کتابشناسی دجال
سؤال
لطفاً بفرمایید احادیث مربوط به دجال را چگونه می‌شود پیدا کرد؟
درگاه‌ها
گزارش‌های روایی پیرامون دجال در کتب اهل سنت حجم عظیمی را تشکیل می‌دهد و کتاب‌های مستقلی هم تالیف شده است. اما در منابع شیعی روایات بسیار کمی وجود دارد.
مهمترین منابع اهل سنت در مورد دجال
- نبأ الدجال تألیف شمس الدین محمد ذهبی.
- المسیح الدجّال تألیف: سعید ایّوب.
- المسیح الدجال حقیقه لا خیال تألیف شیخ عبداللطیف عاشور.
- المسیح الدجّال بیننا تألیف شیخ الرشید ابراهیم ناصر.
- صحیح مسلم، تألیف ابو الحسین مسلم بن حجاج قشیری. از ۲۸ طریق روایات مربوط به دجال، چهره، اوصاف، نحوه قیام، منش و رفتار، عقاید و جنایات و مفاسد و پیروان و اتباع و چگونگی کشته شدن و محل به درک واصل شدنش را ذکر می‌کند.[۱]
- صحیح بخاری، به طور پراکنده روایات مربوط به دجال را ذکر کرده است.[۲]
- سنن ابن ماجه.[۳]
- سنن ابی داود. ج۲، ص۲۹۹ به بعد.[۴]
- المستدرک حاکم نیشابوری، ج۱، ص۳۳۰، دوره ۴ جلدی، دار المعرفه بیروت، سال ۱۴۰۶.
دجال در کتاب‌های معاصرین شیعه
- آیت‌الله صدرالدین صدر در کتاب «المهدی»، تنها به ذکر پنج روایت از دو کتاب اهل سنت یعنی عقد الدرر و الصواعق المحرقه ـ اکتفا می‌کند.
- آیت‌الله صافی گلپایگانی در دو قسمت از کتاب (منتخب الاثر) از دجّال یاد می‌کند: الف- فی خروج الدجال که ذیل آن به نقل شش روایت از کتب اهل سنت می‌پردازند. ب- باب نهم از فصل هفتم فی أنّه(ع) یقتل الدجال که در آن یک حدیث از اکمال الدین و یک حدیث از اربعین مرحوم خاتون آبادی نقل می‌کنند.
- آیت‌الله ابراهیم امینی در کتاب دادگستر جهان با تردید بسیار به مسئله دجال نگاه کرده و آن را از رسوبات تفکر مسیحی می‌داند که به کتاب‌های اهل سنت راه یافته است ایشان بسیاری از روایات دجال را ضعیف و غیرقابل اعتماد دانسته و در نهایت با بی رغبتی اصل وجود او را قابل پذیرش می‌شمارند ولی در مورد شخصیت، اوصاف و سیره اش و سایر امور مرتبط به وی را مبهم دانسته و مسکوت عنه می‌گذارند.[۵]
مطالعه بیشتر
- مهدی موعود، ترجمه جلد سیزدهم بحارالأنوار، علامه مجلسی، علی دوانی، دارالکتب الاسلامیه، ص۹۶۵.
- یکصد پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان، علیرضا رجالی تهران، نبوغ، ص۱۸۴.
منابع
- ↑ علیزاده، مهدی، نشانه‌های یار چکامه انتظار، قم، مسجد جمکران، فصل علایم حتمی و غیر حتمی.
- ↑ صحیح بخاری، محمد بن اسماعیل البخاری، بیروت، دارالفکر، دوره ۸ جلدی.
- ↑ سنن ابن ماجه، محمد بن یزید، القزوینی، بیروت، دارالفکر، دوره ۲ جلدی.
- ↑ سنن ابی داود، سلیمان بن الاشعث السجستانی، چاپ اول، ۱۴۱۰ق، دارالفکر، بیروت.
- ↑ نشانه‌های یار و چکامه انتظار، همان.