دیوان‌سالاران، ناظمان (CommentStreams)، مدیران رابط کاربری، مدیران اشتراک فشاری، پنهانگران، مدیران، trustworthy
۲٬۴۷۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{شروع متن}} {{سوال}} {{پایان سوال}} {{پاسخ}} == منابع == {{پانویس|۲}} {{شاخه | شاخه اصلی = | شاخه فرعی۱ = | شاخه فرعی۲ = | شاخه فرعی۳ = }} {{ارزیابی | شناسه = <!--خالی | شد--> | عکس = <!--خالی | شد--> | درگاه = <!--خالی | شد--> | ادبیات = <!--خالی | شد--> | پیوند = <!--خالی | شد-->...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شروع متن}} | {{شروع متن}} | ||
{{سوال}} | {{سوال}}حضرت ام‌کلثوم که بود و آیا در کربلا حضور داشتند؟ | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}}{{درگاه|تاریخ}} | ||
'''ام‌کلثوم'''، دختر [[امام علی(ع)]] و [[حضرت فاطمه(س)]]، از بانوان برجسته اهل‌بیت بود که در [[واقعه کربلا]] نقش مهمی در همراهی کاروان اسرا ایفا کرد. درباره حضور او در کربلا اختلاف‌نظرهایی وجود دارد، اما بسیاری از منابع تاریخی از سخنرانی‌های او در کوفه و شام یاد کرده‌اند. پس از واقعه عاشورا، او همراه اسیران به شام برده شد و سپس به مدینه بازگشت. در مورد زمان و مکان وفاتش نیز اختلاف است، اما برخی منابع وفات او را در مدینه ذکر کرده‌اند. مزار او نیز به‌طور دقیق مشخص نیست و گزارش‌های مختلفی درباره محل دفن او وجود دارد. | |||
== زندگی‌نامه == | |||
ام‌کلثوم بنت علی(س) دختر امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) بود. او در مدینه متولد شد و در خانواده‌ای که به دانش، شجاعت و دیانت شهرت داشت، پرورش یافت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الاستیعاب فی معرفة الأصحاب|سال=1412|نام=یوسف بن عبدالله|نام خانوادگی=ابن عبدالبر|ناشر=دارالجیل|جلد=4|صفحه=1954|مکان=بیروت}}</ref> برخی منابع او را کوچک‌ترین دختر حضرت علی(ع) دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مناقب آل أبی‌طالب(ع)|سال=1379|نام خانوادگی=ابن شهر آشوب مازندرانی|ناشر=انتشارات علامه|جلد=3|صفحه=304|مکان=قم}}</ref> از نظر تاریخی، اختلافاتی در مورد سال تولد او وجود دارد و برخی روایات تولد او را قبل از شهادت حضرت فاطمه(س) و برخی دیگر پس از آن دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=انساب الاشراف|سال=۱۴۱۷|نام خانوادگی=بلاذری|ناشر=دار الفکر|جلد=2|صفحه=322|مکان=بیروت}}</ref> | |||
در مورد ازدواج ام‌کلثوم، گزارش‌های تاریخی مختلفی وجود دارد. منابعی همچون ابن سعد در «[[الطبقات الکبری]]»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الطبقات الکبری|سال=1405|نام خانوادگی=ابن سعد|ناشر=دار صادر|جلد=8|صفحه=462|مکان=بیروت}}</ref> و طبری در «[[اعتبار تاریخ طبری|تاریخ طبری]]»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=1409|نام=محمد بن جریر|نام خانوادگی=طبری|ناشر=دار التراث|جلد=3|صفحه=50|مکان=بیروت}}</ref> از [[ازدواج ام‌کلثوم با عمر بن خطاب|ازدواج او با عمر بن خطاب]] سخن گفته‌اند، اما این موضوع در میان تاریخ‌نگاران و علمای شیعه و سنی محل اختلاف است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=انساب الاشراف|سال=۱۴۱۷|نام