جامع احادیث شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

ابرابزار
(ابرابزار)
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
{{درگاه|حوزه و روحانیت}}
'''جامع احادیث شیعه''' نوشته [[آیت‌الله اسماعیل مُعزی ملایری]] (د ۱۳۸۷ش)، تحت اشراف و نظارت [[آیت‌الله بروجردی]] (د ۱۳۴۰ش) انجام گرفت. این اثر کتابی است که جامع احادیث فقهی را دربردارد که با شیوه و روشمندی خاصی نگاشته شده و از اعتبار زیادی برخوردار است. آیت‌الله بروجردی با تبیین اشکالات موجود در کتاب وسائل الشیعه، طرحی را با عنوان «جامع الأحادیث» پیشنهاد کردند تا مجموعه روایات شیعی در کنار هم قرار گیرد و ارتباط بین روایات، روشن و واضح باشد. این کتاب توسط شاگردان آیت‌الله بروجردی شروع شد و پس از فوت آیت‌الله بروجرودی تمام این کار را اسماعیل معزی ملایری ادامه داد و به پایان رساند.
'''جامع احادیث شیعه''' نوشته [[آیت‌الله اسماعیل مُعزی ملایری]] (د ۱۳۸۷ش)، تحت اشراف و نظارت [[آیت‌الله بروجردی]] (د ۱۳۴۰ش) انجام گرفت. این اثر کتابی است که جامع احادیث فقهی را دربردارد که با شیوه و روشمندی خاصی نگاشته شده و از اعتبار زیادی برخوردار است. آیت‌الله بروجردی با تبیین اشکالات موجود در کتاب وسائل الشیعه، طرحی را با عنوان «جامع الأحادیث» پیشنهاد کردند تا مجموعه روایات شیعی در کنار هم قرار گیرد و ارتباط بین روایات، روشن و واضح باشد. این کتاب توسط شاگردان آیت‌الله بروجردی شروع شد و پس از فوت آیت‌الله بروجرودی تمام این کار را اسماعیل معزی ملایری ادامه داد و به پایان رساند.


خط ۹: خط ۱۰:


== نویسنده ==
== نویسنده ==
آیت‌اللّه بروجردی طرحی حدیثی به شاگردان خود پیشنهاد کرد که در بردارنده تمامی احادیث فقهی و دارای باب‌بندی مناسب و بدون تکرار و تقطیع باشد. با استقبال شاگردان او از این طرح، اجرای آن به اهتمامِ شماری از آنان و با اِشراف و نظارت مستمر خود او آغاز شد. در جریان تألیف کتاب، بسیاری از افراد گروه از ادامه همکاری بازایستادند و در نهایت، کار تألیف و باب‌بندی و چاپ کتاب را اسماعیل معزّی ملایری به انجام رساند. در مقدمه فرزند آیت‌اللّه بروجردی بر نخستین جلد کتاب، اسماعیل معزی و شیخ علی پناه اشتهاردی، دو تن از افراد فعال در این باره معرفی شده‌اند.<ref>محمدکاظم رحمان ستایش، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶.</ref> آیت‌اللّه بروجردی از تألیف کتاب، بسیار خرسند بود و آن را ثمره عمر خویش می‌دانست. چاپ کتاب در زمان حیات او آغاز شد و نخستین جلد در ۱۳۸۰قمری، چند روز پس از وفات ایشان، در قطع رحلی منتشر گردید.<ref>رحمان ستایش، محمدکاظم، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶.</ref>
آیت‌الله بروجردی از بزرگترین مرجع تقلید جهان تشیع در عصر خود بود که در ۱۲۹۲ قمری در بروجرد متولد شد. نسبش، با سی واسطه، به [[امام حسن(ع)]] می‌رسد. وی به هنگام اقامت در [[بروجرد]]، یکی از مراجع تقلید محبوب و مورد احترام در غرب ایران بود و تا ۱۳۲۳ شمسی، در بروجرد به فعالیت‌های علمی و اجتماعی اشتغال داشت. او از جوان‌ترین شاگردان [[آخوند خراسانی]] (م ۱۳۲۹ق) و [[سید کاظم طباطبایی یزدی]] بود.<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۲۷۲.</ref> آیت‌الله بروجردی در پی درخواست بزرگان حوزه، تجار و متدینین قم و تهران، با تکریم و احترام کم‌نظیری به قم آمدند. پس از وفات آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی (۱۳۲۵ ش) و [[آیت الله حاج آقا حسین قمی]] (۱۳۲۶ ش) در نجف، آیت‌الله بروجردی، تا زمان وفاتش در ۱۳۴۰ شمسی، از بزرگترین مراجع تقلید در جهان تشیع بود.<ref>عبدالهادی حائری و یحیی رهایی، «بروجردی»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۳، ذیل مدخل.</ref>[[پرونده:جامع حدیث شیعه.jpg|بندانگشتی| کتاب «جامع احادیث شیعه» اثر آیت الله بروجردی|286x286پیکسل]]
آیت‌الله بروجردی از بزرگترین مرجع تقلید جهان تشیع در عصر خود بود که در ۱۲۹۲ قمری در بروجرد متولد شد. نسبش، با سی واسطه، به [[امام حسن(ع)]] می‌رسد. وی به هنگام اقامت در [[بروجرد]]، یکی از مراجع تقلید محبوب و مورد احترام در غرب ایران بود و تا ۱۳۲۳ شمسی، در بروجرد به فعالیت‌های علمی و اجتماعی اشتغال داشت. او از جوان‌ترین شاگردان [[آخوند خراسانی]] (م ۱۳۲۹ق) و [[سید کاظم طباطبایی یزدی]] بود.<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۲۷۲.</ref> آیت‌الله بروجردی در پی درخواست بزرگان حوزه، تجار و متدینین قم و تهران، با تکریم و احترام کم‌نظیری به قم آمدند. پس از وفات آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی (۱۳۲۵ ش) و [[آیت الله حاج آقا حسین قمی]] (۱۳۲۶ ش) در نجف، آیت‌الله بروجردی، تا زمان وفاتش در ۱۳۴۰ شمسی، از بزرگترین مراجع تقلید در جهان تشیع بود.<ref>عبدالهادی حائری و یحیی رهایی، «بروجردی»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۳، ذیل مدخل.</ref>[[پرونده:جامع حدیث شیعه.jpg|بندانگشتی| کتاب «جامع احادیث شیعه» اثر آیت الله بروجردی|286x286پیکسل]]


