کاربرد فرح در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(مدخل بازنویسی شد تا همه مشتقات واژه «فرح» آورده شود.)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
{{سوال}}
{{سوال}}
کاربردهای فَرَحَ در قرآن چیست؟
کاربردهای فَرَحْ در قرآن چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
'''فَرْحْ''' به معنای شادی کردن، شادمانی کردن و خوشحال شدن است، در [[قرآن]] برای دو کاربرد شادیِ پسندیده و شادیِ ناپسند به‌کار رفته است.
'''فَرَحْ''' به معنای شادی کرد، شادمانی کردن و خوشحال شد، آمده است. این واژه در [[قرآن]] برای دو کاربرد شادیِ پسندیده و شادیِ ناپسند به‌کار رفته است.


شادمانی‌های پسندیده در قرآن عبارتند از: شادمانی شهدا از رحمت خدا؛ شادمان مومنان از فضل الهی؛ شادمانی از پیروزی‌ها بر دشمنان خدا؛ شادمانی از نازل شدن کتاب آسمانی.
شادمانی‌های پسندیده در قرآن عبارتند از: شادمانی شهدا از رحمت خدا؛ شادمان مومنان از فضل الهی؛ شادمانی از پیروزی‌ها بر دشمنان خدا؛ شادمانی از نازل شدن کتاب آسمانی.


شادمانی‌های ناپسند در قرآن عبارتند از: شادمانی از گرفتاری دیگران؛ شادمانی بر داشته‌های دنیایی؛ شادمانی از نرفتن به جهاد؛ شادمانی از اختلاف افکنی.
شادمانی‌های ناپسند در قرآن عبارتند از: شادمانی بر داشته‌های دنیایی؛ شادمانی از گرفتاری دیگران؛ شادمانی از نرفتن به جهاد؛ شادمانی از اختلاف افکنی.


== مفهوم‌شناسی فرح ==
== مفهوم‌شناسی فرح ==
خط ۲۴: خط ۲۴:


== شادی ناپسند==
== شادی ناپسند==
واژه فرحین در آیه {{قرآن|... إِذْ قَالَ لَهُ قَوْمُهُ لَا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْفَرِحِین|سوره=قصص|آیه=۷۶}} برای [[قارون]] به کار رفته است. بر پایه این آیه، وقتی قارون که دارای ثروت زیادی شده بود به [[بنی اسرائیل|قوم حضرت موسی(ع)]] ظلم کرد، قوم موسی(ع) به او گفتند شادی نکن، خدا شادی‌کنندگان را دوست ندارد.
شادی کردن در [[اسلام]] ممنوع نیست؛ شادی‌هایی است که [[انسان]] را از خدا و [[شکر الهی]] دور کرده و به [[عذاب|عذاب الهی]] دچار می‌سازد.<ref>قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن‏، تهران، تهران‏، دار الکتب الاسلامیه‏، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۱۵۸.</ref> هر نوع شادی ممنوع نیست؛ بلکه فقط شادی‌های غیر الهی، مستانه و متکبرانه نکوهش شده است.<ref>کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۵.</ref>
* شادی متکبرانه: قارون که دارای ثروت زیادی شده بود به [[بنی اسرائیل|قوم حضرت موسی(ع)]] ظلم کرد، قوم موسی(ع) به او گفتند شادی نکن، خدا شادی‌کنندگان را دوست ندارد، اما او تکبر ورزید: {{قرآن|إِنَّ قارُونَ كانَ مِنْ قَوْمِ مُوسى‏ فَبَغى‏ عَلَيْهِمْ وَ آتَيْناهُ مِنَ الْكُنُوزِ ما إِنَّ مَفاتِحَهُ لَتَنُوأُ بِالْعُصْبَةِ أُولِي الْقُوَّةِ إِذْ قالَ لَهُ قَوْمُهُ لا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْفَرِحينَ |ترجمه= قارون از قوم موسى بود، اما بر آنان ستم كرد؛ ما آن قدر از گنج‌ها به او داده بوديم كه حمل كليدهاى آن براى يك گروه زورمند مشكل بود! هنگامى را كه قومش به او گفتند: اين همه شادى مغرورانه مكن، كه خداوند شادى‏كنندگان مغرور را دوست نمى‏دارد!| سوره=قصص| آیه= 76}} قرآن در آیات دیگر نیز شادمانی به خاطر دنیا را امری ناپسند دانسته است که باعث دوری از رحمت الهی و گرفتار عذاب خدا خواهد شد.
* شادی از گرفتاری دیگران: برخی چنان هستند که اگر به دشمنش خیری، نعمتیف مالی برسد، ناراحت می‌شوند؛ اما اگر اندوه و بدى برسد، شاد شوند.<ref>جرجانى، حسين بن حسن، جلاء الأذهان و جلاء الأحزان، تهران، دانشگاه تهران، چاپ اول، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص۱۱۰.</ref> قرآن این صفت را یکجا برای دشمنان مومنان نسبت داده است: {{قرآن|إِنْ تَمْسَسْكُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْكُمْ سَيِّئَةٌ يَفْرَحُوا بِها وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا لا يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ بِما يَعْمَلُونَ مُحيطٌ|ترجمه= اگر نيكى به شما برسد، آنها را ناراحت مى‏كند؛ و اگر حادثه ناگوارى براى شما رخ دهد، خوشحال مى‏شوند. (امّا) اگر (در برابرشان) استقامت و پرهيزگارى پيشه كنيد، نقشه‏هاى (خائنانه) آنان، به شما زيانى نمى‏رساند؛ خداوند به آنچه انجام مى‏دهند، احاطه دارد.|سوره= آل‏عمران|آیه=120}} در جای دیگر به دشمنان رسول خدا(ص) نسبت می‌هد: {{قرآن| إِنْ تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْكَ مُصيبَةٌ يَقُولُوا قَدْ أَخَذْنا أَمْرَنا مِنْ قَبْلُ وَ يَتَوَلَّوْا وَ هُمْ فَرِحُونَ|ترجمه=|سوره= توبه|آیه= 50 }}


با توجه به فراز نخستین این آیه و با توجه به اینکه شادی کردن در [[اسلام]] ممنوع نیست، مراد از «فرحین» همه شادی‌ها نیست؛ بکله منظور، شادی‌هایی است که [[انسان]] را از خدا و [[شکر الهی]] دور کرده و به [[عذاب|عذاب الهی]] دچار می‌سازد. فرحین در این آیه، به شادی‌کنندگان [[تکبر|متکبر]] و مغرور معنا شده است.<ref>قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن‏، تهران، تهران‏، دار الکتب الاسلامیه‏، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۱۵۸.</ref>
در آیه ۷۵ [[سوره مؤمنون]] نیز، علت عذاب شدن [[دوزخ|دوزخیان]]، شادی آنها در زمین دانسته شده است، که مراد از آن، شادی مستانه و متکبرانه است.<ref>قرشی، علی اکبر، قاموس قرآن‏، تهران، تهران‏، دار الکتب الاسلامیه‏، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۱۵۸.</ref> بنابراین، هر نوع شادی ممنوع نیست؛ بلکه فقط شادی‌های غیر الهی، مستانه و متکبرانه نکوهش شده است.<ref>کلینی، محمد، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۵.</ref>


{{مطالعه بیشتر}}
{{مطالعه بیشتر}}
trustworthy
۳٬۲۱۰

ویرایش