trustworthy
۹۶۵
ویرایش
هجوم به خانه حضرت فاطمه(س): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Nazarzadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' | بازبینی نویسنده =↵ | بازبینی =شد' به ' | ارزیابی کمی = | ارزیابی کیفی = ') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
{{همچنین ببینید|جریان سیلی خوردن حضرت فاطمه(س)}} | {{همچنین ببینید|جریان سیلی خوردن حضرت فاطمه(س)}} | ||
== بررسی و تحلیل روایات == | |||
===صحت وقوع حادثه=== | |||
ماجرای حمله به خانه حضرت فاطمه(س) از جمله وقایعی است که در منابع شیعه به تفصیل آمده و مورد تأکید قرار گرفته است. در مقابل، منابع اهل سنت کمتر به این موضوع پرداخته و بیشتر به تهدید به آتش‌زدن اشاره کرده‌اند. برای تحلیل این حادثه، باید به چند نکته توجه کرد: | |||
====۱. نقل حادثه در منابع معتبر تاریخی==== | |||
* '''شیخ مفید در کتاب ''الارشاد''''' این حادثه را به‌عنوان بخشی از مظلومیت اهل بیت(ع) مطرح کرده است: «عمر بن خطاب با همراهی گروهی به خانه علی(ع) رفتند و برای بیعت‌گیری، تهدید به آتش‌زدن خانه کردند.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الارشاد|سال=1413|نام خانوادگی=شیخ مفید|ناشر=موسسه آل البیت|جلد=1|صفحه=184|مکان=قم}}</ref> | |||
*'''ابن قتیبه دینوری در ''الامامة والسیاسة''''' به وضوح اشاره می‌کند: «عمر به خانه علی(ع) رفت و گفت: خانه را آتش می‌زنم، حتی اگر این کار موجب ناراحتی فاطمه(س) شود.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الامامة والسیاسة|سال=1410|نام=ابن قتیبه|نام خانوادگی=دینوری|ناشر=منشورات الشروق|جلد=1|صفحه=12|مکان=قاهره}}</ref> | |||
=====۲. روایات از اهل سنت درباره تهدید و فشار===== | |||
منابعی چون بلاذری (''انساب الاشراف'') و طبری (''تاریخ طبری'') نیز تهدید به آتش‌زدن را نقل کرده‌اند. هرچند برخی از این منابع عملی شدن تهدید را به‌طور صریح ذکر نکرده‌اند، اما وجود تهدید نشان‌دهنده وجود تنش‌های جدی در آن دوره است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=انساب الاشراف|سال=۱۴۱۷|نام خانوادگی=بلاذری|ناشر=دار الفکر|جلد=۱|صفحه=590|مکان=بیروت}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=۳۰۳|نام=محمد بن جریر|نام خانوادگی=طبری|ناشر=مکتبه عباس احمد الباز|جلد=۲|صفحه=383|مکان=بیروت}}</ref> | |||
===دلایل وقوع حادثه=== | |||
====۱. اختلاف بر سر خلافت==== | |||
اختلاف میان گروهی که به خلافت ابوبکر باور داشتند و گروهی که خلافت را حق علی(ع) می‌دانستند، زمینه‌ساز چنین رخدادهایی شد. اهل بیت(ع) بر پایه نصوصی از پیامبر اسلام(ص)، خود را وارثان حقیقی رهبری جامعه اسلامی می‌دانستند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=راهنمایی به اسلام اولیه، تاریخ و عقاید شیعیان اولیه|سال=1394|نام=محمدعلی|نام خانوادگی=امیرمعزی|ناشر=نشر نی|جلد=|صفحه=87|مکان=تهران|کوشش=ترجمه محمدتقی امامی}}</ref> | |||
====۲. حفظ مشروعیت خلافت ابوبکر==== | |||
برای تثبیت موقعیت خلیفه اول، فشار برای بیعت‌گیری از افراد برجسته‌ای چون علی(ع) و بنی‌هاشم اجتناب‌ناپذیر بود. تهدید به خشونت، به‌ویژه در مورد اهل بیت(ع)، می‌تواند بخشی از تلاش برای نمایش وحدت و قدرت حاکمیت باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=شرح نهج‌البلاغه|نام=|نام خانوادگی=ابن ابی‌الحدید|ناشر=منشورات مکتبة آیةالله العظمی المرعشی|جلد=2|صفحه=50|مکان=قم}}</ref> | |||
====۳. واکنش‌های مختلف به این حادثه==== | |||
*'''نگاه شیعیان:''' شیعیان این حادثه را از مظلومیت‌های بزرگ اهل بیت(ع) می‌دانند که نشان‌دهنده برخورد سخت با خاندان پیامبر(ص) است. به‌ویژه، شهادت حضرت محسن و آسیب به حضرت فاطمه(س) به‌عنوان وقایع تلخ این حادثه یاد شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=شرح نهج‌البلاغه|نام=|نام خانوادگی=ابن ابی‌الحدید|ناشر=منشورات مکتبة آیةالله العظمی المرعشی|جلد=2|صفحه=63|مکان=قم}}</ref> | |||
*'''نگاه اهل سنت:''' اهل سنت غالباً این ماجرا را نقل نکرده‌اند یا آن را در حد تهدید باقی دانسته‌اند. برخی منابع اهل سنت سعی کرده‌اند از شدت ماجرا بکاهند و بر وحدت صحابه تأکید کنند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=شرح نهج‌البلاغه|نام=|نام خانوادگی=ابن ابی‌الحدید|ناشر=منشورات مکتبة آیةالله العظمی المرعشی|جلد=2|صفحه=56|مکان=قم}}</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||