خط ۲۳: خط ۲۲:


در ابتدای کتاب، بابی مقدماتی گشوده شده که در بردارنده برخی مباحث مهم اصولی است؛ مانند حجیت عقل، حجیت ظاهر قرآن و سنّت پیامبر(ص)، و مشروط بودن تکلیف به عقل و بلوغ از دیدگاه احادیث. تألیف مقدمه کتاب را آیت‌اللّه بروجردی خود آغاز کرد و پس از وفات او، فرزندش سید محمدحسن، آن را تکمیل نمود. جلد دوم کتاب در همان قطع و شامل ابوابی از مباحث نماز در ۱۳۸۵ قمری چاپ شد. چاپ کامل کتاب در قطع وزیری، در ۱۳۹۹ قمری با توصیه و حمایت مالی [[آیت‌اللّه خوئی]] در قم آغاز شد و در ۱۴۱۵ در ۲۶ جلد به پایان رسید. در ابتدای مجلدات کتاب تا جلد بیستم، دستخط تشویق‌آمیز آیت‌اللّه خوئی دیده می‌شود. چاپ مجلدات پایانی کتاب نیز از حمایت آیات، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] و [[سیدعلی سیستانی]]، برخوردار شد. آخرین چاپ جامع احادیث الشیعه، با اضافات و اصلاحاتی بر چاپ پیشین، در ۱۳۷۱ شمسی آغاز شد و در ۱۳۸۳ شمسی در ۳۱ جلد به پایان رسید.<ref>رحمان ستایش، محمدکاظم، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶.</ref>
در ابتدای کتاب، بابی مقدماتی گشوده شده که در بردارنده برخی مباحث مهم اصولی است؛ مانند حجیت عقل، حجیت ظاهر قرآن و سنّت پیامبر(ص)، و مشروط بودن تکلیف به عقل و بلوغ از دیدگاه احادیث. تألیف مقدمه کتاب را آیت‌اللّه بروجردی خود آغاز کرد و پس از وفات او، فرزندش سید محمدحسن، آن را تکمیل نمود. جلد دوم کتاب در همان قطع و شامل ابوابی از مباحث نماز در ۱۳۸۵ قمری چاپ شد. چاپ کامل کتاب در قطع وزیری، در ۱۳۹۹ قمری با توصیه و حمایت مالی [[آیت‌اللّه خوئی]] در قم آغاز شد و در ۱۴۱۵ در ۲۶ جلد به پایان رسید. در ابتدای مجلدات کتاب تا جلد بیستم، دستخط تشویق‌آمیز آیت‌اللّه خوئی دیده می‌شود. چاپ مجلدات پایانی کتاب نیز از حمایت آیات، [[سیدمحمدرضا گلپایگانی]] و [[سیدعلی سیستانی]]، برخوردار شد. آخرین چاپ جامع احادیث الشیعه، با اضافات و اصلاحاتی بر چاپ پیشین، در ۱۳۷۱ شمسی آغاز شد و در ۱۳۸۳ شمسی در ۳۱ جلد به پایان رسید.<ref>رحمان ستایش، محمدکاظم، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶.</ref>
== آغاز نگارش کتاب ==
آیت‌اللّه بروجردی طرحی حدیثی به شاگردان خود پیشنهاد کرد که در بردارنده تمامی احادیث فقهی و دارای باب‌بندی مناسب و بدون تکرار و تقطیع باشد. با استقبال شاگردان او از این طرح، اجرای آن به اهتمامِ شماری از آنان و با اِشراف و نظارت مستمر خود او آغاز شد. در جریان تألیف کتاب، بسیاری از افراد گروه از ادامه همکاری بازایستادند و در نهایت، کار تألیف و باب‌بندی و چاپ کتاب را اسماعیل معزّی ملایری به انجام رساند. در مقدمه فرزند آیت‌اللّه بروجردی بر نخستین جلد کتاب، اسماعیل معزی و شیخ علی پناه اشتهاردی، دو تن از افراد فعال در این باره معرفی شده‌اند.<ref>محمدکاظم رحمان ستایش، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶.</ref> آیت‌اللّه بروجردی از تألیف کتاب، بسیار خرسند بود و آن را ثمره عمر خویش می‌دانست. چاپ کتاب در زمان حیات او آغاز شد و نخستین جلد در ۱۳۸۰قمری، چند روز پس از وفات ایشان، در قطع رحلی منتشر گردید.<ref>رحمان ستایش، محمدکاظم، «جامع احادیث الشیعة فی احکامِ الشریعة»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، ج۹، ص۳۱۶.</ref>


