آیات قرآن درباره امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ابرابزار
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} آيا در قرآن نام و يادي از امام حسين(ع) شده است؟ {{پایان سوال}}...» ایجاد کرد)
 
جز (ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
آيا در قرآن نام و يادي از امام حسين(ع) شده است؟
آیا در قرآن نام و یادی از امام حسین(ع) شده است؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
در بسياري از كتب تفسير و حديث و تاريخ، امام حسين(ع) از جمله مصاديق بارز آيه تطهير،<ref>احزاب/ ۳۳.</ref> مباهله،<ref>آل عمران/ ۶۱.</ref> مودت<ref>شوري/ ۲۳.</ref>، اطعام<ref>انسان/ ۸.</ref>و كلمات<ref>بقره/ ۳۷.</ref> و آيات پاياني سوره فجر دانسته شده، و روايات معتبري در اين باره نقل كرده‎اند. درباره آيات پاياني سوره فجر رواياتي نقل شده است كه اثبات كننده اين معناست كه اين آيات درباره حضرت سيدالشهداء امام حسين(ع) است در تفسير «البرهان» چنين آمده است:
در بسیاری از کتب تفسیر و حدیث و تاریخ، امام حسین(ع) از جمله مصادیق بارز آیه تطهیر،<ref>احزاب/ ۳۳.</ref> مباهله،<ref>آل عمران/ ۶۱.</ref> مودت،<ref>شوری/ ۲۳.</ref> اطعام<ref>انسان/ ۸.</ref>و کلمات<ref>بقره/ ۳۷.</ref> و آیات پایانی سوره فجر دانسته شده، و روایات معتبری در این باره نقل کرده‌اند. درباره آیات پایانی سوره فجر روایاتی نقل شده است که اثبات کننده این معناست که این آیات درباره حضرت سیدالشهداء امام حسین(ع) است در تفسیر «البرهان» چنین آمده است:


امام صادق(ع) فرمود: اقرؤا سوره الفجر في فرائضكم و نوافلكم فانها سوره الحسين بن علي، سوره فجر را در نمازهاي واجب و نيز نماز مستحب خود بخوانيد؛ چرا كه اين سوره، سوره حسين بن علي است.
امام صادق(ع) فرمود: اقرؤا سوره الفجر فی فرائضکم و نوافلکم فانها سوره الحسین بن علی، سوره فجر را در نمازهای واجب و نیز نماز مستحب خود بخوانید؛ چرا که این سوره، سوره حسین بن علی است.


پس از اين كلام امام صادق و تحريض و تشويق مخاطبين به خواندن سوره فجر در نمازهايشان با اين كلام زيبا و دلنشين و همراه با دعاي «وارغبوا فيها رحمكم الله»؛ از سرشوق و رغبت به اين امر اقدام نماييد. خداوند شما را مورد رحمت و لطف قرار دهد، يكي از اشخاص حاضر در مجلس سؤالي مي‎نمايد ـ كه چه بسا سؤال بسياري از ماها نيز باشد؛ سؤال مي‎كند: چگونه اين سوره، سوره اختصاصي حسين بن علي شد؟  
پس از این کلام امام صادق و تحریض و تشویق مخاطبین به خواندن سوره فجر در نمازهایشان با این کلام زیبا و دلنشین و همراه با دعای «وارغبوا فیها رحمکم الله»؛ از سرشوق و رغبت به این امر اقدام نمایید. خداوند شما را مورد رحمت و لطف قرار دهد، یکی از اشخاص حاضر در مجلس سؤالی می‌نماید ـ که چه بسا سؤال بسیاری از ماها نیز باشد؛ سؤال می‌کند: چگونه این سوره، سوره اختصاصی حسین بن علی شد؟


