بررسی روایت عنوان بصری در مخالفت از تدبر و نهی از فتوا: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '|شاخه فرعی' به '| شاخه فرعی'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '|شاخه فرعی' به '| شاخه فرعی')
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''روایت عنوان بصری''' مبنی بر نهی از [[فتوا]] منطبق بر روایات دیگری است که تاین روایات در سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوذ؛ دسته‌ای مطلق فتوا دادن را نهی نموده است؛ دسته دیگر فتوا بدون علم و آگاهی را نهی می‌کند و دسته سوم دلالت بر جواز فتوا است. همچنین روایت مخالفت با تدبیر در امور را می‌توان با توجه به روایات دیگر با توجه به [[تدبیر الهی]] در امور و نبود استقلال کامل توسط انسان در نظر گرفت.
'''روایت عنوان بصری''' مبنی بر نهی از [[فتوا]] منطبق بر روایات دیگری است که تاین روایات در سه دسته تقسیم‌بندی می‌شود؛ دسته‌ای مطلق فتوا دادن را نهی نموده است؛ دسته دیگر فتوا بدون علم و آگاهی را نهی می‌کند و دسته سوم دلالت بر جواز فتوا است. همچنین روایت مخالفت با تدبیر در امور را می‌توان با توجه به روایات دیگر با توجه به [[تدبیر الهی]] در امور و نبود استقلال کامل توسط انسان در نظر گرفت.


==روایات دال بر نهی از فتوا دادن==
==روایات دال بر نهی از فتوا دادن==
در مورد فتوا دادن سه نوع حدیث داریم:
در مورد فتوا دادن سه نوع حدیث وجود دارد:
 
* دسته اول روایاتی هستند که مطلقاً از فتوا دادن نهی می‌کنند.
* دسته اول روایاتی هستند که مطلقاً از فتوا دادن نهی می‌کنند.


خط ۱۷: خط ۱۸:
یا در حدیثی دیگر نقل شده است:
یا در حدیثی دیگر نقل شده است:


«هر کس بدون علم و هدایت الهی فتوا دهد ملائک رحمت و ملائک [[عذاب]] او را لعنت می‌کنند و وزر (گناه) کسی که به فتوایش عمل کند نیز به گردن اوست.»<ref>همان، حدیث ۱۵۳۵۷، ص۴۰۱،</ref>
«هر کس بدون علم و هدایت الهی فتوا دهد ملائک رحمت و ملائک [[عذاب]] او را لعنت می‌کنند و وزر (گناه) کسی که به فتوایش عمل کند نیز به گردن اوست.»<ref>میزان الحکمه، حدیث ۱۵۳۵۷، ص۴۰۱،</ref>


* دسته سوم روایاتی است که دلالت بر جواز فتوا برای عده‌ای دارد مثلاً در حدیثی نقل شده است:  
* دسته سوم روایاتی است که دلالت بر جواز فتوا برای عده‌ای دارد مثلا در حدیثی نقل شده است:  


[[امام باقر(ع)]] به ابان بن تغلب که یکی از شاگردانش بود فرمود: «در [[مسجد مدینه]] بنشین و برای مردم فتوا بده همانا من دوست دارم در میان [[شیعه]] افرادی مثل تو ببینم.»<ref>همان، حدیث ۱۵۳۷۰، ص۴۰۴.</ref> و احادیث و روایاتی به این مضمون که [[اهل بیت(ع)]] عده‌ای را تشویق بر این کار می‌کردند.
[[امام باقر(ع)]] به ابان بن تغلب که یکی از شاگردانش بود فرمود: «در [[مسجد مدینه]] بنشین و برای مردم فتوا بده همانا من دوست دارم در میان [[شیعه]] افرادی مثل تو ببینم.»<ref>میزان الحکمه، حدیث ۱۵۳۷۰، ص۴۰۴.</ref> و احادیث و روایاتی به این مضمون که [[اهل بیت(ع)]] عده‌ای را تشویق بر این کار می‌کردند.


