automoderated
۶٬۳۴۱
ویرایش
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۷: | خط ۷: | ||
== راههای جلوگیری از ریا == | == راههای جلوگیری از ریا == | ||
تقویت باورهای دینی | |||
تقویت ایمان به بالا بردن طرح شناخت، رعایت تقوی، پاکدلی، عبادت مخلضانه صورت میپذیرد که با تقویت سطح ایمان خود همه چیز غیر از خدا را کوچک و ذلیل میبینیم که هیچ وقت به خود اجازه نمیدهیم جلوی شخص ذلیل خود را بنمایانیم تا او از ما خوشش آید و به ما سودی برساند. سود و عزت به دست خداست که به هر که بخواهد عطا میکند. انسان با ایمان به این سطح از درک میرسد که همه موجودات و از جمله انسانها فقیر محض اند و غنی علی الاطلاق خداوند است و برای کسب و به دست آوردن چیزی سراغ فقیران نمیرود. | تقویت ایمان به بالا بردن طرح شناخت، رعایت تقوی، پاکدلی، عبادت مخلضانه صورت میپذیرد که با تقویت سطح ایمان خود همه چیز غیر از خدا را کوچک و ذلیل میبینیم که هیچ وقت به خود اجازه نمیدهیم جلوی شخص ذلیل خود را بنمایانیم تا او از ما خوشش آید و به ما سودی برساند. سود و عزت به دست خداست که به هر که بخواهد عطا میکند. انسان با ایمان به این سطح از درک میرسد که همه موجودات و از جمله انسانها فقیر محض اند و غنی علی الاطلاق خداوند است و برای کسب و به دست آوردن چیزی سراغ فقیران نمیرود. | ||
ریا برای خدا نه برای مردم | |||
کسی که در عبادت دچار ریا و خود نمایی است یکی از راههای که به کار میبرد این است که این ریا را برای خدا انجام دهد؛ یعنی حالت خود نمایاندن را در محضر خدا و برای خدا ایجاد کند. مثلاً به خدا بگوید بین من دارم عبادت تو را به جا میآوریم و… | کسی که در عبادت دچار ریا و خود نمایی است یکی از راههای که به کار میبرد این است که این ریا را برای خدا انجام دهد؛ یعنی حالت خود نمایاندن را در محضر خدا و برای خدا ایجاد کند. مثلاً به خدا بگوید بین من دارم عبادت تو را به جا میآوریم و… | ||
عبادت پنهانی | |||
انسان مادامی که دچار خود نمایی و ریا است سعی کند عبادات خود را دور از چشم دیگران انجام بدهد تا وقتی از صفت ریا پاک شود این کار را ادامه بدهد. | انسان مادامی که دچار خود نمایی و ریا است سعی کند عبادات خود را دور از چشم دیگران انجام بدهد تا وقتی از صفت ریا پاک شود این کار را ادامه بدهد. | ||
== راههای | == راههای شناختی == | ||
توجه به این که روز قیامت خداوند به ریاکار میگوید تو برای من کاری نکردی برو ثواب و پاداش خود را از همانهایی بگیر که بر ایشان کار و عبادت میکردی (پوچی عمل). | |||
توجه به این که خداوند قادر مطلق است او میتواند به بهترین و راحتترین شکل به ما آبرو، عزت، مقام و مقبولیت و محبوبیت اجتماعی بدهد و از راههایی که ما گمان آن را نمیکنیم به ما عزت و موفقیت ببخشد. | |||
توجه به این مطلب که تأیید اجتماعی و جلوه نمایی ما ممکن است لذت داشته باشد؛ اما این زودگذر است؛ اما توجه به خداوند و معاشقه با او لذتی ماندگار دارد و پس از آن ناامیدی در کار نیست و انسان به کمال میرسد. | |||