امام صادق(ع) فرمود: شما مگر اين بخش از آيه و كلام خداوند را نشنيده‎ايد كه مي‌فرمايد: «يا ايتها النفس المطمئنه ارجعي الي ربك راضيه مرضيه فادخلي في عبادي وادخلي جنتي» انما يعني الحسين بن علي ـ عليهما السّلام ـ فهو ذو النفس المطمئنه الراضيه المرضيه و اصحابه من آل محمد ـ صلوات الله عليهم ـ الرضوان عن الله يوم القيامه و هو راض عنهم، و هذه السوره في الحسين بن علي و شيعته و شيعه آل محمد خاصه، امام صادق(ع) در تفسير آيه مي‌فرمايد: اين آيه درباره حسين بن علي ـ عليهما السّلام ـ است؛ چرا كه آن بزرگوار صاحب نفس مطمئنه بود و از خدا راضي بود و خدا نيز از او راضي بود، و ياران آن بزرگوار از خاندان محمد(ص) از خداوند راضي بودند و خداوند نيز از آن‌ها راضي بود، و اين سوره فقط درباره حسين بن علي و شيعيان او و شيعيان آل محمد(ص) مي‌باشد.
امام صادق(ع) فرمود: شما مگر این بخش از آیه و کلام خداوند را نشنیده‌اید که می‌فرماید: «یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه فادخلی فی عبادی وادخلی جنتی» انما یعنی الحسین بن علی ـ علیهما السّلام ـ فهو ذو النفس المطمئنه الراضیه المرضیه و اصحابه من آل محمد ـ صلوات الله علیهم ـ الرضوان عن الله یوم القیامه و هو راض عنهم، و هذه السوره فی الحسین بن علی و شیعته و شیعه آل محمد خاصه، امام صادق(ع) در تفسیر آیه می‌فرماید: این آیه درباره حسین بن علی ـ علیهما السّلام ـ است؛ چرا که آن بزرگوار صاحب نفس مطمئنه بود و از خدا راضی بود و خدا نیز از او راضی بود، و یاران آن بزرگوار از خاندان محمد(ص) از خداوند راضی بودند و خداوند نیز از آن‌ها راضی بود، و این سوره فقط درباره حسین بن علی و شیعیان او و شیعیان آل محمد(ص) می‌باشد.


و در پايان روايت، امام صادق(ع) مي‎فرمايند: من ادمن قراءه الفجر كان مع الحسين في درجته في الجنه، ان الله عزيز حكيم، هر كس در خواندن سوره فجر مداومت داشته باشد، با امام حسين در درجه‎اش در بهشت خواهد بود، به درستي كه خداوند بر هر چيز توانا و به هر امري دانا است.<ref>بحراني، سيد هاشم، البرهان في تفسير القرآن، قم، مؤسسه مطبوعاتي اسماعيليان، بي‎تا، ج۴، ص۴۶۱؛ و بحارالانوار، ج۲۴، ص۹۳ و ج۴۴، ص۲۱۸.</ref>
و در پایان روایت، امام صادق(ع) می‌فرمایند: من ادمن قراءه الفجر کان مع الحسین فی درجته فی الجنه، ان الله عزیز حکیم، هر کس در خواندن سوره فجر مداومت داشته باشد، با امام حسین در درجه‌اش در بهشت خواهد بود، به درستی که خداوند بر هر چیز توانا و به هر امری دانا است.<ref>بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، بی‌تا، ج۴، ص۴۶۱؛ و بحارالانوار، ج۲۴، ص۹۳ و ج۴۴، ص۲۱۸.</ref>


