استفاده از مهر در نماز: تفاوت میان نسخه‌ها

{{پاسخ}}گذاشتن پیشانی بر خاک، سنت پیامبر(ص) بوده است. اصحاب پیامبر(ص) سجده روی خاک را لازم می‌دانستند و به آن عمل می‌کردند. در روایتی آمده است که پیامبر(ص) شخصی را که روی فرش سجده می‌کرد، از این کار نهی فرمودند.

همچنین پیابر(ص) فردی که با خود سنگی به مسجد ‌آورده بود و روی آن سجده می‌کرد را تایید کردند. حضرت زهرا(س) از خاک مزار حمزه تسبیح و مهر ساختند. پس از شهادت امام حسین(ع)، امام سجاد(ع) از خاک کربلا تسبیح درست کردند و با آن ذکر می‌گفتند و مهر ساختند و با آن نماز می‌خواندند.

== سجده بر خاک در سنت پیامبر(ص) و اصحاب ==

{{همچنین ببینید|حدیث پاک‌کننده و مسجد بودن زمین}}{{جعبه نقل قول| عنوان = | نقل‌قول = عبدالوهاب شافعی از عالمان اهل‌سنت:{{-}}«من در کتاب‌های معتبر اهل‌سنت، یک روایت قابل استناد که صریحا جواز سجده را بر روی فرش و لباس داشته باشد، نیافته‌ام، بلکه عدم جواز بر اینها را یافته‌ام».<ref>عرفانيان، ص۴۶.</ref>|تاریخ بایگانی| منبع = | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#ffed98| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}شیعیان و اهل‌سنت، روایات فراوانی نقل کرده‌اند که پیامبر(ص) برای سجده، پیشانی خود را بر خاک می‌گذاشتند.<ref>عرفانیان یزدی خراسانی، غلام‌رضا، الوضوء و السجود فی الکتاب و السنه، قم، حوزه علمیه، اول، ۱۳۷۲ش، ص۵۷.</ref> پیامبر(ص) معتقد بود، زمین برای او سجده‌گاه و مایه طهارت قرار داده شده است.<ref>امینی، راه و روش ما راه و روش پیامبر ما است، مترجم سید باقر موسوی، تهران، مکتبه الامام امیرالمؤمنین، چاپ دوم، ۱۳۹۴، ص۲۳۱.</ref> پیامبر(ص) کسی بر روی فرش نماز می‌خواند (بر روی فرش سجده می‌کند) از این کار نهی کرده و آن فرش را کنار زدند.<ref>الهندی، کنز العمال، ص۱۲۷.</ref> عالمان شیعه براساس همین روایات، معتقدند سجده باید بر زمین یا چیزی که در سنت پیامبر، سجده بر آنها مجاز است، انجام گیرد.

مسلمانان به تبعیت از پیامبر(ص) نیز بر خاک سجده می‌کردند؛ ابوبکر همیشه بر روی زمین نماز می‌خواند، و اگر بر روی فرش می‌ایستاد، پیشانی را بر خاک می‌گذاشت.<ref>الهندی، علامه علاء الدین المتقی بن حسام الدین، کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال، بیروت، مؤسسه الرساله، سال ۱۴۰۹ ق، ج۸، ص۱۲۸.</ref> او فردی که بر روی پارچه، نماز می‌خواند را نهی کرد.<ref>عطائی اصفهانی، ص۵۱.</ref> عمر، سجده را به معنای گذاشتن پیشانی و صورت بر روی زمین می‌دانست و بر روی زمین سجده می‌نمود.<ref>عطائی اصفهانی، ص۵۲.</ref> عثمان نیز بر روی زمین سجده می‌کرد.<ref>عطائی اصفهانی، ص۵۵.</ref> ابن‌مسعود نیز فقط بر روی زمین نماز می‌خواند.<ref>عرفانیان، ص۵۷.</ref>

== تاریخچه استفاده از مهر ==

عبدالله بن عمر، فرزند خلیفه دوم نقل کرده که در یک شب بارانی برای نماز صبح به مسجد رفتیم، فردی، سنگ مناسبی برای نماز برداشت، پارچه‌ای را پهن کرده و سنگ را بر روی آن گذاشت و نماز می‌خواند، پیامبر(ص) ایشان را دید و کار او را زیبا و خوب دانست.<ref>عطائی اصفهانی، ص۳۸ و ۳۹.</ref>

ساختن تسبیح و مهر از گِل نیز در تاریخ گزارش شده است: حضرت فاطمه(س) با خاک، تسبیح درست کرده و با آن ذکر می‌گفتند. پس از شهادت [[حمزه بن عبدالمطلب]]، عموی پیامبر(ص) در [[جنگ احد|جنگ اُحُد]]، حضرت فاطمه(س) از خاک قبر حمزه، تسبیح برای ذکر و مهر برای نماز خواندن ساخت.<ref>عرفانیان، ص۶۷–۶۴.</ref>  

این سنت میان مسلمانان وجود داشت؛ هنگامی که به مسافرتی می‌رفتند، از خاک مدینه برای خود مهری ساخته با خود می‌بردند تا با آن نماز بخوانند.<ref>عطائی اصفهانی، صص ۶۹–۶۷.</ref> تا این که امام حسین(ع) در کربلا به شهادت رسید. امام سجاد(ع) از خاک کربلا تسبیح درست کردند و با آن ذکر می‌گفتند و مهر ساختند و با آن نماز می‌خواندند. شیعیان نیز به تبعیت از ائمه خود از مهر کربلا استفاده می‌کردند که کم‌کم به شعار و سنت شیعیان تبدیل شد.<ref>عرفانیان، ص۶۶–۴۶.</ref>

== مطالعه بیشتر ==

* شیخ طوسی، المبسوط، ج۱، ص۹۰ و ۹۱.

* شریف مرتضی، الناصریات، ص۱۵۲.

  | شاخه اصلی = ادیان و مذاهب

  | شاخه فرعی۱ = شیعه امامیه

  | شاخه فرعی۲ = فقه شیعه

| لینک‌دهی =  

| ناوبری =  

| تغییر مسیر =  

| ارجاعات =  

| تکمیل =  

| اولویت = ج

[[رده:]]