trustworthy
۳٬۲۱۰
ویرایش
جز (اصلاح اشتباه تایپی) |
(اصلاح ارقام) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
{{پایان سوال}} | {{پایان سوال}} | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
'''مهد''' و '''مهاد''' به معنای آماده ساختن، مهیا کردن، فراهم نمودن و گستراندن بستر و بساط برای آسایش و رفاه آرامش است. به گهواره مهد گفته میشود چون بستری است برای آسایش و رفاه بچه که مادرش آماده کرده است. در قرآن مهد هم به معنای گهواره آماده است و هم زمین. مهاد هم به معنای زمین آمده است. جایگاه کافران در جهنم به مهاد و بئس المهاد تشبیه شده است. | |||
== مهد در لغت == | == مهد در لغت == | ||
جایی که برای خوابیدن بچه آماده میکنند را مهد گویند.<ref>فراهیدی، خلیل، کتاب العین، | مهد همان آماده کردن و مهیا ساختن مکان و شرایطی برای زندگی و عاقبت کار خویشتن است. | ||
<ref>ابن فارس، أحمد بن فارس، معجم مقاييس اللغه، قم، مكتب الاعلام الاسلامي، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۸۰.</ref> | |||
<ref>ابن منظور، لسان العرب، بی جا، نشر ادب الحوزه، چاپ اول، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۴۱۱.</ref> | |||
جایی که برای خوابیدن بچه آماده میکنند را مهد گویند. | |||
<ref>فراهیدی، خلیل، کتاب العین، قم، نشر هجرت، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۳۱.</ref> | |||
<ref>حسيني زبيدي، محمد مرتضى، تاج العروس من جواهر القاموس، بيروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۶۳.</ref> | |||
اگر به گهواره بچه مهد گفته میشود، برای این است که گهواره جایی است که برای استراحت بهتر کودک آماده میشود. مهد هر چند در نگاه اولیه به گهواره معنی میشود، اما در اصل هر گونه آمادهسازی شرایط را مهد گویند.<ref>مصطفوى، حسن، التحقيق في كلمات القرآن الكريم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، چاپ اول، ۱۳۶۸ش، ج۱۱، ص۱۸۸.</ref> | |||
مهاد معنای فراتر از مهد دارد. در مهد، آنچه اول به ذهن انسان میآید، گهواره کودک است؛ اما مهاد علاوه بر گهواره کود، چند معنای دیگری هم دارد؛ مانند: | |||
* مهاد هم به معنای گهواره کودک و هم به معنایی زمینی است که خدا برای عبادت بندگانش قرار داده است.<ref>فراهيدى، خليل بن أحمد، كتاب العين، قم، نشر هجرت، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۳۲.</ref> <ref>حسيني زبيدي، محمد مرتضى، تاج العروس من جواهر القاموس، بيروت، دار الفکر، چاپ اول، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۲۶۳.</ref> | |||
* مهاد علاوه بر گهواره کودک، به معنای آماده کردن و مهیا ساختن مکان و شرایطی برای زندگی و عاقبت کار خویشتن نیز است.<ref>ابن فارس، أحمد بن فارس، معجم مقاييس اللغه، قم، مكتب الاعلام الاسلامي، چاپ اول، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۲۸۰.</ref> | |||
* اعم است از جایگاه بشری در دنیا و جایگاه انسانها در آخرت. قرآن به این جایگاه اشاره کرده است: {{قرآن|لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ وَ كَذلِكَ نَجْزِي الظَّالِمينَ|ترجمه= براى آنها بسترى از (آتش) دوزخ، و روى آنها پوششهايى است؛ و اينچنين ظالمان را جزا ميدهيم! | سوره= اعراف| آیه= 4}} | |||
== مهد و مشتقات آن در قرآن == | == مهد و مشتقات آن در قرآن == | ||
