الاعتقادات (کتاب)
 | این مقاله هماکنون به دست Shamloo در حال ویرایش است. |
کتاب منهاج الحق و النجاة نوشته چه کسی است؟ آیا احادیث آن معتبر است؟ آیا این کتاب پاسخ‌گوی نیازهای امروزی هست؟
منهاج الحق و النجاة معروف به اعتقادات علامه مجلسی، کتابی به زبان عربی نوشته علامه مجلسی که به نقد اندیشه‌های فلاسفه و عارفان پرداخته است. در این کتاب موضوعاتی مانند تأویل قرآن و وحدت وجود نقد شده است. روایات این کتاب از نظر سند صحیح شمرده شده؛ اگرچه با توجه به اینکه در قرن‌های یازدهم و دوازدهم قمری نوشته شده، پاسخ‌گوی همه مسائل امروزی دانسته نشده است.
جایگاه مؤلف
محمدباقر بن محمدتقی مجلسی مشهور به علامه مجلسی و مجلسی دوم از علما و محدثان بزرگ شیعه در قرن یازدهم هجری بود. علامه مجلسی عالمی برجسته و تأثیرگذار و نویسنده‌ای پرکار بود که آثار بسیاری در موضوعات مختلف و با اتکا به احادیث و اخبار ائمه اطهار(ع) نوشت. آثار مجلسی پس از او مورد استناد و رجوع دانشمندان شیعه قرار گرفت.[۱]
توانایی علامه مجلسی در دانش‌های حدیثی مورد اتفاق علمای شیعه است. هرچند بر دیدگاه و روش علامه مجلسی در باب نقل و تفسیر روایات نقدهایی به‌خصوص در دوره معاصر وارد شده است. عالمان بزرگ شیعه از جایگاه والای مجلسی در مقام یک محدث سخن گفته‌اند.[۲]علامه مجلسی به دلیل جایگاه علمی و دینی خود شأن والای اجتماعی و سیاسی فراوانی یافت. او از سوی شاهان صفوی، که برای اولین بار تشیع را مذهب رسمی و مبنای دینی حکومت خود قرار داده بودند، به سمت‌های بالای دینی و اجتماعی منصوب شد.[۳]
محتوا
برخی موضوعات مطرح شده در کتاب منهاج الحق و النجاة چنین‌اند:
- اهل بیت(ع) واسطه‌های فیض بین خدا و خلق
- نقد تأویل آیات و روایات توسط فلاسفه
- نقد عارفان و صوفیان، به سبب بدعت‌ها و اعتقاد به وحدت وجود
- خداشناسی، جبر و اختیار، قضا و قدر
- وجوب ایمان به پیامبرانی که در قرآن ذکر شده‌اند
- وجوب اقرار به عصمت پیامبرانی که در قرآن ذکر شده‌اند
اعتبار و شرح‌ها
در کتاب منهاج الحق و النجاة تنها چند روایت وجود دارد. این روایات از نظر سند صحیح شمرده شده است؛ اگرچه با توجه به اینکه این کتاب در قرن‌های یازدهم و دوازدهم قمری نوشته شده، پاسخ‌گوی همه مسائل امروزی نیست.
کتاب منهاج الحق و النجاة توسط سید ابراهیم نجفی که از مخالفان فلاسفه شمرده شده، به زبان عربی شرح شده است. این کتاب همچنین توسط سید قاسم علی احمدی به زبان فارسی شرح شده است.[نیازمند منبع]
منابع