وجود جهانی دیگر پس از آخرت
بعد از برپا شدن قیامت و رفتن انسان‌ها به بهشت و جهنم، آیا دوباره دنیای دیگری ایجاد می‌شود یا خیر؟
این پرسش باید از دو جهت بررسی شود، یکی این که آیا اساساً چنین چیزی امکان دارد و شدنی است یا نه. یعنی از نگاه عقلی می‌شود دنیاهایی یکی پس از دیگری آفریده شوند که هر کدام قیامت جداگانه داشته باشند یا نمی‌شود؟ و دیگری این که قرآن کریم که اساس معارف اسلامی بر آن استوار است و احادیث شریف ائمه معصوم(ع) که مفسران واقعی قرآن است در این باره چه نظری دارد؟
امکان عقلی
امّا درباره امکان چنین چیزی می‌توان گفت که هیچ مانع عقلی وجود ندارد که خداوند پیش از این دنیا، دنیاهایی آفریده باشد و بعد از این دنیا هم مجدداً دنیاهای دیگری بیافریند.
در روایت
امام(ع) در جواب شخص راوی و در ذیل آیه شریفه: ﴿أَفَعَيِينَا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ ۚ بَلْ هُمْ فِي لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدِيدٍ؛ آیا ما از آفرینش نخستین عاجز و درمانده شدیم [تا از دوباره آفریدن عاجز و درمانده شویم؟ چنین نیست] بلکه آنان [با این همه دلایل روشن و استوار] باز در آفرینش جدید در تردیدند.﴾(ق(۵۰):۱۵) می‌فرماید: «هر گاه بساط این عالم برچیده شود و بهشتیان به بهشت و دوزخیان به دوزخ بروند، خداوند مجدداً دنیایی غیر از این دنیا می‌آفریند و انسان‌هایی را بدون این که از پدر و مادری متولد شوند، به وجود می‌آورد و برای آنها زمینی غیر از این زمین و آسمان‌هایی غیر از این آسمان‌ها می‌آفریند. نکند که فکر کردی خداوند فقط همین انسان و دنیا را آفریده که وقتی برچیده شد دیگر عالم و آدمی نباشد؟ خیر چنین نیست خداوند پیش از دنیای فعلی، هزار هزار دنیا و هزار هزار آدم آفریده است و این نسل موجود بعد از همه آنها آفریده شده است».[۱]
منابع
- ↑ صدوق، محمد بن علی بن بابویه قمی، خصال، قم، جامعه مدرسین، ص۶۵۲؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، مؤسسه الوفاء، ج۸، ص۳۷۴، باب ۲۸ و ج۵۴، ص۳۲۰–۳۲۱، باب عوالم؛ طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، قم، جامعه مدرسین، ج۱۸، ص۳۵۷ و ج۴، ص۱۴۶.