اثبات نبوت حضرت محمد(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۴: خط ۱۴:
متکلمان اسلامی بر این باورند که می‌توان نبوت پیامبر اسلام(ص) را از هر سه راه یاد شده (که هم جنبه عقلی و برهانی دارد و هم نقلی و تاریخی) ثابت کرد.
متکلمان اسلامی بر این باورند که می‌توان نبوت پیامبر اسلام(ص) را از هر سه راه یاد شده (که هم جنبه عقلی و برهانی دارد و هم نقلی و تاریخی) ثابت کرد.


== راه اول: معجزات پیامبر اسلام(ص) ==
== معجزات پیامبر اسلام(ص) ==
یکی از امتیازات و فضایل پیامبر اسلام(ص) تعدد و تنوع معجزاتی است که به اذن خداوند برای تأیید او اظهار شده است. این معجزات را می‌توان در دو دسته جای داد: الف) معجزه جاویدان پیامبر اکرم(ص) که همان قرآن است. ب) معجزات غیر جاویدان که در مقطع خاصی از حیات پیامبر(ص) پس از بعثت ارائه شده است.
یکی از امتیازات و فضایل پیامبر اسلام(ص) تعدد و تنوع معجزاتی است که به اذن خداوند برای تأیید او اظهار شده است. این معجزات را می‌توان در دو دسته جای داد: الف) معجزه جاویدان پیامبر اکرم(ص) که همان قرآن است. ب) معجزات غیر جاویدان که در مقطع خاصی از حیات پیامبر(ص) پس از بعثت ارائه شده است.


خط ۲۳: خط ۲۳:
۲ـ از سویی دیگر اگر قرار باشد که چنین عمل خارق‌العاده ای به دست پیامبر نمایان بیفتد و مدعیان دروغین نبوت بتوانند معجزه بیاورند، هرگز چنین مسئله ای با حکمت حق و لطف او سازگاری نخواهد داشت. چگونه ممکن است که خدای حکیم به چنین دروغگویانی منحرف اجازه دهد که با اعجاز، مردم را منحرف سازند چرا که این خود خلاف حکمت ضرورت ارسال رسل و نزول وحی می‌باشد.<ref>. ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، قرآن در قرآن، مؤسسه نشر إسراء، ۱۳۸۱، ص۹۹ و ۱۰۰؛ و ر.ک. سبحانی، جعفر، الهیات و معارف اسلامی، مؤسسه امام صادق، چاپ سوم، ۱۳۷۲، ص۲۰۶ و ۲۰۷.</ref> شایان توجه است، بحث مهم دیگری در اینجا قابل طرح است و آن مسئله تشخیص و تمییز معجزه از غیر آن اعم از کرامات اولیای الهی، سحر، کارهای مرتاضان و … است که به علت طولانی شدن مباحث از ذکر آنها خودداری و مطالعه کتب کلامی زیر را توصیه می‌کنیم.<ref>. ر.ک. سبحانی، جعفر، خدا و پیامبران، ایضاح المراد، ربانی گلپایگانی و محاضرات فی الالهیات، حعفر سبحانی.</ref>
۲ـ از سویی دیگر اگر قرار باشد که چنین عمل خارق‌العاده ای به دست پیامبر نمایان بیفتد و مدعیان دروغین نبوت بتوانند معجزه بیاورند، هرگز چنین مسئله ای با حکمت حق و لطف او سازگاری نخواهد داشت. چگونه ممکن است که خدای حکیم به چنین دروغگویانی منحرف اجازه دهد که با اعجاز، مردم را منحرف سازند چرا که این خود خلاف حکمت ضرورت ارسال رسل و نزول وحی می‌باشد.<ref>. ر.ک. جوادی آملی، عبدالله، قرآن در قرآن، مؤسسه نشر إسراء، ۱۳۸۱، ص۹۹ و ۱۰۰؛ و ر.ک. سبحانی، جعفر، الهیات و معارف اسلامی، مؤسسه امام صادق، چاپ سوم، ۱۳۷۲، ص۲۰۶ و ۲۰۷.</ref> شایان توجه است، بحث مهم دیگری در اینجا قابل طرح است و آن مسئله تشخیص و تمییز معجزه از غیر آن اعم از کرامات اولیای الهی، سحر، کارهای مرتاضان و … است که به علت طولانی شدن مباحث از ذکر آنها خودداری و مطالعه کتب کلامی زیر را توصیه می‌کنیم.<ref>. ر.ک. سبحانی، جعفر، خدا و پیامبران، ایضاح المراد، ربانی گلپایگانی و محاضرات فی الالهیات، حعفر سبحانی.</ref>