کسی که ریا میکند دنبال عزت میگردد و با نمایاندن کارهای خوب به این و آن میخواهد که بفهماند آدم خوبی است تا به او احترام کنند، دوستش بدارند و بر عزت و سر افرازیش افزوده گردد؛ در حالیکه عزت تنها از آن خداوند است که به هر کس که بخواهد عطا مینماید و از هر کس که بخواهد میگیرد. | کسی که ریا میکند دنبال عزت میگردد و با نمایاندن کارهای خوب به این و آن میخواهد که بفهماند آدم خوبی است تا به او احترام کنند، دوستش بدارند و بر عزت و سر افرازیش افزوده گردد؛ در حالیکه عزت تنها از آن خداوند است که به هر کس که بخواهد عطا مینماید و از هر کس که بخواهد میگیرد. | ||
چون اصل ایجاد ریا برای این است که شخص در مال و منافع دیگران طمع میکند یا محبت و ستایش آنان را میطلبد یا از مذمت دیگران میترسد لازم است اصل این عوامل را از میان برداشت و عزت و اعتبار را از جانب خداوند دانست که عزت تنها از آن خداوند است. هر که را بخواهد عزیز و سر افراز میکند و هر که را بخواهد خار و بیمایه مینماید. | |||
۲- انجام برخی عبادات در خلوت و تمرین اخلاص، | |||
۴. توجه به پوچی عمل ریایی | |||
== راههای عملی == | |||
=== تقویت فضایل === | |||
علاوه بر اقدام در درمان ریا باید بقیه فضایل را در خود تقویت کنیم. علماء اخلاق میگویند هر قدر صفات خوب در انسان بیشتر رشد کند صفات بد کمتر مجال رشد مییابند. | |||
ریشه همه بدیها از خودخواهیها ناشی میشود. با مبارزه با خودخواهی به قطع ریشه ریا اقدام کنیم. | |||
برای | === معاشرت با دوستان با اخلاص === | ||
دوستان مخلص و معاشران با صفا برای خود بیابیم و از افراد ریاکار فاصله بگیریم. در مورد افراد خودساخته مطالعه کنیم. | |||
== | === ذکر و نماز === | ||
دائم الذکر و فکر باشیم پیوسته با کتب اخلاقی و موعظه (کم و مداوم) در ارتباط باشیم تا با غفلت زدایی به حقیقت اخلاص نزدیک تر شویم. | |||
به نماز و آداب و شرائط آن اهمیت دهیم که نماز انسان را از بدیها بازمیدارد؛ و سستی و کاهلی در نماز باعث رشد زشتیها در درون ما میگردد | |||
=== دلبسته نشدن به دنیا === | |||
{ | |||
{{همچنین ببینید|راههای دلبسته نشدن به دنیا}} | |||
ریا از جمله کارهای ناپسندی است که ارتباط مستقیم با محبت دنیا دارد. کسی که چشم دنیا بین داشته باشد و غیر خدا را مؤثر در امور بداند و برای رسیدن به خواستههای مادی تلاش میکند، دست به ریا میزند و این راه را پیش میگیرد و گرنه کسی که دلش سرشار از محبت الهی است و به عشق او زندگی میکند چگونه غیر خدا را در طریق زندگی برمیگزیند و کاری میکند که دیگران از او تمجید نمایند و رضایت خدا را بر رضایت مخلوق ترجیح دهد. | |||
== وسوسه در ریا == | |||
انسان باید مواظب اعمال و کردار خود باشد و آن را به ریا و خودنمایی نابود نسازد؛ امّا گاهی انسان دچار وسوسه ریا میشود و تصورات واهی از ریا سراغش میآید و جلو اعمال عبادی را سد میکند؛ به عبارت دیگر با اینکه در مسئله اخلاص در عبادت و دوری از ریا باید کمال مراقبت را مبذول داشت؛ امّا گاهی اوقات این مراقبت از حدّ عادی بیرون میرود و به صورت وسوسه در میآید و بخصوص آنها که در آغاز راه هستند بیشتر دچار اینگونه وسوسهها میشوند. در اینجا وظیفه آن است که به وسوسه اعتنا نکنیم و همین که از خطور اینگونه تصورات و اوهام ناراحت هستیم دلیل بر آن است که ریایی در کار نیست و این شیطان است که میخواهد ما را از راه بازدارد. | |||
