رای اکثریت در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح ارقام
(اصلاح ارقام)
خط ۲۲: خط ۲۲:


== نگاه مفسران بر آیات اکثریت و اقلیت ==
== نگاه مفسران بر آیات اکثریت و اقلیت ==
# مفسران در برخورد با آیات اقلیت و اکثریت با سعی در ایجاد ارتباط میان بخش‌های مختلف آیه، مذمت اکثریت را ناظر به مجموعه‌ای خاص با ویژگی‌های مذکور در آیه دانسته و مراد از آن را اکثریت مردم جهان ندانسته‌اند.<ref>طبری، محمد بن جریر، جامع البیان، ج۱، ص۶۲۱. ج۸، ص۳. ج۹، ص۱۷.</ref>
# مفسران در برخورد با آیات اقلیت و اکثریت با سعی در ایجاد ارتباط میان بخش‌های مختلف آیه، مذمت اکثریت را ناظر به مجموعه‌ای خاص با ویژگی‌های مذکور در آیه دانسته و مراد از آن را اکثریت مردم جهان ندانسته‌اند.<ref>طبرى، محمد بن جرير، جامع البيان فى تفسير القرآن، بیروت، دار المعرفة، بيروت، چاپ اول، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۷۷. ج۸، ص۳.</ref>
# گروهی دیگر با مطالعه فضا و دوره نزول آیات، مضامین مورد نظر را از بخش‌های نازل شده در [[مکه]] شمرده و بر این باورند که آیات مذکور تنها ناظر به آن دوره و شرایط خاص خواهد بود؛ گویا خداوند با این آیات درصدد تقویت روحیه اقلیت مؤمن در برابر اکثریت کافر برآمده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۱۳.</ref>
# گروهی دیگر با مطالعه فضا و دوره نزول آیات، مضامین مورد نظر را از بخش‌های نازل شده در [[مکه]] شمرده و بر این باورند که آیات مذکور تنها ناظر به آن دوره و شرایط خاص خواهد بود؛ گویا خداوند با این آیات درصدد تقویت روحیه اقلیت مؤمن در برابر اکثریت کافر برآمده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، چاپ دهم، ۱۳۷۱ش، ج۵، ص۴۱۳.</ref>
# گروهی دیگر با پذیرش مذمت اکثریت، به غلبه خواست‌ها و نیروهای دنیوی انسان بر نیروی عقل در اکثریت مردم و ناتوانی آنها در رسیدن به تعادل روانی و اجتماعی، استدلال کرده‌اند.<ref>فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیرالکبیر، ج۲۶، ص۱۹۷. ابن عاشور، محمدطاهر، التحریر والتنویر، ج۸، ص۲۵.</ref>
# گروهی دیگر با پذیرش مذمت اکثریت، به غلبه خواست‌ها و نیروهای دنیوی انسان بر نیروی عقل در اکثریت مردم و ناتوانی آنها در رسیدن به تعادل روانی و اجتماعی، استدلال کرده‌اند.<ref>فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیرالکبیر، ج۲۶، ص۱۹۷. ابن عاشور، محمدطاهر، التحریر والتنویر، ج۸، ص۲۵.</ref>
# برخی با وجود پذیرش قانون طبیعی غلبه اکثریت در جهان طبیعت، این قانون را در حوزه امور انسانی که مبتنی بر آگاهی است، ناکار آمد شمرده و با توجه به نفی تلازم میان حق و اکثریت، جامعه اسلامی را جامعه‌ای حق محور و نه اکثریت‌گرا معرفی می‌کنند.<ref>طباطبائی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۱۰۰.</ref>
# برخی با وجود پذیرش قانون طبیعی غلبه اکثریت در جهان طبیعت، این قانون را در حوزه امور انسانی که مبتنی بر آگاهی است، ناکار آمد شمرده و با توجه به نفی تلازم میان حق و اکثریت، جامعه اسلامی را جامعه‌ای حق محور و نه اکثریت‌گرا معرفی می‌کنند.<ref>طباطبايى، محمدحسين، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۱۶۲.</ref>
# در پاره‌ای تفاسیر، به صراحت از مشروعیت شیوه دموکراسی در جوامع اسلامی به شرط وجود اکثریتی مؤمن و آگاه یاد شده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسر نمونه، ج۱۷، ص۲۸۱.</ref>
# در پاره‌ای تفاسیر، به صراحت از مشروعیت شیوه دموکراسی در جوامع اسلامی به شرط وجود اکثریتی مؤمن و آگاه یاد شده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسر نمونه، ج۱۷، ص۲۸۱.</ref>
# برخی بر مبنای دو دیدگاه قرآنی '''خلافت انسان''' و '''نظارت الهی بر او'''، بر این باورند که حکومت اکثریت تنها در صورت برخورداری از چارچوب دین از مشروعیت الهی برخوردار خواهد بود.<ref>الاسلام یقود الحیاه، «خلافه الانسان و شهاده الانبیاء»؛ نظریه سیاسی شهید صدر، ص۸۵ تا ص۱۰۹.</ref>
# برخی بر مبنای دو دیدگاه قرآنی '''خلافت انسان''' و '''نظارت الهی بر او'''، بر این باورند که حکومت اکثریت تنها در صورت برخورداری از چارچوب دین از مشروعیت الهی برخوردار خواهد بود.<ref>الاسلام یقود الحیاه، «خلافه الانسان و شهاده الانبیاء»؛ نظریه سیاسی شهید صدر، ص۸۵ تا ص۱۰۹.</ref>
۲٬۲۱۴

ویرایش