آیه «انا لله و انا الیه راجعون»: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۳: خط ۱۳:
}}
}}


== تفسیر آیه ==
== توصیه‌ای برای صابران ==
آیه ۱۵۶ [[سوره بقره]] درباره [[صابران]] است و به مؤمنان مصیبت‌دیده می‌گوید همه چیز از جانب خداوند است و این‌چنین به آنان آرامش می‌دهد. [[امام علی(ع)]] در تفسیر این آیه می‌فرماید: «هنگامی که می‌گوییم {{قرآن|... إِنَّا لِلّهِ…}} به مالکیت خداوند نسبت به خود اقرار می‌کنیم و وقتی می‌گوییم {{قرآن|... وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}} یعنی ما انسان‌ها از بین رفتنی هستیم و روزی می‌میریم.»<ref>مرحوم طبرسی، مجمع البیان، المجمع العالی للتقریب بین المذاهب، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۷۴.</ref>  
آیه ۱۵۶ [[سوره بقره]] درباره [[صابران]] است و به مؤمنان مصیبت‌دیده می‌گوید همه چیز از جانب خداوند است و این‌چنین به آنان آرامش می‌دهد. [[امام علی(ع)]] معتقد بود هنگامی که می‌گوییم {{قرآن|... إِنَّا لِلّهِ…}} به مالکیت خداوند نسبت به خود اقرار می‌کنیم و وقتی می‌گوییم {{قرآن|... وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}} به این معنا است که ما انسان‌ها از بین رفتنی هستیم و روزی می‌میریم.<ref>مرحوم طبرسی، مجمع البیان، المجمع العالی للتقریب بین المذاهب، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۷۴.</ref>  


این آیه توجه به اين واقعيت است كه همه از خداوند هستند و بندگان نباید از زوال نعمتها هرگز ناراحت شوند، چرا كه همه اين مواهب بلكه خود انسان‌ها تعلق به خداوند دارند. خداوند يك روز می‌بخشد و روز ديگر مصلحت می‌‏بيند و باز می‌گيرد و هر دو مصلحت است.<ref>تفسير نمونه، مکارم شیرازی، ج۱، ص: ۵۲۵
این آیه نشان می‌دهد در برابر مصیبت و بلا تنها باید تسلیم خداوند بود.<ref>منهج الصادقين فى إلزام المخالفين، ج۱، ص: ۳۴۳


</ref> این آیه نشان می‌دهد در برابر مصیبت و بلا تنها باید به رضا و تسلیم اکتفا کرد.<ref>منهج الصادقين فى إلزام المخالفين، ج۱، ص: ۳۴۳
</ref> حکمت توصیه خداوند در این آیه را این دانسته‌اند كه مؤمن در موقع مصيبت، به ذلت، نااميدى و ضعف نفس گرفتار نشود و جنبه مادى او بر مقام معنوى غلبه پيدا نكند.<ref>دين و زندگانى، محسنى، شيخ محمد آصف، ج۱، ص۳۲</ref>


</ref> سِر اين توصیه خداوند در این آیه اين است كه مؤمن در موقع مصيبت به ذلت، و نااميدى و ضعف نفس گرفتار نشود و جنبه مادى او بر مقام معنوى و روحانى‌اش غلبه پيدا نكند لذا به او سفارش شده استرجاع کند.<ref>دين و زندگانى، محسنى، شيخ محمد آصف، ج۱، ص۳۲</ref>
در روایات آمده که هر فردی بلایی ببیند، این آیه را بخواند، ثواب بزرگی می‌برد.<ref>منهج الصادقين فى إلزام المخالفين، ملا فتح الله کاشانی، ج۱، ص: ۳۴۴


در روایاتی آمده که هرکسی بلایی سر او بیاید، این آیه را بخواند ثواب عظیمی می‌برد.<ref>منهج الصادقين فى إلزام المخالفين، ملا فتح الله کاشانی، ج۱، ص: ۳۴۴
</ref> از پیامبر(ص) نقل شده که چهار خصلت، انسان را غرق در نور خداوند می‌کند:


</ref> عبداللّه عبّاس گفته است: چون مؤمن را مصيبتى رسد و تسلیم شود و استرجاع كند، خداى تعالى او را سه چيز بدهد: صلات و رحمت و هدايت<ref>روض الجنان و روح الجنان في تفسير القرآن،  الرازي، ابوالفتوح، ج۲، ۲۴۱ و ۲۴۲.</ref>.پیامبر(ص) گفت است: چهار خصلت است كه هركس كه آن خصلتها در او باشد در نور الهی غرق است: يكى گفتن: لااله‌الاّاللّه است، و دوم چون گناهى كند استغفار كند، و سوم چون نعمتى بر او برود یا کار خیری کند شكر گويد، و چهارم چون مصيبتى رسد او را استرجاع كند.<ref>حكمت نامه پيامبر اعظم، محمدی ری‌شهری، محمد، ج۶، ص۵۱۳.</ref>
* گفتن لا اله‌ الا الله
 