در روايت ديگري كه از ابوبصير از امام صادق(ع) نقل شده است، امام صادق(ع) مي‌فرمايد: يا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّه ؛ ارْجِعِي إِلى‏ رَبِّكِ راضِيَه مَرْضِيَّه » الآيه يعني الحسين ابن علي ـ عليهما السّلام ـ<ref>حويزي، تفسير نورالثقلين، ج۵، ص۵۷۷؛ و بحراني، سيد هاشم، البرهان في تفسير القرآن، ج۴، ص۴۶۰؛ و بحارالانوار، ج۲۴، ص۳۵۰؛ و تفسير القمي، علي بن ابراهيم قمي، قم، دارالكتاب، چاپ سوم، ۱۴۱۴ ق، ج۲، ص۴۲۲.</ref> مراد از «نفس المطمئنه» كه از خداوند راضي و خداوند نيز از او راضي است، حسين بن علي(ع) است در اين آيات، كلمه «نفس المطمئنه» نقش كليدي و محوري دارد به طوري كه فهم معناي آيه تا حدود زيادي به روشن شدن معناي اين واژه بستگي دارد، و چه بسا وجود اين كلمه در اين آيه موجب تفسير و بيان شأن نزول آيه، درباره حسين بن علي(ع) گرديده است، و آن حضرت مصداق اتم و اكمل آن به حساب آمده است.
در روایت دیگری که از ابوبصیر از امام صادق(ع) نقل شده است، امام صادق(ع) می‌فرماید: یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّه؛ ارْجِعِی إِلی رَبِّکِ راضِیَه مَرْضِیَّه» الآیه یعنی الحسین ابن علی ـ علیهما السّلام ـ<ref>حویزی، تفسیر نورالثقلین، ج۵، ص۵۷۷؛ و بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۴۶۰؛ و بحارالانوار، ج۲۴، ص۳۵۰؛ و تفسیر القمی، علی بن ابراهیم قمی، قم، دارالکتاب، چاپ سوم، ۱۴۱۴ ق، ج۲، ص۴۲۲.</ref> مراد از «نفس المطمئنه» که از خداوند راضی و خداوند نیز از او راضی است، حسین بن علی(ع) است در این آیات، کلمه «نفس المطمئنه» نقش کلیدی و محوری دارد به طوری که فهم معنای آیه تا حدود زیادی به روشن شدن معنای این واژه بستگی دارد، و چه بسا وجود این کلمه در این آیه موجب تفسیر و بیان شأن نزول آیه، درباره حسین بن علی(ع) گردیده است، و آن حضرت مصداق اتم و اکمل آن به حساب آمده است.


سؤالي كه در اينجا مي‌تواند مطرح شود اين است كه چه امري باعث اين تقريب و تقارن گرديده است؟ و چرا حسين بن علي(ع) از ميان معصومين(ع) به عنوان مصداق اين آيه معرفي گرديده است؟
سؤالی که در اینجا می‌تواند مطرح شود این است که چه امری باعث این تقریب و تقارن گردیده است؟ و چرا حسین بن علی(ع) از میان معصومین(ع) به عنوان مصداق این آیه معرفی گردیده است؟


در پاسخ بايد گفت: با توجّه به آنچه كه در تاريخ عاشورا به فراواني نقل گرديده است كه از يك سو براي حادثه عظيم عاشورا، هيچ واقعه و حادثه‎اي به عنوان نظير و مانند و شبيه سراغ نداريم، و مصيبت بزرگي كه در اين رويداد عظيم تاريخي بر خاندان عصمت و طهارت(ع) وارد گرديد، در تاريخ نمونه ديگري ندارد، و از ديگر سو، قرباني بزرگ اين حادثه حضرت سيدالشهداء(ع) بود كه در سهمگين‎ترين حالات و لحظات و شكننده‎ترين ماجراهاي اين حادثه، در نهايت اطمينان و آرامش نفس بود، به طوري كه در روايت راويان شاهد حادثه آمده است كه هر چه اين حادثه به پايان خود كه شهادت حضرت سيدالشهداء(ع) بود نزديك‎‎تر مي‎شد، چهره دلرباي امام، زيباتر و برافروخته‎تر مي‎شد، و براي لقاي پروردگار آماده‎تر.
در پاسخ باید گفت: با توجّه به آنچه که در تاریخ عاشورا به فراوانی نقل گردیده است که از یک سو برای حادثه عظیم عاشورا، هیچ واقعه و حادثه‌ای به عنوان نظیر و مانند و شبیه سراغ نداریم، و مصیبت بزرگی که در این رویداد عظیم تاریخی بر خاندان عصمت و طهارت(ع) وارد گردید، در تاریخ نمونه دیگری ندارد، و از دیگر سو، قربانی بزرگ این حادثه حضرت سیدالشهداء(ع) بود که در سهمگین‌ترین حالات و لحظات و شکننده‌ترین ماجراهای این حادثه، در نهایت اطمینان و آرامش نفس بود، به طوری که در روایت راویان شاهد حادثه آمده است که هر چه این حادثه به پایان خود که شهادت حضرت سیدالشهداء(ع) بود نزدیک‌تر می‌شد، چهره دلربای امام، زیباتر و برافروخته‌تر می‌شد، و برای لقای پروردگار آماده‌تر.