== ویژگی‌ها ==
== ویژگی‌ها ==
خط ۳۱: خط ۳۳:
# ذکر شدن آیات مربوط به موضوع هر باب در ابتدای باب به ترتیب قرآنی.
# ذکر شدن آیات مربوط به موضوع هر باب در ابتدای باب به ترتیب قرآنی.
# علاوه بر رعایت شدن نظم و ترتیب مناسب در باب بندی کتاب، روایات هر باب نیز با نظم خاصی رتبه‌بندی و نقل شده‌اند؛ ابتدا احادیثی که بر طبق مضمون آنها فتوا داده شده و سپس احادیث معارض آورده شده و روایات عام پیش از روایات خاص و روایات مطلق پیش از روایات مقیّد آمده است. همچنین احادیث هر باب، تا حد امکان از نظر مضمون و اشتراکِ راوی و اتحاد سند و متن دسته‌بندی شده است.
# علاوه بر رعایت شدن نظم و ترتیب مناسب در باب بندی کتاب، روایات هر باب نیز با نظم خاصی رتبه‌بندی و نقل شده‌اند؛ ابتدا احادیثی که بر طبق مضمون آنها فتوا داده شده و سپس احادیث معارض آورده شده و روایات عام پیش از روایات خاص و روایات مطلق پیش از روایات مقیّد آمده است. همچنین احادیث هر باب، تا حد امکان از نظر مضمون و اشتراکِ راوی و اتحاد سند و متن دسته‌بندی شده است.
# نقل شدن توضیحات مهمی که در کتاب‌های جامعِ حدیثیِ شیعه در ذیل برخی احادیث آمده و به فهم آنها کمک می‌کند. بیشترین نقلها از شیخ طوسی و عمدتاً در باره حل تعارض ظاهری احادیث است.
# نقل شدن توضیحات مهمی که در کتاب‌های جامعِ حدیثیِ شیعه در ذیل برخی احادیث آمده و به فهم آنها کمک می‌کند. بیشترین نقلها از شیخ طوسی و عمدتاً درباره حل تعارض ظاهری احادیث است.
# جدا شدن روایات سنن، آداب و ادعیه از احادیث مربوط به احکام فقهی و آوردن آنها در مجلدی جداگانه.
# جدا شدن روایات سنن، آداب و ادعیه از احادیث مربوط به احکام فقهی و آوردن آنها در مجلدی جداگانه.
# شماره گذاری ابواب و احادیث. هر حدیث دو شماره دارد: شماره مسلسل و شماره مخصوص به آن در ضمن باب. در ابتدای هر حدیث نیز نام کتاب و نشانی دقیق حدیث ذکر شده است. نام کتب اربعه، وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل (به سبب کثرت نقل از آنها) با رمز، و اسامیِ دیگر منابع حدیثی، با نام مشهور آنها آمده است. ویژگیهای چاپ مآخذ هم در مقدمه کتاب بیان شده است.
# شماره گذاری ابواب و احادیث. هر حدیث دو شماره دارد: شماره مسلسل و شماره مخصوص به آن در ضمن باب. در ابتدای هر حدیث نیز نام کتاب و نشانی دقیق حدیث ذکر شده است. نام کتب اربعه، وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل (به سبب کثرت نقل از آنها) با رمز، و اسامیِ دیگر منابع حدیثی، با نام مشهور آنها آمده است. ویژگیهای چاپ مآخذ هم در مقدمه کتاب بیان شده است.
۱۵٬۲۵۸

ویرایش