خانوادگی=بلاذری|ناشر=دار الفکر|جلد=2|صفحه=323|مکان=بیروت}}</ref> شیخ مفید در «[[المسائل العکبریة]]»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=المسائل العکبریه|سال=۱۴۱۳|نام خانوادگی=شیخ مفید|ناشر=انتشارات دار المفید|صفحه=33|مکان=بیروت}}</ref> و علامه امینی در «[[الغدیر]]»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الغدیر|سال=۱۳۹۷|نام خانوادگی=علامه امینی|ناشر=دار الکتاب العربی|جلد=6|صفحه=345|مکان=بیروت}}</ref> این ازدواج را رد کرده‌اند و آن را ساخته مخالفان دانسته‌اند. در مقابل، برخی منابع اهل سنت بر این ازدواج تأکید دارند و آن را نشانه‌ای از ارتباط حسنه میان خاندان پیامبر(ص) و خلفا دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=۳۰۳|نام=محمد بن جریر|نام خانوادگی=طبری|ناشر=دار التراث|جلد=3|صفحه=50|مکان=بیروت}}</ref> همچنین، برخی منابع از ازدواج او با [[عون بن جعفر]] سخن گفته‌اند، اما در مورد تعداد ازدواج‌های او و فرزندانش اطلاعات دقیقی در دست نیست.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=۳۰۳|نام=محمد بن جریر|نام خانوادگی=طبری|ناشر=دار التراث|جلد=3|صفحه=51|مکان=بیروت}}</ref> | |||
== حضور در کربلا == | |||
در خصوص حضور ام‌کلثوم در [[واقعه کربلا]]، گزارش‌های تاریخی متفاوتی وجود دارد. برخی منابع تصریح کرده‌اند که او به همراه کاروان امام حسین(ع) در این واقعه حضور داشت. ابن طاووس در «[[لهوف»]] و خوارزمی در «[[مقتل الحسین خوارزمی|مقتل الحسین]]» نام او را در میان اسرا ذکر کرده و گفته‌اند که او در کنار حضرت زینب(س) و سایر زنان اهل بیت، پس از شهادت امام حسین(ع)، به اسارت سپاه کوفه درآمد و همراه سایر اسرا به شام برده شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=لهوف|سال=۱۴۱۶|نام خانوادگی=سید بن طاووس|ناشر=دار الاسوه|صفحه=180|مکان=تهران}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مقتل الحسین|سال=۱۴۱۰|نام خانوادگی=خوارزمی|ناشر=دارالمعرفه|جلد=2|صفحه=۳۵۰|مکان=بیروت}}</ref> | |||
ام‌کلثوم پس از فاجعه عاشورا نقش فعالی در پیام‌رسانی این واقعه داشت. ا[[بن اعثم کوفی|بن‌اعثم کوفی]] به ذکر خطبه‌ای از ام‌کلثوم در کوفه پرداخته که در آن، وی مردم کوفه را برای خیانت به امام حسین(ع) سرزنش می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الفتوح|سال=1411|نام=ابن اعثم|نام خانوادگی=کوفی|ناشر=دار الکتب العلمیة|جلد=5|صفحه=228|مکان=بیروت}}</ref> وی در سخنان خود خطاب به مردم کوفه گفت: "ای مردم خیانتکار! آیا شرم ندارید که فرزند پیامبر خود را به این وضع دچار کردید؟" این خطبه، همچون خطبه حضرت زینب(س)، در افشای جنایات یزید و سپاهیان او تأثیرگذار بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الفتوح|سال=1411|نام=ابن اعثم|نام خانوادگی=کوفی|ناشر=دار الکتب العلمیة|جلد=5|صفحه=228|مکان=بیروت}}</ref> به گزارش ابن کثیر در «[[البدایة و النهایة]]»، ام‌کلثوم در مسیر اسارت در شام، در کنار حضرت زینب(س)، نقش حمایتی و مدیریتی مهمی بر عهده داشت. وی در جریان ملاقات کاروان اسرا با یزید بن معاویه، در دربار شام نیز سخنرانی کرد و او را به سبب ظلم و کشتار فرزند پیامبر(ص) مورد انتقاد قرار