کلمه مهد و مشتقات آن | کلمه مهد و مشتقات آن شانزده مرتبه در قرآن کریم تکرار شده است<ref>سوره بقره، آیه۲۰۶. سوره آلعمران، آیه۱۲. آیه۴۶. آیه۱۹۷. سوره مائده، آیه۱۱۰. سوره اعراف، آیه۴۱. سوره رعد، آیه۱۸. مريم، آیه۲۹. سوره طه، آیه۵۳. سوره روم، آیه۴۴. سوره ص، آیه۵۶. سوره زخرف، آیه۱۰. سوره ذاريات، آیه۴۸. سوره مدثر، آیه۱۴. سوره نبأ، آیه۶.</ref> که به معنای گهواره، زمین آماده شده و عاقبت کارها آمده است. | ||
و | # '''گهواره''': خداوند در سه مورد از کلمه مهد برای گهواره کودک استفاده کرده<ref> سوره آل عمران، آیه۴۶. سوره مائده، آیه۱۱۰. سوره مریم، آیه۲۹.</ref> که در داستان سخن گفتن [[حضرت عیسی(ع)]] در گهواره آماده است: {{قرآن|وَیُکلِّمُ النَّاسَ فِی الْمَهْدِ وَکهْلاً وَمِنَ الصَّالِحِینَ|ترجمه=و در گهواره و در ميانسالى با مردم سخن مىگويد و از شايستگان است.|سوره=آل عمران|آیه=۴۶}} | ||
# '''زمین:''' گاهی خداوند «زمین» را مهد دانسته است: {{قرآن|الَّذِی جَعَلَ لَکمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَسَلَک لَکمْ فِیهَا سُبُلًا وَأَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَخْرَجْنَا بِهِ أَزْوَاجًا مِّن نَّبَاتٍ شَتَّی|ترجمه=همان خداوندی که زمین را برای شما محل آسایش قرار داد و راههایی در آن ایجاد کرد و از آسمان آبی فرستاد که با آن، انواع گوناگون گیاهان را برآوردیم.|سوره=طه|آیه=۵۳}} در اینجا به معنای آرامگاه و محل آسایش است. چون آن را برای زندگی بشر آفریده و مهیا ساخته و گسترانیده است؛ هم چنانچه یک مادر، گهواره را برای آسایش و رفاه بچه اش آماده میسازد.<ref>مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلاميه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۱۳، ص۲۲۲.</ref> در آیات دیگر نیز به فرش بودن و گسترانیده شدن زمین برای زندگی بشر آمده است.<ref>سوره زخرف، آیه۱۰. سوره ذاریات، آیه۴۸. سوره نبأ، آیه۶.</ref> | |||
# '''جایگاه اهل عذاب:''' با توجه به این که «مهد» به معنای جایگاه است در قرآن [[جهنم]] را جایگاه کافران میداند: {{قرآن|لَهُمْ مِنْ جَهَنَّمَ مِهادٌ وَ مِنْ فَوْقِهِمْ غَواشٍ وَ كَذلِكَ نَجْزِي الظَّالِمينَ|ترجمه= براى آنها بسترى از دوزخ، و روى آنها پوششهايى است؛ و اينچنين ظالمان را جزا ميدهيم! | سوره= اعراف| آیه= ۴}} گاهی هم با وصف بئس نسبت به جایگاه کافران در جهنم هم آمده است: {{قرآن|وَإِذَا قِیلَ لَهُ اتَّقِ اللّهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّه بِالإِثْمِ فَحَسْبُهُ جَهَنَّمُ وَلَبِئْسَ الْمِهَادُ|ترجمه=و چون به او گفته شود: «از خدا پروا كن» نخوت، وى را به گناه كشاند. پس جهنم براى او بس است، و چه بد بسترى است.|سوره=بقره|آیه=۲۰۶}} در آیات دیگر هم این جایگاه را بد جایگاهی برای اهل جهنم معرفی میکند که آماده شده است.<ref>سوره بقره، آیه۲۰۶. سوره آل عمران، آیه۱۲. آیه۱۹۷. سوره رعد، آیه۱۸. سوره ص، آیه۵۶.</ref> | |||
==مطالعه بیشتر== | |||
* مقاله «جستاری در مفهوم واژه مهد در قرآن کریم»، نویسندگان: محمدحسین نقی زاده؛ فیروز اصلانی؛ صمد عبداللهی عابد. | |||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
خط ۴۲: | خط ۴۷: | ||
| ناوبری = | | ناوبری = | ||
| نمایه = | | نمایه = | ||
| تغییر مسیر = | | تغییر مسیر = شد | ||
| ارجاعات = | | ارجاعات = | ||
| بازبینی = | | بازبینی = | ||
| تکمیل = | | تکمیل = | ||
| اولویت =ج | | اولویت =ج | ||
| کیفیت = | | کیفیت =ب | ||
}} | }} | ||
{{پایان متن}} | {{پایان متن}} |