از اتفاقات سهمگين و تزلزل آفرين آن حادثه در چهره امام، ذره‎اي سستي و ضعف و يا بي‎صبري و جزع و شكوه ديده نشد و در عوض در اين ماجرا از ابتدا تا انتها ميزان تسليم و صبر آن حضرت كه ناشي از اطمينان و آرامش نفس بود، افزوده‎تر مي‎شد. و اين جمله آخر آن حضرت در لحظات پاياني عمر شريفش شنيدني و زيباست: صبراً علي قضائك يا ربّ لا اله سواك يا غياث المستغيثين، مالي ربّ سواك و لا معبود غيرك، صبراً‌علي حكمك، بر قضاي تو شكيبا هستم! پروردگارا! معبودي جز تو نيست، اي پناه بي‎پناهان! من غير از تو پروردگار و معبودي ندارم، برخواست و اراده تو شكيبا هستم.<ref>موسوعه كلمات الامام الحسين(ع)، ص۵۱۰.</ref>
از اتفاقات سهمگین و تزلزل آفرین آن حادثه در چهره امام، ذره‌ای سستی و ضعف یا بی‌صبری و جزع و شکوه دیده نشد و در عوض در این ماجرا از ابتدا تا انتها میزان تسلیم و صبر آن حضرت که ناشی از اطمینان و آرامش نفس بود، افزوده‌تر می‌شد. و این جمله آخر آن حضرت در لحظات پایانی عمر شریفش شنیدنی و زیباست: صبراً علی قضائک یا ربّ لا اله سواک یا غیاث المستغیثین، مالی ربّ سواک و لا معبود غیرک، صبراً‌علی حکمک، بر قضای تو شکیبا هستم! پروردگارا! معبودی جز تو نیست، ای پناه بی‌پناهان! من غیر از تو پروردگار و معبودی ندارم، برخاست و اراده تو شکیبا هستم.<ref>موسوعه کلمات الامام الحسین(ع)، ص۵۱۰.</ref>
{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
==مطالعه بيشتر==


ـ تفسير قمي تأليف علي بن ابراهيم قمي، ج۲، ص۴۲۲.
== مطالعه بیشتر ==
ـ تفسیر قمی تألیف علی بن ابراهیم قمی، ج۲، ص۴۲۲.
{{پایان مطالعه بیشتر}}
{{پایان مطالعه بیشتر}}


==منابع==
== منابع ==
<references />
{{پانویس|۲}}
{{شاخه
{{شاخه
  | شاخه اصلی =  
  | شاخه اصلی =
  | شاخه فرعی۱ =  
  | شاخه فرعی۱ =
  | شاخه فرعی۲ =  
  | شاخه فرعی۲ =
  | شاخه فرعی۳ =  
  | شاخه فرعی۳ =
}}
}}
{{تکمیل مقاله
{{تکمیل مقاله
  | شناسه =  
  | شناسه =
  | تیترها =  
  | تیترها =
  | ویرایش =  
  | ویرایش =
  | لینک‌دهی =  
  | لینک‌دهی =
  | ناوبری =  
  | ناوبری =
  | نمایه =  
  | نمایه =
  | تغییر مسیر =  
  | تغییر مسیر =
  | ارجاعات =  
  | ارجاعات =
  | بازبینی =  
  | بازبینی =
  | تکمیل =  
  | تکمیل =
  | اولویت =  
  | اولویت =
  | کیفیت =  
  | کیفیت =
}}
}}
{{پایان متن}}
{{پایان متن}}
۷٬۲۳۰

ویرایش