده و تربیت اولاد خود بیکدیگر معاضدت نمایند».</ref> معاضدت در تشیید مبانی خانواده، سعی و کوشش زن و شوهر است تا با هم فکری با اخلاق و عادات یکدیگر نزدیک شده تا رابطه زناشویی محکم تر شود و از صورت تأسیس حقوقی خارج گردد و به یک خانواده طبیعی ناگسستنی که مبتنی بر محبت است در آید. دستور مزبور اگر چه ارشادی و اخلاقی می‌باشد، ولی در حقیقت می‌توان گفت که این امر از طرف زن از افراد تمکین بشمار می‌رود که در صورت تخلف، مستحق نفقه نخواهد بود و از طرف شوهر چنانچه بصورت «سوء معاشرت» درآید و بدر جه ای برسد که زن نتواند با او زندگی را ادامه دهد، می‌تواند از دادگاه درخواست الزام شوهر را بطلاق بنماید.<ref>حقوق مدنی، دکتر سید حسن امامی، ج۴، ص۴۳۱، انتشارات اسلامیه، چاپ چهاردهم، ۱۳۷۶.</ref> البته فقهاء عظام معتقدند شرعا: کار و خدمت در خانه از سوی زن اجباری نیست و مرد نمی‌تواند زن را مجبور به آن کند.<ref>توضیح المسائل مراجع، تهیه و تنظیم بنی هاشمی خمینی، سید محمد حسن، ج۲، ص۴۷۸، مسئله ۲۴۱۴، انتشارات اسلامی، چاپ دهم، ۱۳۸۲.</ref> اما به این نکته باید توجه شود که به مبانی عرفی و اخلاقی جامعه و خانواده توجه شود. و کار بین زوجین تقسیم شود، تا فشار زندگی نیز بروی هر دو قرار گیرد کار و همکاری در امور خانه و تربیت اولاد باید با همکاری زوجین صورت گیرد، و نگاه به آن نباید جنبه تکلیف و الزام باشد، بلکه با دیدی که اسلام و پیامبر اسلام(ص) دارند باید نگاه شود، از ایشان روایتی نقل شده که :((بشنو از من ای ابا الحسن (علی(ع)) و نمی‌گویم جز آنچه را پروردگارم به من امر کرده ـ که هیچ مردی نیست که در خانه به همسر خود کمک نماید مگر این که خداوند قرار می‌دهد برای او به تعداد هر مویی از بدنش ثواب یک سال را که روزهایش را روزه گرفته و شب‌هایش را به شب زنده دای پرداخته، و از ثواب به او عطا می‌فرماید، مثل آنچه را که به صابرین و داود پیامبر و یعقوب و عیسی(ع) عطا فرموده است»<ref>علم اخلاق اسلامی، ترجمه جامع السعادات، نراقی، ملا محمد مهدی ترجمه جلال الدین مجتبوی، انتشارات حکمت، ۱۳۶۶. ج۲، ص۱۴۲.</ref>

== ۲. تکالیف مرد نسبت به همسر خویش (حقوق زن) ==

== ب: ریاست و سرپرستی خانواده<ref>ماده ۱۱۰۵ ق. م «در روابط زوجین ریاست خانواده از خصائص شوهر است».</ref> ==

الف، تمکین: تمکین یعنی اطاعت زن از شوهر. زن نمی‌تواند بدون اجازه شوهر از خانه خارج شود، یا مشغول کاری در خارج از خانه شود (مگر این که در عقد شرط شده باشد) و هر کاری که به حقوق اختصاصی مرد لطمه وارد کند، مرد می‌تواند مانع آن شود. زن شرعاً مکلف به اطاعت مطلق نیست (مگر در موارد خاصی که ذکر می‌شود) اما اطاعت مطلق از همسر اخلاقاً بسیار پسندیده است و نهایتاً بسود خود زن می‌باشد. (اطاعت در اعمال حرام واجب نیست، و اطاعت در ترک واجب نیز جائز نیست) همچنین زن خود را باید در اختیار همسر خویش قرار دهد تا هر گونه لذتی را از او ببرد.<ref>«زنی که عقد دائمی شده نباید بدون اجازه شوهر از خانه بیرون رود و باید خود را برای هر لذتی که او می‌خواهد تسلیم نماید و بدون عذر شرعی از نزدیکی کردن او جلوگیری نکند، و اگر در این‌ها از شوهر اطاعت کند تهیه غذا و لباس و منزل او و لوازم دیگر که در کتب ذکر شده بر شوهر واجب است و اگر تهیه نکند چه توانایی داشته باشد یا نداشته باشدمدیون زن است.» ر.ک. المسائل مراجع پیشین، ص۴۷۶، مسئله ۲۴۱۲. همچنین ر.ک. مواد ۱۱۰۸، ۱۰۸۵، ۱۱۱۴، ۱۱۱۵، ۱۱۱۷، ق.م.</ref>

اسلام برای حفظ حریم و پاکدامنی خانواده علاوه بر این که اعمال منافی عفت را (برای زوجین) ممنوع کرده است، بلکه آرایش و تجمل و زیور برای غیر شوهر و ترک حجاب را نیز ممنوع کرده است.