حدیث «تبدیل محفوظات فراموش‌شده قرآن به مار»: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱۵: خط ۱۵:
مضمون این حدیث در روایات دیگری به نقل از پیامبر(ص)، از طریق [[ابوهریره]] و [[ابن عباس|ابن‌عباس]] با اختلافاتی، نقل شده است.<ref>الصدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم، دار الشريف الرضي للنشر، ۱۴۰۶ق، ص۲۸۰-۲۹۵.</ref>   
مضمون این حدیث در روایات دیگری به نقل از پیامبر(ص)، از طریق [[ابوهریره]] و [[ابن عباس|ابن‌عباس]] با اختلافاتی، نقل شده است.<ref>الصدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، قم، دار الشريف الرضي للنشر، ۱۴۰۶ق، ص۲۸۰-۲۹۵.</ref>   


در آغاز حدیث {{متن عربی|وَ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ}} آمده است. معنی تعلم فراگرفتن است، نه حفظ‌کردن و از بَرکردن. به‌ همین جهت، این روایت را مختص به حفظ قرآن ندانسته‌اند. بر اساس این روایت، خداوند در برابر هر آیه ماری را بر آن شخص مسلط می‌کند، نه اینکه آیات همانند مار گریبان شخص را بگیرد؛ زیرا حرف «ب» در عبارت «بکل آیه» برای افادهٔ معنای مقابله است، یعنی در مقابل هر آیه.<ref>صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ترجمه علی‌اکبر غفاری، تهران، کتاب‌فروشی صدوق، چاپ هفتم، ۱۳۶۳، ص۶۴۶، پاورقی مترجم، ص۱۲.</ref>  
در آغاز حدیث {{متن عربی|وَ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ}} آمده است. معنی تعلم فراگرفتن است، نه حفظ‌کردن و از بَرکردن. به‌ همین جهت، این روایت را مختص به حفظ قرآن ندانسته‌اند. بر اساس این روایت، خداوند در برابر هر آیه ماری را بر آن شخص مسلط می‌کند، نه اینکه آیات همانند مار گریبان شخص را بگیرد؛ زیرا حرف «ب» در عبارت «بکل آیه» برای افادهٔ معنای مقابله است، یعنی در مقابل هر آیه.<ref>صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ترجمهٔ علی‌اکبر غفاری، تهران، کتابفروشی صدوق، ۱۳۶۳ش، ص۶۴۶، پاورقی مترجم، ص۱۲.</ref>  


== مقصود حدیث: بی‌توجهی و عمل‌نکردن به قرآن==
== مقصود حدیث: بی‌توجهی و عمل‌نکردن به قرآن==
محققان تهدیدی که در روایت مطرح شده را متوجه افرادی دانسته‌اند که به‌طور عمدی و از روی سهل‌انگاری به آیات قرآن بی‌توجهی می‌کنند. کسانی که به دستورات قرآن عمل نمی‌کنند. از نظر آنان، روایت شامل کسانی که در اثر ضعف حافظه آیات را فراموش کنند نیست. آنان برای این مطلب شاهد آورده‌اند که در بعضی نقل‌ها قید «متعمداً» (از روی عمد) بعد از «نسیَه» آمده است.<ref> الصدوق، محمد بن علی، الامالی، بی‌جا، مؤسسة البعثة، بی‌تا، ص۵۱۳.</ref>
محققان تهدیدی که در روایت مطرح شده را متوجه افرادی دانسته‌اند که به‌طور عمدی و از روی سهل‌انگاری به آیات قرآن بی‌توجهی می‌کنند. کسانی که به دستورات قرآن عمل نمی‌کنند. از نظر آنان، روایت شامل کسانی که در اثر ضعف حافظه آیات را فراموش کنند نیست. آنان برای این مطلب شاهد آورده‌اند که در بعضی نقل‌ها قید «متعمداً» (از روی عمد) بعد از «نسیَه» آمده است.<ref> الصدوق، محمد بن علی، الامالی، بی‌جا، مؤسسة البعثة، بی‌تا، ص۵۱۳.</ref>


همچنین، از امام صادق(ع) در مورد مردی که قرآن را خوانده (فرا گرفته) و سپس آن را فراموش کرده، و این عمل سه بار انجام داده، پرسیده شده که آیا بر او مجازاتی هست. امام(ع) مجازات را نفی کرده است.<ref name=":0" /> برخی محققان معتقدند که، براساس این روایت، چنین شخصی گناه‌کار نیست و کیفر ندارد، هر چند از اجر بزرگی محروم شده است.<ref name=":0">المازندرانی، ملاصالح، شرح الاصول الکافی، مع تعلیقات ابوالحسن الشعرانی، تحقیق السید علی عاشور، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، ۱۴۲۹ق، ج۱۱، ص۳۴.</ref>{{پایان پاسخ}}
همچنین، از امام صادق(ع) در مورد مردی که قرآن را خوانده (فرا گرفته) و سپس آن را فراموش کرده، و این عمل سه بار انجام داده، پرسیده شده که آیا بر او مجازاتی هست. امام(ع) مجازات را نفی کرده است.<ref name=":0" /> برخی محققان معتقدند که، براساس این روایت، چنین شخصی گناه‌کار نیست و کیفر ندارد، هر چند از اجر بزرگی محروم شده است.<ref name=":0">المازندرانی، المولی محمدصالح، شرح الاصول الکافی، مع تعلیقات ابوالحسن الشعرانی، تحقیق السید علی عاشور، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، ۱۴۲۹ق، ج۱۱، ص۳۴.</ref>{{پایان پاسخ}}


== منابع ==
== منابع ==
۶٬۸۱۴

ویرایش