از | از رسول خدا(ص) نقل شده است که فرمود: «إذا أتی الشَّیْطانُ اَحَدَکُمْ وَ هُوَ فی صَلوتِهِ اِنّکَ مُرائی فَلْیُطِلْ صَلوتَهُ ما بَدا لَهُ مالَمْ یَفُتْهُ وَقْتُ فریضَه، وَ إذا کانَ شیئٍ مِنْ أمْرِ الاخِرَه فَلْیًتَمَکَّثْ ما بَدا لَهُ وَ إِذا کانَ علی شَیْءٍ مِنْ أمْرِ الدُّنْیا فَلْیَبْرَحْ…<ref>بحارالانوار، ج۶۹، ص۲۹۵.</ref>» اگر کسی در نماز باشد و شیطان او را به ریاکاری وسوسه متهم کند تا وقت باقی است هرچه میتواند نمازش را طولانی کند، نیز اگر مشغول یک کار اخروی است، باز هم به وسوسه شیطان اعتنا نکند و به کار خود ادامه دهد؛ امّا اگر کاری که در دست دارد مربوط به دنیا است بیدرنگ آنرا رها کند… | ||
و در حدیث دیگری آمده است که شخصی خدمت حضرت پیامبر(ص) عرض کرد: ای رسول خدا! بعضی از ما در حال روزه یا مشغول نماز است و شیطان او را وسوسه میکند و میگوید تو ریاکاری. حضرت فرمود: «هرگاه چنین شد بگویید: خدایا به تو پناه میبرم و تو از حال من آگاهتری و به وسوسه شیطان اعتماد نکند و کارش را دنبال کند.<ref>بحارالانوار، ج۶۹، ص۲۹۵.</ref>» | |||
خلاصه اینکه وسواس در ریا خودش دلیل بر اخلاص و نداشتن ریا است و باید کار خود را انجام داد و به وسوسهها اعتنا نکرد. | |||
در مسئله اخلاص در عبادت و دوری از ریا باید کمال مراقبت را مبذول داشت امّا گاهی اوقات این مراقبت از حدّ عادی بیرون میرود و به صورت وسوسه در میآید و بخصوص آنها که در آغاز راه هستند بیشتر دچار این گونه وسوسهها میشوند. در اینجا وظیفه آن است که به وسوسه اعتنا نکنیم و همین که از خطور این گونه تصورات و اوهام ناراحت هستیم دلیل بر آن است که ریایی در کار نیست و این شیطان است که میخواهد ما را از راه بازدارد. آری گاهی نیز شیطان به بهانه این که این کار ریاست مانع انجام کار نیک میشود. | |||
برای دفع وسواس در عبادات توجه به این نکته که در چهل حدیث حضرت امام آمده است مناسب است به اینکه: "خلوص از همه مراتب آن از مختصات اولیاست و دیگران در آن شریک نیستند و اتصاف عامه مردم به یک مرتبه از آن نقص آنها به حسب آن مقام که دارند نیست و به ایمان آنها یا اخلاص آنها ضرر نمیرساند. مثلاً نفس عامه مردم به حسب جبلت<ref>طبع</ref> مایل است که خیرات آنها پیش مردم ظاهر گردد، گرچه خیرات را به نیت ظاهر شدن نکنند، ولی نفسشان مفطور به این حب است. این موجب بطلان عمل یا شرک و نفاق و کفر نیست گرچه این نقص اولیاست و در نظر ولی یا عارف بالله شرک و نفاق است و تنزیه از مطلق شرک و اخلاص از همه مراتب آن، اول مقامات اولیاست.<ref>چهل حدیث، حضرت امام خمینی، مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام (ره) بحث ریا. ص۴۹</ref> | |||
== درمان ریا == | == درمان ریا == |