الگو:سوال برگزیده

نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۰۷ توسط Nazarzadeh (بحث | مشارکت‌ها)
محتوا و موسیقایی مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه چه نکاتی دارد؟
مناجات امام علی(ع) با صدای مهدی سماواتی

مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه، دعایی که آن‌را نمونه کاملی از تضرع و وصفِ حالِ بندگان صالح خدا با معبود دانسته‌اند. این مناجات دارای دو بخش و ۳۲ فراز است. بخش نخستِ دعا، تعدادی از ویژگی‌ها و سختی‌های روز قیامت را ذکر کرده و از خداوند رهایی از آنها را درخواست می‌کند. بخش دوم مناجات با عبارت «مولای یا مولای» در آغاز فرازها شروع و خدا را با صفاتش خطاب قرار داده است. در برابر هر صفت به عجز انسان اشاره کرده و در پایان هر فراز، رحمت خدا درخواست شده است. این مناجات، یادآور حوادث قیامت است و گواهی بر فقر و نیاز انسان به خدا که قلب را به سوی پروردگار متوجه می‌سازد.

این مناجات برای اولین بار در کتاب المَزار الکبیر نوشته ابن‌مشهدی (درگذشت ۶۱۰ق) نقل شده است. دیگر کتاب‌های مربوط به دعا و زیارت نیز، این مناجات را بدون ذکر سند از کتاب المزار الکبیر نقل کرده‌اند.

برخی محققان با بررسی موسیقایی این مناجات، نتیجه گرفته‌اند که موضع قیامت در قسمت نخست مناجات، با به کارگیری متناسب هجای بلند و کوتاه، تکرار و سجع برخاسته از واژگان، در گوش آدمی طنین می‌اندازد. همچنین در بخش دوم مناجات که تضرع به درگاه خداوند است، ذوق در انتخاب واژگان متضاد، تکرار واژگان و سجع متوازن، در قوت بخشی موسیقی آن موثر افتاده است.