تعداد پیامبران

نسخهٔ تاریخ ‏۲۵ فوریهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۳۳ توسط A.ahmadi (بحث | مشارکت‌ها)
سؤال
پیامبران در طول تاریخ چند تن بوده‌اند؟

برخی از پیامبران در زمانی به پیامبری برگزیده شدند که کس دیگری جز او پیامبر نبود و گاهی هم در زمان واحدی، به چندین تن می‌رسیدند. از این رو، بر اساس مقتضیات زمانی، حضور چندین پیامبر در زمان و مکان واحد لازم می‌آمد.

اختلاف‌ درباره شمار پیامبران

تعداد پیامبران مورد اختلاف است. در روایات، برای شمار پیامبران عددهایی مانند هشت هزار،[۱] ۱۲۴ هزار،[۲] ۱۴۴ هزار[۳] و ۳۲۰ هزار[۴] ذکر شده است. درباره عددهای گوناگون که برای تعداد پیامبران بیان شده، برخی احتمال داده‌اند هر عدد ناظر به ویژگی خاصی از پیامبران باشد.[نیازمند منبع]برای نمونه، علامه مجلسی در کتاب بحار الانوار،‌ احتمال داده مراد از هشت هزار پیامبر، بزرگان پیامبران باشند.[۵]

۱۲۴ هزار پیامبر

طبق روایتی ابوذر از پیامبر(ص) پرسید: «شمار پیامبران چه تعداد است؟» او پاسخ داد: «۱۲۴ هزار پیامبر»، ابوذر پرسید: «از آنها چه تعداد رسول بودند؟» فرمود: «۳۱۳ تن».[۶]

دسته‌ای از احادیث، به وجود ۱۲۴ هزار پیامبر در طول تاریخ دلالت می‌کند. این احادیث در کتاب‌های حدیثی شیعه، مانند من لایحضره الفقیه،[۲] امالی شیخ صدوق،[۷] بصائر الدرجات،[۸] الخصال،[۹] و کامل الزیارات[۱۰] ذکر شده است. برخی عالمان اهل سنت نیز، روایتی از ابوذر نقل کرده‌اند که شمار پیامبران را ۱۲۴ هزار ذکر کرده است.[۱۱]

از بین روایات، عدد ۱۲۴ هزار پیامبر شهرت یافته و دلیل آن، ذکر این حدیث در چندین منبع روایی با سندهای متفاوت دانسته شده است.[نیازمند منبع] روایاتی که عددی غیر از ۱۲۴ هزار را ذکر کرده‌اند، شاذ و نادر شمرده شده است.[نیازمند منبع]

امکان ظهور چندین پیامبر در یک دوره زمانی

بر اساس روایات[۱۲] و قرآن،[۱۳] گاهی در یک دوره زمانی چندین پیامبر(ص) مبعوث می‌شدند. طبق آیه ۱۳ سوره یس، سه پیامبر در زمان واحد برای یک قوم مبعوث شدند. همچنین بر اساس روایتی، بنی‌اسرائیل در یک روز هفتاد پیامبر را کشتند.[۱۲] از این روایت استفاده شده که در برخی دوره‌های زمانی گروه زیادی از پیامبران در زمان واحد حضور داشته‌اند.[نیازمند منبع]

بعثت چندین پیامبر در زمان واحد، به دلیل مأموریت آنها و شرایط زمانی[۱۴] یا پراکندگی جمعیت و نبود امکانات ارتباطی[نیازمند منبع] دانسته شده است. برای نمونه، قوم بنی‌اسرائیل در زمان واحد، چندین پیامبر داشتند، که هر کدام مربوط به قبیله‌ای یا تعدادی از افراد بود؛ البته همه این پیامبران یک شریعت داشتند.[نیازمند منبع]


منابع

  1. الأمالی، شیخ طوسی، دار الثقافه، قم، ۱۴۱۴ ق، چاپ اول، ص۳۹۷، حدیث ۸۸۰.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین، ج۲، ص۴۸ و ج۴، ص۱۸۰.
  3. بحار الأنوار، محمد باقر مجلسی، ج۱۶، ص۳۵۲، حدیث ۳۵.
  4. الإختصاص، شیخ مفید، دار المفید، قم، ۱۴۱۳ ق، چاپ اول، ص۲۶۴؛ بحار الأنوار، ج۱۱، ص۶۰، حدیث ۶۸.
  5. بحار الأنوار، ج‏۱۱، ص۳۱.
  6. معانی الأخبار، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۴۰۳ ق، چاپ اول، ص۳۳۳، حدیث ۱
  7. الامالی، شیخ صدوق، تهران، اسلامیه، ص۲۳۶.
  8. بصائر الدرجات، صفار قمی، قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، ص۱۲۱.
  9. الخصال، شیخ صدوق، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲، چاپ اول، ج‏۲، ص۶۴۱، حدیث ۱۸.
  10. کامل الزیارات، ابن قولویه، جعفر، دار المرتضویه، نجف، ۱۳۵۶، چاپ اول، ص۱۸۰، حدیث ۲.
  11. رک: الکامل فی التاریخ، ابن اثیر، دار المعرفه، بیروت، ۱۴۲۸ ق، چاپ دوم، ج۱، ص۴۱؛ تاریخ طبری، ج۱، ص۱۵۱؛ الدر المنثور، سیوطی، ج۱، ص۵۱.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ الکافی ج‏۸، ص۱۱۷؛ بحار الأنوار، ج‏۴۴، ص۳۶۵.
  13. یس: ۱۳.
  14. راهنماشناسی، مصباح یزدی، محمدتقی، مؤسسه امام خمینی (ره)، قم، ۱۳۸۸، چاپ ششم، ص۲۰.