داد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=البدایه و النهایه|سال=۱۴۱۷|نام خانوادگی=ابن کثیر|ناشر=دارالفکر|جلد=8|صفحه=215|مکان=بیروت}}</ref> شیخ مفید نیز روایت می‌کند که ام‌کلثوم در کنار سایر زنان اهل بیت، مسئولیت پرستاری از کودکان و زنان مجروح را نیز بر عهده داشت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الارشاد|نام خانوادگی=شیخ مفید|ناشر=دار المفید|جلد=2|صفحه=135|مکان=بیروت|سال=۱۴۱۳}}</ref> برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که او در مواجهه با جسارت‌های سپاهیان یزید، نقش یک محافظ را ایفا می‌کرد و در برابر آزار و اذیت‌های آنان ایستادگی می‌نمود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الارشاد|نام خانوادگی=شیخ مفید|ناشر=دار المفید|جلد=2|صفحه=136|مکان=بیروت|سال=۱۴۱۳}}</ref> | |||
برخی منابع نیز حضور ام‌کلثوم را در کربلا کم‌رنگ‌تر دانسته و تنها به ذکر نام او در میان زنان خاندان اهل بیت اشاره کرده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=۳۰۳|نام=محمد بن جریر|نام خانوادگی=طبری|ناشر=دار التراث|جلد=3|صفحه=56|مکان=بیروت}}</ref> اما در مقابل، [[علامه مجلسی]] در «[[اعتبار کتاب بحارالانوار|بحارالانوار]]» حضور فعال او را در کنار حضرت زینب(س) و دیگر اسرا تأیید کرده و نقل می‌کند که وی در شام از یزید خواست تا به اهل بیت احترام بگذارد و آنان را آزاد کند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بحار الانوار|سال=1403|نام خانوادگی=علامه مجلسی|ناشر=موسسه الوفاء|جلد=45|صفحه=134|مکان=بیروت}}</ref> | |||
== وفات == | |||
در مورد وفات ام‌کلثوم، روایت‌های مختلفی وجود دارد. برخی منابع از وفات او در مدینه و دفن در [[قبرستان بقیع]] سخن گفته‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ دمشق|سال=۱۴۱۵|نام خانوادگی=ابن عساک|ناشر=دارالفکر|جلد=7|صفحه=360|مکان=بیروت}}</ref> [[ابن‌حجر عسقلانی]] در «[[الإصابة فی تمییز الصحابة]]» نیز از مدفن او در بقیع سخن گفته است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الاصابه فی تمییز الصحابه|سال=۱۴۱۵|نام=ابن حجر|نام خانوادگی=عسقلانی|ناشر=دارالکتب العلمیة|جلد=8|صفحه=321|مکان=بیروت}}</ref> در مقابل، برخی دیگر معتقدند که او در مسیر بازگشت از شام، درگذشت؛ [[ابن جوزی|ابن‌جوزی]] از احتمال وفات او در مسیر بازگشت از شام و دفن در سرزمین شام یاد کرده است. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که ام‌کلثوم پس از بازگشت به مدینه، زندگی خود را در انزوا گذراند و به ذکر و عبادت پرداخت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=صفوة الصفوة|سال=۱۴۰۱|نام خانوادگی=ابن جوزی|ناشر=دارالفکر|جلد=2|صفحه=311|مکان=بیروت}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۲۹: | خط ۳۷: | ||
| درگاه = <!--خالی | شد--> | | درگاه = <!--خالی | شد--> | ||
| ادبیات = <!--خالی | شد--> | | ادبیات = <!--خالی | شد--> | ||
| پیوند = <!--خالی | شد--> | ناوبری = <!--خالی | شد--> | |||
| تغییرمسیر = <!--خالی | شد--> | | تغییرمسیر = <!--خالی | شد--> | ||
| ارجاعات = <!--خالی | شد--> | | ارجاعات = <!--خالی | شد--> | ||