جایگاه کتاب احکام الجهاد در جنگ‌های ایران و روس: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶: خط ۶:
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|حوزه و روحانیت}}'''جایگاه کتاب احکام الجهاد در جنگ‌های ایران روس در دوره قاجار''' تلاش برای مشروعیت‌بخشی به جنگ در مقابل سپاه روسیه با تعریف این نبرد به عنوان نبرد عقیدتی [[اسلام]] در برابر [[کفر]] است. این کتاب رساله‌ای تألیف شده از فتواها و رساله‌های جهادیه‌ای است که عالمان مختلف برای تشویق مردم ایران برای جهاد با روسیه نگاشته‌اند.
{{درگاه|حوزه و روحانیت}}'''جایگاه کتاب احکام الجهاد در جنگ‌های ایران روس در دوره قاجار''' تلاش برای مشروعیت‌بخشی به جنگ در مقابل سپاه روسیه با تعریف این نبرد به عنوان نبرد عقیدتی [[اسلام]] در برابر [[کفر]] است. این کتاب رساله‌ای تألیف شده از فتواها و رساله‌های جهادیه‌ای است که عالمان مختلف برای تشویق مردم ایران برای جهاد با روسیه نگاشته‌اند.
از نظر محققان در کتاب احکام الجهاد و اسباب الرشاد عالمان شیعه در فتواها و رسائل خود فتحعلی‌شاه را از جانب خود به‌عنوان فرمانده سپاه اسلام برای مقابله با روس‌ها منصوب کردند. از نظر آنان این کتاب و به‌نوعی تأیید نقش عالمان شیعه به‌عنوان منبع مشروعیت حکومت قاجار بر اساس [[نظریه نیابت عامه فقیهان]] است.
بستر نگارش کتاب احکام الجهاد و اسباب الرشاد در گرفتن جنگ‌های ایران و روسیه در دوره سلطنت فتحعلیشاه قاجار است. در دوره اول جنگ‌های ایران و روس، حکومت برای جلب کمک مالی و نظامی مردم و نخبگان نظامی و ایلاتی تلاش کرد تا از علمای دین فتوای جهادی بگیرد. عالمان برجسته این دوره به‌جهت خطر سقوط سرزمین‌های اسلامی به دست کفار، رسائل و فتاوایی برای مقابله با روس‌ها نوشتند که توسط میرزا عیسی قائم‌مقام فراهانی تدوین شد. شیخ محمدحسن کاشف الغطاء، میرزای قمی و صاحب ریاض از جمله نویسندگان این رسائل هستند.
کتاب احکام الجهاد و اسباب الرشاد از یک مقدمه و هشت باب و یک خاتمه تشکیل شده است. در اکثر رساله‌های‌ جهادی‌ کتاب احکام الجهاد و اسباب الرشاد درباره‌ معنا و فضیلت‌ جهاد، اقسام‌ و شرایط‌ آن‌، وجوب‌ حفظ‌ بیضه‌ اسلام‌، فضیلت‌ شهادت‌، احکام‌ غنائم‌ و منافع‌ اراضی‌ خراجی‌ بحث‌ شده است.


== جایگاه و ویژگی‌ها ==
== جایگاه و ویژگی‌ها ==
خط ۲۴: خط ۳۰:
کتاب احکام الجهاد و اسباب الرشاد مجموعه رسائل جهادیه و فتاوایی از نویسندگان مختلف است که به دستور عباس میرزا توسط میرزا عیسی قائم‌مقام فراهانی (۱۱۶۷-۱۲۳۷ق)، وزیر دانشمند عباس میرزا، جمع‌آوری شده است.<ref>سپهر، محمدتقی بن محمدعلی، ناسخ التواریخ، تحقیق محمدباقر بهبودی، تهران، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۵۳ش، ج۱، ص۱۸۴-۱۸۵؛ نیز: قائم مقام بزرگ فراهانی، عیسی بن حسن، احکام الجهاد و اسباب الرشاد، تحقیق غلامحسین زرگری‌نژاد، تهران، انتشارات بقعه،۱۳۸۰ش، ص۸۲.</ref> نویسندگان این رسائل، که از عالمان برجسته زمان خود بودند، عبارت‌اند از:
کتاب احکام الجهاد و اسباب الرشاد مجموعه رسائل جهادیه و فتاوایی از نویسندگان مختلف است که به دستور عباس میرزا توسط میرزا عیسی قائم‌مقام فراهانی (۱۱۶۷-۱۲۳۷ق)، وزیر دانشمند عباس میرزا، جمع‌آوری شده است.<ref>سپهر، محمدتقی بن محمدعلی، ناسخ التواریخ، تحقیق محمدباقر بهبودی، تهران، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۵۳ش، ج۱، ص۱۸۴-۱۸۵؛ نیز: قائم مقام بزرگ فراهانی، عیسی بن حسن، احکام الجهاد و اسباب الرشاد، تحقیق غلامحسین زرگری‌نژاد، تهران، انتشارات بقعه،۱۳۸۰ش، ص۸۲.</ref> نویسندگان این رسائل، که از عالمان برجسته زمان خود بودند، عبارت‌اند از:
{{ستون|۲}}
{{ستون|۲}}
* شیخ محمدحسن نجفی مشهور به کاشف الغظاء (۱۱۵۶-۱۲۲۸ق)
* شیخ محمدحسن نجفی مشهور به کاشف الغطاء (۱۱۵۶-۱۲۲۸ق)
* میرزا ابوالقاسم قمی مشهور به میرزای قمی (۱۱۵۰-۱۲۳۱ق)
* میرزا ابوالقاسم قمی مشهور به میرزای قمی (۱۱۵۰-۱۲۳۱ق)
* آقا سید علی طباطبایی مشهور به صاحب ریاض (۱۱۶۱-۱۲۳۱ق)
* آقا سید علی طباطبایی مشهور به صاحب ریاض (۱۱۶۱-۱۲۳۱ق)
۶٬۸۱۴

ویرایش