بنابراین روایت دلالت بر این دارد که فتوا برای عالم نه تنها اشکال ندارد بلکه مورد تأکید اهل بیت(ع) و آنچه از آن نهی شده فتوای بدون علم و تحقیق و از روی [[هوی و هوس]] است. حتی در آیات ۴۴–۴۶ سوره حاقه، [[پیامبر(ص)]] را نیز نسبت به این مطلب تهدید می‌کند که اگر پیامبر حرف دیگری غیر از آنچه ما وحی کردیم به [[خدا]] نسبت می‌داد، رگ قلبش را قطع می‌کردم.
بنابراین روایت دلالت بر این دارد که فتوا برای عالم نه تنها اشکال ندارد بلکه مورد تأکید اهل بیت(ع) و آنچه از آن نهی شده فتوای بدون علم و تحقیق و از روی [[هوی و هوس]] است. حتی در آیات ۴۴–۴۶ سوره حاقه، [[پیامبر(ص)]] را نیز نسبت به این مطلب تهدید می‌کند که اگر پیامبر حرف دیگری غیر از آنچه ما وحی کردیم به [[خدا]] نسبت می‌داد، رگ قلبش را قطع می‌کردم.


==تدبیر در امور در روایات==
==تدبیر در امور در روایات==
اما تدبیر به معنی افتادن به دنبال کاری است. مثلاً وقتی می‌گوییم فلانی در مورد کارش تدبیر کرد به این معنی است که در پی کار خود است و آن را دنبال می‌کند و به عواقب کارش نظر دارد.<ref>قرشی، علی اکبر، قاموس قران، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ ششم، بی تا، ج۲، ص۳۲۶.</ref> تدبیر برای زندگی و معاش یکی از صفات نیکوست که مؤمن باید دارای این خصلت باشد. در حدیثی نقل شده است که: «مؤمن به سه خصلت نیاز دارد، ۱. تفقه در دین؛ ۲. تدبیر برای زندگانی؛ ۳. صبر بر سختی‌ها.»<ref>طبرسی، علی بن حسن، مشکاه الانوار، ترجمه هوشمند و مهدی، قم، ناشر دارالثقلین، ۱۳۷۹، ص۵۸۹.</ref>
اما تدبیر به معنی افتادن به دنبال کاری است. مثلا وقتی می‌گوییم فلانی در مورد کارش تدبیر کرد به این معنی است که در پی کار خود است و آن را دنبال می‌کند و به عواقب کارش نظر دارد.<ref>قرشی، علی اکبر، قاموس قران، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ ششم، بی تا، ج۲، ص۳۲۶.</ref> تدبیر برای زندگی و معاش یکی از صفات نیکوست که مؤمن باید دارای این خصلت باشد. در حدیثی نقل شده است که: «مؤمن به سه خصلت نیاز دارد، ۱. تفقه در دین؛ ۲. تدبیر برای زندگانی؛ ۳. صبر بر سختی‌ها.»<ref>طبرسی، علی بن حسن، مشکاه الانوار، ترجمه هوشمند و مهدی، قم، ناشر دارالثقلین، ۱۳۷۹، ص۵۸۹.</ref>


بنابراین تدبیر امور زندگانی یکی از صفات مؤمن است؛ مؤمن باید برای زندگی خویش برنامه داشته و به سوی هدف مشخصی قدم بردارد و زندگی‌اش بر روی نظم و برنامه معینی در حرکت باشد. نه اینکه بدون برنامه و نظم قدم در مسیر حرکت بگذارد و بدون هدف و برنامه زندگی کند. اما آنچه در این مورد مهم و لازم است که دانسته شود، این است که در مورد تدبیر هم باید مثل سایر برنامه‌ها از افراط و تفریط پرهیز شود.
بنابراین تدبیر امور زندگانی یکی از صفات مؤمن است؛ مؤمن باید برای زندگی خویش برنامه داشته و به سوی هدف مشخصی قدم بردارد و زندگی‌اش بر روی نظم و برنامه معینی در حرکت باشد. نه اینکه بدون برنامه و نظم قدم در مسیر حرکت بگذارد و بدون هدف و برنامه زندگی کند. اما آنچه در این مورد مهم و لازم است که دانسته شود، این است که در مورد تدبیر هم باید مثل سایر برنامه‌ها از افراط و تفریط پرهیز شود.
خط ۵۶: خط ۵۷:
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =حدیث
  | شاخه اصلی =حدیث
|شاخه فرعی۱ =علم رجال
| شاخه فرعی۱ =علم رجال
|شاخه فرعی۲ =
| شاخه فرعی۲ =
|شاخه فرعی۳ =
| شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
خط ۶۹: خط ۷۰:
  | تغییر مسیر =
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =
  | ارجاعات =
| بازبینی نویسنده =
  | بازبینی =
  | بازبینی =
  | تکمیل =
  | تکمیل =