سؤال
آیا درست است که روح امام حسین(ع) را خود خداوند قبض کرد؟

قبض روح انسانها یکی از کارهای خداوند است و ملائکه یا غیر آن که به این امور می‌پردازند با اجازه و دستور خدا این کار را می کنند بنابراین برگشت همگی آن‌ها در طول اراده پروردگار است.

در این مورد روایتی از امام علی(ع) نقل شده است:

مردی نزد امام علی(ع) رفته و در مورد آیاتی که در مورد قبض روح بیان شده است سؤالاتی پرسید که چه کسی قبض کننده ارواح است؟ امام در پاسخ به او فرمود: اما آیه «قُلْ يَتَوَفَّاكُمْ مَلَكُ الْمَوْتِ الَّذِي وُكِّلَ بِكُمْ» و آیه «اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِهَا»[۱] و آیه «الَّذِينَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ طَيِّبِينَ ۙ يَقُولُونَ سَلَامٌ عَلَيْكُمُ»[۲] (که چطور در اولی روح انسان‌ها را ملک الموت، و در دومی به خود خدا، و در سومی به ملائکه نسبت می‌دهد، جوابش این است که: همانا خدای تعالی یگانه مدبر امور است، به هر طور که خودش بخواهد و کسانی از مخلوقات خود را می‌خواهد موکل بر اموری می‌کند که خودش بخواهد، و اما ملک الموت، خدا او را به خصوص، موکل بر قبض روح اشخاص معینی از خلق که خود بخواهد می‌کند و رسولان را از ملائکه انتخاب نموده، و برای قبض روح بعضی از خلقش، که باز خودش بخواهد موکل می‌کند. و هر علمی که صاحب علم داشته باشد، چنان نیست که برای مردم شرح بدهد، چون همه مردم در عقول یکسان نیستند، بعضی قوی و بعضی ضعیف هستند. و بعضی علوم هستند که قابل فرا گرفتن نیستند چون فوق طاقت هستند، مگر کسی از اولیای خدا که تحمل آن برایش آسان باشد.

و همین اندازه که می‌دانیم خداوند محیی (زنده کننده) و ممیت (میراننده) است، کافی است و اوست که جان‌ها را به دست هر کس از خلقش که بخواهد می‌گیرد، چه ملائکه، و چه غیر ایشان.[۳]

بنابراین همین اندازه می دانیم که اختیار قبض روح برای خداست و این در مورد امام حسین(ع) هم صادق است.

مطالعه بیشتر

  • تفسیر نمونه، ج۱۷، مکارم شیرازی.
  • مجمع البیان، ج۸، طبرسی.

منابع

  1. سجده:۱۱
  2. نحل:۳۲
  3. طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان، مترجم سید محمد باقر موسوی همدانی، قم، چاپ و نشر دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۸۳ش، ج۱۷، ص۴۱۸.