* هر زمان گناهى كند، استغفار كند  
* هر زمان نعمتى به دست آورد یا کار خیری کند، شكر کند
* هر زمان مصيبتى به او رسد، استرجاع كند (آیه إنّا للّه را بخواند).<ref>حكمت نامه پيامبر اعظم، محمدی ری‌شهری، محمد، ج۶، ص۵۱۳.</ref>


[[امام صادق (ع)]] فرموده است: كسى كه هنگام مصيبت، استرجاع به او الهام شود، بهشت براى او واجب مى‌شود.<ref>پاداش نيکيها و کيفر گناهان (ترجمه ثواب الأعمال شيخ صدوق)،  مجاهدی، محمد علی، ج۱، ص۴۹۸</ref>  
[[امام صادق (ع)]] فرموده است: كسى كه هنگام مصيبت، استرجاع به او الهام شود، بهشت براى او واجب مى‌شود.<ref>پاداش نيکيها و کيفر گناهان (ترجمه ثواب الأعمال شيخ صدوق)،  مجاهدی، محمد علی، ج۱، ص۴۹۸</ref>  
خط ۳۰: خط ۳۴:
{{جعبه نقل‌قول|پيامبر (ص) فرمود: «هرگاه مصيبت زده، مصيبتش را به ياد آورَد و استرجاع كند (إنّا للّه بگويد)، هر چند [از مصيبتْ‌] بسيار گذشته باشد، خداوند، پاداشى مانند روز مصيبتش براى او مى‌نويسد»<ref>حكمت نامه امام حسين،  محمدی ری‌شهری، محمد، ج۲، ص۱۱۷</ref>}}
{{جعبه نقل‌قول|پيامبر (ص) فرمود: «هرگاه مصيبت زده، مصيبتش را به ياد آورَد و استرجاع كند (إنّا للّه بگويد)، هر چند [از مصيبتْ‌] بسيار گذشته باشد، خداوند، پاداشى مانند روز مصيبتش براى او مى‌نويسد»<ref>حكمت نامه امام حسين،  محمدی ری‌شهری، محمد، ج۲، ص۱۱۷</ref>}}


=== مالکیت خداوند ===
== مالکیت خداوند ==
مفسران آیه «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ» را به این معنا دانسته‌اند که وجود انسان، برای خداوند است. خداوند وجود مستقل بوده و انسان وابسته به او است.<ref>علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، داراحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص ۲۹۴.</ref> مراد به گفتن (انا للَّه) صرف تلفظ به اين الفاظ و بدون توجه به معناى آن نيست و حتى با گفتن و صرف توجه به معنا هم نيست بلكه بايد به حقيقت معنايش ايمان داشت به اينكه آدمى مملوك خداست و مالكيت خدا به حقيقت ملك است.<ref>ترجمه تفسير الميزان، طباطبایی، ج۱، ص: ۵۳۱</ref>
مفسران آیه «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ» را به این معنا دانسته‌اند که وجود انسان، برای خداوند است. خداوند وجود مستقل بوده و انسان وابسته به او است.<ref>علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، داراحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص ۲۹۴.</ref> مراد به گفتن (انا للَّه) صرف تلفظ به اين الفاظ و بدون توجه به معناى آن نيست و حتى با گفتن و صرف توجه به معنا هم نيست بلكه بايد به حقيقت معنايش ايمان داشت به اينكه آدمى مملوك خداست و مالكيت خدا به حقيقت ملك است.<ref>ترجمه تفسير الميزان، طباطبایی، ج۱، ص: ۵۳۱</ref>


خط ۳۸: خط ۴۲:
</ref>  
</ref>  


=== بازگشت به خداوند ===
== بازگشت به خداوند ==
تعبیر «وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ» در مورد قیامت دانسته شده است؛ به این معنا که مسیر حرکت انسان‌ها برای حسابرسی و پاداش و جزا به سوی او است. مفسران معتقدند آیه {{قرآن|... إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}} به این معنا نیست که ما روزی با خداوند پیوند داشته‌ایم و از او جدا شده و دوباره به خداوند رسیده و جزئی از او خواهیم شد. این تبیین را نادرست دانسته‌اند؛ زیرا خداوند بسیط است و هیچ ترکیبی در او راه ندارد و جزء داشتن، نقص برای خداوند است.
تعبیر «وَ إِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ» در مورد قیامت دانسته شده است؛ به این معنا که مسیر حرکت انسان‌ها برای حسابرسی و پاداش و جزا به سوی او است. مفسران معتقدند آیه {{قرآن|... إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ}} به این معنا نیست که ما روزی با خداوند پیوند داشته‌ایم و از او جدا شده و دوباره به خداوند رسیده و جزئی از او خواهیم شد. این تبیین را نادرست دانسته‌اند؛ زیرا خداوند بسیط است و هیچ ترکیبی در او راه ندارد و جزء داشتن، نقص برای خداوند است.


۱۱٬۸۷۷

ویرایش