همگانی بودن یا نبودن عذاب قبر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
{{پاسخ}}
{{پاسخ}}
== همگانی بودن عذاب قبر ==
برخی روایات فشار قبر را همگانی می‌دانند.رسول خدا(ص) پس از خاک سپاری جنازه سعد بن معاذ فرمود:
برخی روایات فشار قبر را همگانی می‌دانند.رسول خدا(ص) پس از خاک سپاری جنازه سعد بن معاذ فرمود:
هیچ مؤمنی نیست که فشار قبر نداشته باشد.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۲۱.</ref> اگر کسی از فشار قبر رهایی می‌یافت، سعد بن معاذ از آن جمله بود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۳۶، ح ۶; بحار الانوار، ج۶، ص۲۶۱، ح ۱۰۲; و علم الیقین، ج۲، ص۱۰۶۸.</ref>
هیچ مؤمنی نیست که فشار قبر نداشته باشد.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۲۱.</ref> اگر کسی از فشار قبر رهایی می‌یافت، سعد بن معاذ از آن جمله بود.<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۳۶، ح ۶; بحار الانوار، ج۶، ص۲۶۱، ح ۱۰۲; و علم الیقین، ج۲، ص۱۰۶۸.</ref>
خط ۱۰: خط ۱۲:
از امام صادق(ع) سوال شد: «آیا کسی از فشار قبر رهایی می‌یابد؟» فرمود: «از آن به خدا پناه می‌برم! چه بسیار اندک اند، کسانی که از عذاب قبر نجات یابند».<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۳۶، ح ۶.</ref>
از امام صادق(ع) سوال شد: «آیا کسی از فشار قبر رهایی می‌یابد؟» فرمود: «از آن به خدا پناه می‌برم! چه بسیار اندک اند، کسانی که از عذاب قبر نجات یابند».<ref>الفروع من الکافی، ج۳، ص۲۳۶، ح ۶.</ref>


در برخی از روایات اهل سنت نیز، عذاب قبر، همگانی معرفی شده است. مانند:
در برخی از روایات اهل سنت نیز، عذاب قبر، همگانی معرفی شده است. مانند: مردگان در قبرشان عذاب می‌شوند تا آنجا که حیوانات صدای عذاب آنها را می‌شنوند.<ref>سیوطی، شرح الصدور، ص۲۲۵.</ref>
 
مردگان در قبرشان عذاب می‌شوند تا آنجا که حیوانات صدای عذاب آنها را می‌شنوند.<ref>سیوطی، شرح الصدور، ص۲۲۵.</ref>
 
از این دست روایات بر می‌آید که کافر، مؤمن و مستضعف، همه فشار و عذاب قبر دارند.
 
 
برخی منابع عذاب و فشار قبر را تنها برای کسانی می‌دانند که در قبر، مورد سؤال قرار می‌گیرند؛ یعنی گروه سوم که مورد مؤاخذه و سؤال قرار نگرفته‌اند (دیوانگان، کودکان و مستضعفان) عذاب قبر ندارند.<ref>محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۸۸.</ref>


از این دست روایات بر می‌آید که کافر، مؤمن و مستضعف، همه فشار و عذاب قبر دارند. که برخی منابع عذاب و فشار قبر را تنها برای کسانی می‌دانند که در قبر، مورد سؤال قرار می‌گیرند؛ یعنی گروه سوم که مورد مؤاخذه و سؤال قرار نگرفته‌اند (دیوانگان، کودکان و مستضعفان) عذاب قبر ندارند.<ref>محمد باقر مجلسی، حق الیقین، ص۴۸۸.</ref>


== همگانی نبودن ==
روایات دیگر، عذاب و فشار قبر را برای مؤمن نمی‌دانند. امام صادق(ع) در پاسخ ابوبصیر فرمود:
روایات دیگر، عذاب و فشار قبر را برای مؤمن نمی‌دانند. امام صادق(ع) در پاسخ ابوبصیر فرمود:


