جمع‌آوری قرآن توسط خلیفه اول: تفاوت میان نسخه‌ها

یک پاورقی تکمیل و یک پاورقی اضافه شد
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} جریان جمع‌آوری قرآن توسط خلیفهٔ اول و سوم چگونه بوده است؟...» ایجاد کرد)
 
(یک پاورقی تکمیل و یک پاورقی اضافه شد)
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
جریان جمع‌آوری قرآن توسط خلیفهٔ اول و سوم چگونه بوده است؟
جریان جمع‌آوری قرآن توسط خلیفهٔ اول چگونه بوده است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
بنابر وصیت پیامبر گرامی قرآن باید جمع‌آوری می‌شد تا مانند تورات یهود در معرض تحریف قرار نگیرد. پس از رحلت پیامبر حضرت علی به تبعیت از وصیت ایشان به این مهم پرداخت و آن را عرضه داشت، ولی به دلایلی پذیرفته نشد، لکن از آنجا که قرآن، نخستین مرجع تشریع آیین اسلام و زیربنای ساخت جامعه اسلامی است، ضرورت داشت خلفای وقت با استفاده از دیگر کاتبان کلام الهی، قرآن را از روی قطعات چوب و استخوان و سینه‌های حافظان جمع‌آوری و آن را ضبط کنند؛ بنابراین، ابوبکر از زید بن ثابت خواست تا قرآن را جمع‌آوری کند. زید می‌گوید:
ابوبکر در نخستین اقدام، اعلام کرد هر کس هر چه از قرآن نزد خود دارد، بیاورد. سپس با تشکیل گروهی کار جمع‌آوری آیات و سوره‌ها را آغاز نمود تا آن را از پراکندگی و خطر از بین رفتن نجات دهد. هر سوره‌ای که کامل می‌شد، در صندوقچه‌ای به نام «رَبعه» قرار داده می‌شد.<ref>معرفت، محمدهادى، التمهيد في علوم القرآن، قم، مركز مديريت حوزه علمیه قم، چاپ سوم، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۴۷.</ref>


ابوبکر مرا خواند و پس از مشاوره با عمر، گفت: بسیاری از قاریان و حافظان قرآن، در جنگ یمامه شهید شده‌اند و بیم آن می‌رود که در موارد دیگر نیز گروهی دیگر کشته شوند و قسمت عمدهٔ قرآن از بین برود، آن‌گاه جمع‌آوری قرآن را مطرح ساخت… و به من اصرار ورزیدند تا به ناچار آن را پذیرفتم… و قرآن را که بر صفحاتی از سنگ و چوب نوشته شده بود، جمع‌آوری کردم.<ref>المصاحف، ص۶–۹.</ref>
این صحیفه‌ها که نام سوره‌های قرآن بر آنها نگاشته شده بود، پس از اتمام، به ابوبکر و بعد از او به عمر سپرده شد و سپس نزد دخترش «حفصه» نگهداری شد. عثمان  هنگام [[جمع‌آوری قرآن توسط خلیفه سوم|یکسان کردن مصحف‌ها]] آن را به امانت گرفت تا نسخهٔ دیگر قرآن را با آن مقابله کند و سپس آن را به حفصه بازگرداند. بعد از مرگ حفصه، [[مروان بن حکم|مروان]] که از جانب [[معاویه بن ابی‌سفیان|معاویه]] حاکم مدینه بود، آن را از ورثه حفصه گرفت و از بین برد.<ref>غانم القدوری الحمد، رسم‌الخط المصحف، ترجمهٔ یعقوب جعفری، ص۹۰–۹۵.</ref>


در نخستین اقدام، اعلام کرد هر کس هر چه از قرآن نزد خود دارد بیاورد. سپس با تشکیل گروهی کار جمع‌آوری آیات و سوره‌ها را آغاز نمود تا آن را از پراکندگی و خطر از بین رفتن نجات دهد. هر سوره‌ای که کامل می‌شد، در صندوقچه مانندی ازچرم به نام «رَبعه» قرار داده می‌شد؛ هر چند که بین سوره‌ها نظم و ترتیبی به وجود نیاورد.
زید بن ثابت نقل می‌کند که ابوبکر خلیفه اول او را فراخواند و پس از مشاوره با عمر، گفت بسیاری از قاریان و حافظان قرآن، در [[جنگ یمامه]] شهید شده‌اند و بیم آن می‌رود که در موارد دیگر، دیگر حافظان نیز کشته شوند و بخشی از قرآن از بین برود. سپس موضوع جمع‌آوری قرآن را مطرح ساخت و من قرآن را که بر صفحاتی از سنگ و چوب نوشته شده بود، جمع‌آوری کردم.<ref>سجستانی، أبو بكر بن أبي داود، المصاحف، مصر- قاهره، الفاروق الحديثة، چاپ اول، ۱۴۲۳ق، ص۴۸.</ref>


این صحیفه‌ها که نام سوره‌های قرآن بر آنها نگاشته شده بود، پس از اتمام به ابوبکر و بعد از او به عمر سپرده شد و سپس نزد دخترش «حفصه» نگهداری شد و عثمان نیز، هنگام یکسان کردن مصحف‌ها آن را به عاریت گرفت تا نسخهٔ دیگر قرآن را با آن مقابله کند و سپس آن را به حفصه بازگرداند. بعد از مرگ حفصه، مروان که از جانب معاویه والی مدینه بود، آن را از ورثهٔ حفصه گرفت و از بین برد.<ref>غانم القدوری الحمد، رسم‌الخط المصحف، ترجمهٔ یعقوب جعفری، ص۹۰–۹۵.</ref>
[[امام علی(ع)]]  پس از رحلت [[پیامبر اسلام(ص)]] به جمع‌آوری قرآن پرداخت، اما به دلایلی پذیرفته نشد.<ref>محمود راميار، تاريخ قرآن، تهران، انتشارات اميركبير، ص۴۱۰.</ref>  


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
* [[جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر اسلام]]
* [[جمع‌آوری قرآن در زمان پیامبر اسلام]]
* [[امام علی(ع) جمع‌کننده قرآن]]
* [[امام علی(ع) جمع‌کننده قرآن]]
* [[جمع‌آوری قرآن توسط خلیفه سوم]]


== منابع ==
== منابع ==
خط ۲۵: خط ۲۶:
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =
  | شناسه =-
  | تیترها =
  | تیترها =-
  | ویرایش =
  | ویرایش =شد
  | لینک‌دهی =
  | لینک‌دهی =شد
  | ناوبری =
  | ناوبری =
  | نمایه =
  | نمایه =
خط ۳۵: خط ۳۶:
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =
  | اولویت =
  | اولویت =ج
  | کیفیت =
  | کیفیت =ج
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۲٬۱۵۱

ویرایش