== قرآن کریم، معجزه جاویدان محمد(ص) ==
=== قرآن کریم، معجزه جاویدان محمد(ص) ===
قرآن کریم معجزه خالده پیامبر اکرم(ص) بزرگترین و آخرین کتاب آسمانی است که محتوای آن در طول ۲۳ سال بر پیامبر اکرم(ص) به صورت وحی نازل شد. این معجزه جاوید، خارق‌العاده بودنش به گونه ای است که اولاً در همه ابعاد و جنبه‌ها می‌باشد و به اصطلاح وُجوه اعجازش متعدد است که مهمترین آنها عبارتند از: ۱ـ اعجاز ادبی، که شامل فصاحت و بلاغت بی نظیر و سبک و اسلوب و نظم جدید می‌شود؛ ۲ـ اعجاز علمی؛ ۳ـ اخبار غیبی از حوادث گذشته، حال و آینده؛ ۴ـ معانی و معارف عقلی بلند آن؛ ۵ـ عدم اختلاف و تناقض در آیات و سوره‌های آن؛ ۶ـ اعجاز تشریعی؛ ۷ـ اُمی بودن آورنده آن.<ref>ر. ک. معرفت، محمد هادی، علوم قرآنی، انتشارات التمهید؛ و جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت در قرآن، نشر اسراء.</ref>
قرآن کریم معجزه خالده پیامبر اکرم(ص) بزرگترین و آخرین کتاب آسمانی است که محتوای آن در طول ۲۳ سال بر پیامبر اکرم(ص) به صورت وحی نازل شد. این معجزه جاوید، خارق‌العاده بودنش به گونه ای است که اولاً در همه ابعاد و جنبه‌ها می‌باشد و به اصطلاح وُجوه اعجازش متعدد است که مهمترین آنها عبارتند از: ۱ـ اعجاز ادبی، که شامل فصاحت و بلاغت بی نظیر و سبک و اسلوب و نظم جدید می‌شود؛ ۲ـ اعجاز علمی؛ ۳ـ اخبار غیبی از حوادث گذشته، حال و آینده؛ ۴ـ معانی و معارف عقلی بلند آن؛ ۵ـ عدم اختلاف و تناقض در آیات و سوره‌های آن؛ ۶ـ اعجاز تشریعی؛ ۷ـ اُمی بودن آورنده آن.<ref>ر. ک. معرفت، محمد هادی، علوم قرآنی، انتشارات التمهید؛ و جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت در قرآن، نشر اسراء.</ref>


خط ۴۰: خط ۴۰:
حاصل آن که: ۱ـ پیامبر اکرم(ص) ادعا نبوت کرد و برای اثبات این مدعا معجزه آورد. ۲ـ هر کس که با آوردن معجزه ای ادعای نبوت کند حتماً در ادعایش صادق و راستگو است. ۳ـ بنابر این پیامبر اکرم(ص) در ادعای نبوت صادق و پیامبر خداست.<ref>. ربانی گلپایگانی، علی، ایضاح المراد فی شرح کشف المراد، ص۴۳۷.</ref>
حاصل آن که: ۱ـ پیامبر اکرم(ص) ادعا نبوت کرد و برای اثبات این مدعا معجزه آورد. ۲ـ هر کس که با آوردن معجزه ای ادعای نبوت کند حتماً در ادعایش صادق و راستگو است. ۳ـ بنابر این پیامبر اکرم(ص) در ادعای نبوت صادق و پیامبر خداست.<ref>. ربانی گلپایگانی، علی، ایضاح المراد فی شرح کشف المراد، ص۴۳۷.</ref>


== ب) دیگر معجزات پیامبر(ص) ==
=== دیگر معجزات پیامبر(ص) ===
بی تردید قرآن مجید تنها معجزه او نیست؛ بلکه در دوران رسالت خویش، معجزات فراوانی را بر مردم عرضه داشت. قرآن به برخی از این معجزات اشاره کرده است، از جمله انشقاق (دو نیم شدن) ماه<ref>. قمر/ ۱و۲.</ref> و داستان معراج پیامبر<ref>. اسراء/ ۱.</ref>(ص). علاوه بر آن در تاریخ و احادیث به معجزات دیگری اشاره شده است، مانند پیروی جمادات و حیوانات از پیامبر(ص) و گفت و گوی حضرت با آنان؛ مانند: سلام کردن سنگها و درختان به پیامبر(ص)، سخن گفتن با کوه، سجود درخت، شهادت دادن سنگریزه‌ها به رسالت او، سخن گفتن حیوانات همچون شتر، گرگ و<ref>. ر.ک. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، مؤسسه الوفاءِ، بیهقی، ج۱۷، ص۲۲۵–۴۲۱ و ج۱۸، ص۱–۱۴۸؛ و دلائل النبوه، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۵، ج۶؛ و حر عاملی، اثبات الهداه، ج۱و۲.</ref> ….
بی تردید قرآن مجید تنها معجزه او نیست؛ بلکه در دوران رسالت خویش، معجزات فراوانی را بر مردم عرضه داشت. قرآن به برخی از این معجزات اشاره کرده است، از جمله انشقاق (دو نیم شدن) ماه<ref>. قمر/ ۱و۲.</ref> و داستان معراج پیامبر<ref>. اسراء/ ۱.</ref>(ص). علاوه بر آن در تاریخ و احادیث به معجزات دیگری اشاره شده است، مانند پیروی جمادات و حیوانات از پیامبر(ص) و گفت و گوی حضرت با آنان؛ مانند: سلام کردن سنگها و درختان به پیامبر(ص)، سخن گفتن با کوه، سجود درخت، شهادت دادن سنگریزه‌ها به رسالت او، سخن گفتن حیوانات همچون شتر، گرگ و<ref>. ر.ک. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، مؤسسه الوفاءِ، بیهقی، ج۱۷، ص۲۲۵–۴۲۱ و ج۱۸، ص۱–۱۴۸؛ و دلائل النبوه، دارالکتب العلمیه، ۱۴۰۵، ج۶؛ و حر عاملی، اثبات الهداه، ج۱و۲.</ref> ….


