پیش نویس:مصباح‌ الزائر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۴: خط ۴۴:


== نویسنده ==
== نویسنده ==
سید رضی‌الدین علی بن موسی بن طاووس حلّی (۵۸۹ ـ۶۶۴ق)،<ref>طهرانی، آقا بزرک، الذّریعة إلی تصانیف الشّیعة، قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۶۳.</ref> مشهور به سید بن طاووس، مشهورترین فرد از خاندان آل طاووس که خاندانی مهم در حله بودند، است. سید بن طاووس دوران عمر خود را در حِلّه، بغداد، [[نجف]]، [[کربلا]]، [[کاظمین]] و [[سامرا]] گذراند. او نزد خلیفه عباسی، مورد اعتماد بود و با مُستَنْصِر، روابط خوبی داشت.<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۴۵.</ref>
سید رضی‌الدین علی بن موسی بن طاووس حلّی (۵۸۹ ـ۶۶۴ق)،<ref>طهرانی، آقا بزرک، الذّریعة إلی تصانیف الشّیعة، قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۶۳.</ref> مشهور به سید بن طاووس، مشهورترین فرد از خاندان آل طاووس که خاندانی مهم در حله بودند، است. سید بن طاووس دوران عمر خود را در حِلّه، بغداد، [[نجف]]، [[کربلا]]، [[کاظمین]] و [[سامرا]] گذراند. او نزد خلیفه عباسی، مورد اعتماد بود و با مُستَنْصِر، روابط خوبی داشت.<ref name=":0">طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۴۵ و ۱۴۶.</ref>


سید بن طاووس دارای مقام علمی در زمان خود بود. اساتید و شاگردان سید فراوان بوده‌اند. [[علامه حلّی]](حسن بن یوسف بن مطهر)، پدر علامه حِلّی(یوسف بن مطهر) و برادرزاده(سید عبدالکریم بن طاووس) از مشهورترین شاگردان او هستند. [[زهد]]، [[تقوا]] و قداست سید بن طاووس شهره است. شیفتگی وی به [[امام زمان(ع)]] در نوشته‌های گوناگون او مشهود است.<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۴۵ و ۱۴۶.</ref> [[علامه حلّی]] فرموده است: «سید بن طاووس، صاحب کرامات بوده است که برخی از آنها را خود وی و پاره‌ای دیگر را پدرم برای من نقل کرده است.»<ref>سید بن طاووس، ادب حضور (ترجمه فلاح السائل)، ترجمه محمد روحی، قم، انصاری، ۱۳۸۰ش، ص۲۳.</ref>
سید بن طاووس دارای مقام علمی در زمان خود بود. اساتید و شاگردان سید فراوان بوده‌اند. [[علامه حلّی]](حسن بن یوسف بن مطهر)، پدر علامه حِلّی(یوسف بن مطهر) و برادرزاده(سید عبدالکریم بن طاووس) از مشهورترین شاگردان او هستند. [[زهد]]، [[تقوا]] و قداست سید بن طاووس شهره است. شیفتگی وی به [[امام زمان(ع)]] در نوشته‌های گوناگون او مشهود است.<ref name=":0" /> [[علامه حلّی]] فرموده است: «سید بن طاووس، صاحب کرامات بوده است که برخی از آنها را خود وی و پاره‌ای دیگر را پدرم برای من نقل کرده است.»<ref>سید بن طاووس، ادب حضور (ترجمه فلاح السائل)، ترجمه محمد روحی، قم، انصاری، ۱۳۸۰ش، ص۲۳.</ref>


سید بن طاووس در سال ۶۶۴ق در بغداد از دنیا رفت و در شهر نجف دفن شد. ابن‌طاووس نماد ادعیه‌نگاری در میان مؤلفان شیعی است. او بر خلاف برادر خویش، سخت‌گیری سندی در احادیث و ادعیه را به کناری نهاده و با این امور با تساهل روبه‌رو می‌شود.<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۴۵ و ۱۴۶.</ref>
سید بن طاووس در سال ۶۶۴ق در بغداد از دنیا رفت و در شهر نجف دفن شد. ابن‌طاووس نماد ادعیه‌نگاری در میان مؤلفان شیعی است. او بر خلاف برادر خویش، سخت‌گیری سندی در احادیث و ادعیه را به کناری نهاده و با این امور با تساهل روبه‌رو می‌شود.<ref name=":0" />