خط ۳۶: خط ۳۳:
اینها که روز قیامت از گناهانشان سؤال نمی‌شود، کسانی هستند که از امیر مؤمنان پیروی کرده‌اند و از دشمنانش بیزاری جسته‌اند. حلالش را حلال و حرامش را حرام داشته‌اند؛ منتها گناهانی داشته‌اند که موفق به توبه نشده‌اند. خداوند آنها را در برزخ عذاب می‌کند تا در قیامت پاک شوند.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۴۶، ح ۷۷.</ref>
اینها که روز قیامت از گناهانشان سؤال نمی‌شود، کسانی هستند که از امیر مؤمنان پیروی کرده‌اند و از دشمنانش بیزاری جسته‌اند. حلالش را حلال و حرامش را حرام داشته‌اند؛ منتها گناهانی داشته‌اند که موفق به توبه نشده‌اند. خداوند آنها را در برزخ عذاب می‌کند تا در قیامت پاک شوند.<ref>بحار الانوار، ج۶، ص۲۴۶، ح ۷۷.</ref>


== مواردی در رفع عذاب قبر ==
قانون کلی عذاب و فشار قبر بیان شد؛ اما باید دانست که برخی افراد، به تصریح برخی روایات، از عذاب قبر معاف شده‌اند. نیز برخی از کارهای خوب و مرگ در برخی از ساعات، سبب کاهش یا آمرزش فشار قبر می‌شود.
قانون کلی عذاب و فشار قبر بیان شد؛ اما باید دانست که برخی افراد، به تصریح برخی روایات، از عذاب قبر معاف شده‌اند. نیز برخی از کارهای خوب و مرگ در برخی از ساعات، سبب کاهش یا آمرزش فشار قبر می‌شود.


خط ۴۴: خط ۴۲:
افراد ذیل نیز از عذاب و فشار قبر معاف هستند:
افراد ذیل نیز از عذاب و فشار قبر معاف هستند:


۱. کسانی که تلقین سوم شده‌اند؛ یعنی پس از خاک سپاری، نزد قبر ا و عقاید دینی یادآوری شود.
* کسانی که چهل نفر یا بیشتر به خوبی او شهادت دهند و از خداوند برای او طلب مغفرت کنند.<ref>منازل الآخره، ص۲۶–۳۰.</ref>
 
۲. کسانی که از ظهر پنج شنبه تا ظهر جمعه فوت کرده‌اند.<ref>عبدالله شبّر، حق الیقین، ج۲، ص۳۹۰; و شیخ عباس قمی، منازل الآخره، ص۲۷.</ref>
 
۳. کسانی که همراهشان در قبر «جریدتین» گذاشته‌اند؛ یعنی دو شاخه چوب سبز همراه او دفن کرده‌اند.
 
۴. کسانی که چهل نفر یا بیشتر به خوبی او شهادت دهند و از خداوند برای او طلب مغفرت کنند.<ref>منازل الآخره، ص۲۶–۳۰.</ref>
 
۵. کسانی که رکوع نمازشان کامل و تمام باشد.<ref>عبدالله شبّر، حق الیقین، ج۲، ص۳۹۱; و بحارالانوار، ج۶، ص۲۴۴.</ref>


# افرادی که در هر شب جمعه سورهٔ نساء بخوانند.
* کسانی که رکوع نمازشان کامل و تمام باشد.<ref>عبدالله شبّر، حق الیقین، ج۲، ص۳۹۱; و بحارالانوار، ج۶، ص۲۴۴.</ref>
# کسانی که بر خواندن سورهٔ زخرف مداومت دارند.
* افرادی که در هر شب جمعه سورهٔ نساء بخوانند.
# اهل نماز شب.
* کسانی که بر خواندن سورهٔ زخرف مداومت دارند.
۹. کسانی که در سرزمین نجف اشرف دفن شوند و….<ref>منازل الآخره، ص۲۶–۳۰.</ref>
* اهل نماز شب.<ref>منازل الآخره، ص۲۶–۳۰.</ref>


اما هیچ‌کجا به عذاب و فشار قبر برای انبیا و امامان معصوم(ع) تصریح نشده است. بر اساس قواعدی که دربارهٔ فشار قبر بیان شد، هر گونه عذابی از وجود مبارک آنها به دور است، چون گناهی ندارند که از باب کفاره و لطف عذاب شوند و عاملی هم برای عذاب آنها وجود ندارد.
اما هیچ‌کجا به عذاب و فشار قبر برای انبیا و امامان معصوم(ع) تصریح نشده است. بر اساس قواعدی که دربارهٔ فشار قبر بیان شد، هر گونه عذابی از وجود مبارک آنها به دور است، چون گناهی ندارند که از باب کفاره و لطف عذاب شوند و عاملی هم برای عذاب آنها وجود ندارد.
۱۱٬۸۸۰

ویرایش