== راه دوم: بشارت پیامبران پیشین به نبوت محمد(ص) ==
== بشارت پیامبران پیشین به نبوت محمد(ص) ==
از آنجا که پیامبران الهی، معصوم هستند و هرگز در گفتار خویش، مرتکب دروغ و کذب نمی‌گردند، اگر آمدن پیامبر آسمانی دیگری را همزمان با خویش یا پس از خود بشارت دهند. دلیلی روشن و سندی یقین آور بر صدق رسالت نبی بعدی محسوب خواهد شد و این مهم خود مستلزم این است که خصوصیات و مشخصات پیامبر بعدی آنچنان برای مردم توضیح داده شود که پس از آمدن او، برای هیچ‌یک از طالبان حقیقت و اهل انصاف، شک و تردیدی وجود نداشته باشد. به اعتقاد ما، پیامبرانی همچون موسی(ع) و عیسی(ع) در عصر خویش، مردم را به ظهور پیامبر اسلام(ص) بشارت داده‌اند. برای اثبات این مدعا، دستِ کم دو شیوه وجود دارد:
از آنجا که پیامبران الهی، معصوم هستند و هرگز در گفتار خویش، مرتکب دروغ و کذب نمی‌گردند، اگر آمدن پیامبر آسمانی دیگری را همزمان با خویش یا پس از خود بشارت دهند. دلیلی روشن و سندی یقین آور بر صدق رسالت نبی بعدی محسوب خواهد شد و این مهم خود مستلزم این است که خصوصیات و مشخصات پیامبر بعدی آنچنان برای مردم توضیح داده شود که پس از آمدن او، برای هیچ‌یک از طالبان حقیقت و اهل انصاف، شک و تردیدی وجود نداشته باشد. به اعتقاد ما، پیامبرانی همچون موسی(ع) و عیسی(ع) در عصر خویش، مردم را به ظهور پیامبر اسلام(ص) بشارت داده‌اند. برای اثبات این مدعا، دستِ کم دو شیوه وجود دارد:


خط ۵۸: خط ۵۸:
به هر تقدیر، ادعای قرآن و پیامبر اکرم(ص) مبنی بر وجود بشارت‌هایی درباره ظهور پیامبر اسلام(ص) در تورات و انجیل و عدم مخالفت علمای آنها در آن عصر، گواه تاریخی بر صدق این مدعاست.<ref>. سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ص۱۱۷و۱۱۸.</ref>
به هر تقدیر، ادعای قرآن و پیامبر اکرم(ص) مبنی بر وجود بشارت‌هایی درباره ظهور پیامبر اسلام(ص) در تورات و انجیل و عدم مخالفت علمای آنها در آن عصر، گواه تاریخی بر صدق این مدعاست.<ref>. سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ص۱۱۷و۱۱۸.</ref>


== ۳- راه سوم: گواهی قراین و شواهد ==
== گواهی قراین و شواهد ==
وجود مجموعه ای از قراین در کنار هم، گواهی قطعی به حقانیت یک پیامبر الهی است. در اینجا قرائن تاریخی فراوان از زندگانی و ابعاد شخصیتی پیامبر اسلام(ص) قابل طرح و بررسی است که از گنجایش بحث ما خارج است. آنچه در اینجا می‌توان به‌طور فشرده و خلاصه مطرح کرد عبارتند از:
وجود مجموعه‌ای از قراین در کنار هم، گواهی قطعی به حقانیت یک پیامبر الهی است. در اینجا قرائن تاریخی فراوان از زندگانی و ابعاد شخصیتی پیامبر اسلام(ص) قابل طرح و بررسی است که از گنجایش بحث ما خارج است. آنچه در اینجا می‌توان به‌طور فشرده و خلاصه مطرح کرد عبارتند از:


۱ـ شخصیت اخلاقی و سجایای والای پیامبر اکرم(ص) چه پیش از رسالت و چه پس از آن به گونه ای که مشهور به محمد امین بوده است.
۱ـ شخصیت اخلاقی و سجایای والای پیامبر اکرم(ص) چه پیش از رسالت و چه پس از آن به گونه‌ای که مشهور به محمد امین بوده است.