== جایگاه ==
== جایگاه ==
[[مصباح الزائر]] اولین کتاب سید ابن طاووس است.<ref>طهرانی، آقا بزرک، الذّریعة إلی تصانیف الشّیعة، قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق، ج۲۱، ص۱۰۷.</ref> ایشان در [[لهوف]] می‌گوید: «کتاب زائر، مصباحی است برای انجام دادن درست زیارات» و در [[اقبال الاعمال]] می‌گوید: «زائر برای همراه بردن به زیارت درست شده است.»<ref>کلبرگ، إتان، کتابخانه ابن طاووس و احوال و آثار او، ترجمه رسول جعفریان و سید علی قرائی، قم، کتابخانه عمومی آیة الله العظمی مرعشی نجفی، ص۸۴.</ref>
[[مصباح الزائر]] اولین کتاب سید ابن طاووس است.<ref>طهرانی، آقا بزرک، الذّریعة إلی تصانیف الشّیعة، قم، اسماعیلیان، ۱۴۰۸ق، ج۲۱، ص۱۰۷.</ref> ایشان در [[لهوف]] می‌گوید: «کتاب زائر، مصباحی است برای انجام دادن درست زیارات» و در [[اقبال الاعمال]] می‌گوید: «زائر برای همراه بردن به زیارت درست شده است.»<ref name=":1">کلبرگ، إتان، کتابخانه ابن طاووس و احوال و آثار او، ترجمه رسول جعفریان و سید علی قرائی، قم، کتابخانه عمومی آیة الله العظمی مرعشی نجفی، ص۸۴.</ref>


در این کتاب مجموعه زیاراتی مناسب با قبور [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت(ع)]] جمع‌آوری شده است. برخی از زیارت‌ها مأثور بوده و از جانب امامان(ع) صادر شده و برخی نیز از سوی عالمان و از جمله سید بن طاووس انشا شده است.<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۴۷.</ref>
در این کتاب مجموعه زیاراتی مناسب با قبور [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت(ع)]] جمع‌آوری شده است. برخی از زیارت‌ها مأثور بوده و از جانب امامان(ع) صادر شده و برخی نیز از سوی عالمان و از جمله سید بن طاووس انشا شده است.<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۴۷.</ref>


یکی از ویژگی‌های مصباح الزائر این است که در بیشتر موارد منبع خود را یاد نمی‌کند. به نظر می‌رسد در میان کتاب‌هایی که وی منابع خود را در آنها یاد نمی‌کند، زائر تشخّص بیشتری داشته باشد. برخی با انتقاد به سید ابن طاووس گفته‌اند زمانی که ابن طاووس زائر را نگاشت بر این باور بود که او حق این را دارد که آداب سفرهای زیارتی و زیارت [[مسجد کوفه]] را وضع کند، دستور العمل‌هایی که در تألیفات پیشین شیعی نیامده و بر گفته‌های [[ائمه(ع)]] مبتنی نبوده است. [[میرزا حسین نوری]] این انتقاد را رد می‌کند و خاطر نشان می‌کند همه دستوارتی که در زائر آمده مؤلفان پیشین همچون [[شیخ مفید]] و [[ابن مشهدی]] یاد کرده‌اند.<ref>کلبرگ، إتان، کتابخانه ابن طاووس و احوال و آثار او، ترجمه رسول جعفریان و سید علی قرائی، قم، کتابخانه عمومی آیة الله العظمی مرعشی نجفی، ص۸۴.</ref>
یکی از ویژگی‌های مصباح الزائر این است که در بیشتر موارد منبع خود را یاد نمی‌کند. به نظر می‌رسد در میان کتاب‌هایی که وی منابع خود را در آنها یاد نمی‌کند، زائر تشخّص بیشتری داشته باشد. برخی با انتقاد به سید ابن طاووس گفته‌اند زمانی که ابن طاووس زائر را نگاشت بر این باور بود که او حق این را دارد که آداب سفرهای زیارتی و زیارت [[مسجد کوفه]] را وضع کند، دستور العمل‌هایی که در تألیفات پیشین شیعی نیامده و بر گفته‌های [[ائمه(ع)]] مبتنی نبوده است. [[میرزا حسین نوری]] این انتقاد را رد می‌کند و خاطر نشان می‌کند همه دستوارتی که در زائر آمده مؤلفان پیشین همچون [[شیخ مفید]] و [[ابن مشهدی]] یاد کرده‌اند.<ref name=":1" />


== محتوا ==
== محتوا ==
کتاب مصباح الزائر در بیست فصل نگاشته شده است. به بیان مقدمات سفر و آداب آن و زیارت [[ائمه اطهار(ع)]] و اولاد ایشان و مؤمنین می‌پردازد. کتاب با مقدمه‌ای کوتاه در بیان آثار رحمت الهی، وجوب اطاعت از [[رسول خد(ص)]] بنا به آیه {{قرآن|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الأمْرِ مِنْکُمْ|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیای امر خود را [نیز] اطاعت کنید.|سوره=نساء|آیه=۵۹}} و لزوم تعظیم ائمه و قبور ایشان به دلایل عقلی آغاز می‌شود. سپس با استناد به دو روایت، ضرورت و ثواب زیارت قبور ائمه(ع) و سفر برای این مقصود بیان می‌شود.<ref>مردی، عباسعلی، «[http://hadith.net/post/57091/مصباح-الزائر-و-جناح-المسافر/ مصباح الزائر و جناح المسافر]»، حدیث نت، تاریخ بازدید: ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.</ref>
کتاب مصباح الزائر در بیست فصل نگاشته شده است. به بیان مقدمات سفر و آداب آن و زیارت [[ائمه اطهار(ع)]] و اولاد ایشان و مؤمنین می‌پردازد. کتاب با مقدمه‌ای کوتاه در بیان آثار رحمت الهی، وجوب اطاعت از [[رسول خد(ص)]] بنا به آیه {{قرآن|یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الأمْرِ مِنْکُمْ|ترجمه=ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیای امر خود را [نیز] اطاعت کنید.|سوره=نساء|آیه=۵۹}} و لزوم تعظیم ائمه و قبور ایشان به دلایل عقلی آغاز می‌شود. سپس با استناد به دو روایت، ضرورت و ثواب زیارت قبور ائمه(ع) و سفر برای این مقصود بیان می‌شود.<ref name=":2">مردی، عباسعلی، «[http://hadith.net/post/57091/مصباح-الزائر-و-جناح-المسافر/ مصباح الزائر و جناح المسافر]»، حدیث نت، تاریخ بازدید: ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.</ref>


=== فهرست ===
=== فهرست ===
خط ۹۹: خط ۹۹:
'''فصل بیستم''' در زیارات قبور ابرار اولاد [[ائمه اطهار(ع)]] است؛ نیز زیارت [[سلمان]] و [[نواب اربعه امام زمان(ع)]] را نقل کرده است.
'''فصل بیستم''' در زیارات قبور ابرار اولاد [[ائمه اطهار(ع)]] است؛ نیز زیارت [[سلمان]] و [[نواب اربعه امام زمان(ع)]] را نقل کرده است.


پایان بخش کتاب، نقل احادیثی در موضوع کتاب، نماز زیارت امام حسین(ع) و نقل حکایتی در کرامت امیر المؤمنین(ع) است.<ref>مردی، عباسعلی، «[http://hadith.net/post/57091/مصباح-الزائر-و-جناح-المسافر/ مصباح الزائر و جناح المسافر]»، حدیث نت، تاریخ بازدید: ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.</ref>
پایان بخش کتاب، نقل احادیثی در موضوع کتاب، نماز زیارت امام حسین(ع) و نقل حکایتی در کرامت امیر المؤمنین(ع) است.<ref name=":2" />


{{پایان پاسخ}}
{{پایان پاسخ}}
۱٬۴۵۷

ویرایش