۲ ـ محیطی که از آنجا برخاسته بود، جامعه ای متعصب و جاهل و گمراه و غیر متمدن بود. در چنین جامعه ای شخصی اُمی و درس نخوانده وقتی عالی‌ترین معارف اعتقادی، اخلاقی و حقوقی و … را عرضه کند معلوم است که این برنامه‌ها از خودش نیست و فرستاده الهی است.
۲ ـ محیطی که از آنجا برخاسته بود، جامعه‌ای متعصب و جاهل و گمراه و غیر متمدن بود. در چنین جامعه‌ای شخصی اُمی و درس نخوانده وقتی عالی‌ترین معارف اعتقادی، اخلاقی و حقوقی و … را عرضه کند معلوم است که این معارف از خودش نیست و فرستاده الهی است.


۳ـ وضع پیروان محمد(ص): وضع روحی و فکری و اخلاقی افرادی که دور مدعی نبوت را می‌گیرند روشنگر وضع پیشوای ایشان است، به گواهی تاریخ، شخصیتهای برجسته ای به او ایمان آوردند، مانند: علی بن ابی طالب، سلمان فارسی، ابوذر غفاری، و… که اینها، با مدارج والای علمی و عملی که داشتند از نوادر روزگار بودند و از هیچ گونه تلاش و خدمتی دریغ نورزیدند، اما هیچ گونه چشم داشتِ مادی به پیامبر(ص) نداشتند.
۳ـ وضع پیروان محمد(ص): وضع روحی و فکری و اخلاقی افرادی که دور مدعی نبوت را می‌گیرند روشنگر وضع پیشوای ایشان است، به گواهی تاریخ، شخصیت‌های برجسته‌ای به او ایمان آوردند؛ مانند: علی بن ابی‌طالب، سلمان فارسی، ابوذر غفاری، و… که اینها، با مدارج والای علمی و عملی که داشتند از نوادر روزگار بودند و از هیچ گونه تلاش و خدمتی دریغ نورزیدند، اما هیچ گونه چشم داشتِ مادی به پیامبر(ص) نداشتند.


۴ـ وسائل و روش‌هایی که از آن برای پیشرفت آئین خود استفاده کرد بر خلاف روش معمول در میان سیاستمداران دنیا طلب، هیچ‌گاه از مسیر حق بیرون نشد و همواره بر عدالت، انصاف، عقل و منطق استوار بود و هرگز با خدعه و نیرنگ همراه نبود.
۴ـ روش‌هایی که پیامبر از آن برای پیشرفت آئین خود استفاده کرد بر خلاف روش معمول در میان حاکمان، هیچ‌گاه از مسیر حق بیرون نشد و همواره بر عدالت، انصاف، عقل و منطق استوار بود و هرگز با خدعه و نیرنگ همراه نبود.
 
۵ـ محتویات آیین و تعالیم او از نظر معارف و احکام در همه جنبه‌ها و شوون زندگی فردی و اجتماعی انسان، همگی از الهی بودن رسالت پیامبر(ص) خبر می‌دهند.<ref>. ر.ک. سبحانی، جعفر، الهیات و معارف اسلامی، ص۲۱۶ و ۲۱۷؛ و سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ص۱۱۹–۱۲۱.</ref>


۵ـ محتویات آیین و تعالیم او از نظر معارف و احکام در همه جنبه‌ها و شؤن زندگی فردی و اجتماعی انسان، همگی از الهی بودن رسالت پیامبر(ص) خبر می‌دهند.<ref>. ر.ک. سبحانی، جعفر، الهیات و معارف اسلامی، ص۲۱۶ و ۲۱۷؛ و سعیدی مهر، محمد، آموزش کلام اسلامی، ص۱۱۹–۱۲۱.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}


خط ۷۷: خط ۷۷:
# جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت در قرآن، مؤسسه نشر اسراء.
# جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت در قرآن، مؤسسه نشر اسراء.
# مصباح یزدی، محمد تقی، راه واهنماشناسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
# مصباح یزدی، محمد تقی، راه واهنماشناسی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)
{{پایان مطالعه بیشتر}}


== منابع ==
== منابع ==
۱۵٬۱۲۵

ویرایش