اصلاح زبان: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۴۸ بایت اضافه‌شده ،  جمعهٔ ‏۱۷:۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:


== آفات زبان ==
== آفات زبان ==
محقّق بزرگوار مرحوم «فیض کاشانی» در کتاب «المحجّة البیضاء»، و «غزالی» در «احیاء العلوم» بحث بسیار مشروحی تحت عنوان گناهان زبان ذکر کرده‌اند، از جمله غزالی بیست نوع انحراف و آفت برای زبان شمرده؛ به این ترتیب:
برای زبان انحرافات و آفات زیادی برشمرده‌اند. [[فیض کاشانی]] در کتاب المحجّة البیضاء، و [[غزالی]] در احیاء العلوم بحث بسیار مشروحی تحت عنوان گناهان زبان ذکر کرده‌اند. عالمان دینی به آفات زبان از جمله به این موارد اشاره کرده‌اند:


# گفتگو کردن در اموری که به انسان مربوط نیست (و در سرنوشت او اثر مادّی و معنوی ندارد).
* گفتگو کردن در اموری که به انسان مربوط نیست (و در سرنوشت او اثر مادّی و معنوی ندارد).
# بیهوده گویی و پرحرفی
# گفتگو در امور گناه آلود مانند وصف مجالس شراب و قمار و زنان آلوده
# جدال و مراء (منظور از «جدال» جرّو بحث‌هایی‌است که برای تحقیر دیگران انجام می‌شود، و «مراء» به معنی بحثهایی است که به عنوان اظهار فضل و برتری جویی است)
# خصومت و نزاع و لجاج در کلام
# تکلّف در سخن گفتن و تصنّع در سجع و قافیه پردازی و مانند آن
# بد زبانی و دشنام
# لعن کسی که مستحقّ لعن نیست
# غنا و اشعار (منظور اشعاری است که محتوای باطل دارد یا با آهنگ لهوی خوانده می‌شود)
# مزاح و شوخی‌های رکیک و زشت
# سخریّه و استهزای دیگران
# فاش کردن اسرار مردم
# وعده‌های دروغین
۱۴- دروغ و خبرهای خلاف گفتن. ص۳۱۶.


# غیبت کردن
* بیهوده گویی و پرحرفی
# سخن چینی (حرف این را برای آن بردن و میان دو نفر یا دو گروه نفاق و آشوب بپا کردن)
# نفاق در سخن (که در تعبیرات عربی به چنین کسان ذوللِّسانین گفته می‌شود؛ مثلًا، در پیش رو چیزی بگوید و در پشت سر چیز دیگر)
# مدح نا به جا و ستایش از کسانی که شایسته ستایش نیستند
# نسنجیده و بی‌مطالعه سخن گفتن که غالباً توأم با خطاها و خلافها است
۲۰- سؤال از مسائل پیچیده‌ای که درک آن خارج از توان فکری سؤال کننده است. ص۳۱۷.


# تهمت زدن
* گفتگو در امور گناه آلود مانند وصف مجالس شراب و قمار و زنان آلوده
# شهادت به باطل
 
# خودستایی
* جدال و مراء (منظور از «جدال» جرّو بحث‌هایی‌است که برای تحقیر دیگران انجام می‌شود، و «مراء» به معنی بحثهایی است که به عنوان اظهار فضل و برتری جویی است)
# نشر شایعات بی‌اساس و اکاذیب، و اشاعه فحشاء، هرچند به عنوان ذکر احتمال باشد.
 
# خشونت در سخن و بی‌ادبی در کلام
* خصومت و نزاع و لجاج در کلام
# اصرار بی جا (مانند اصرار بنی‌اسرائیل در مورد گاوی که مأمور به ذبح آن بودند)
 
# ایذاء دیگران با گفتار، و به اصطلاح نیش زبان زدن
* تکلّف در سخن گفتن و تصنّع در سجع و قافیه پردازی و مانند آن
# مذمّت کسی که سزاوار مذمّت نیست
 
# کفران و ناسپاسی با زبان
* بد زبانی و دشنام
۱۰- تبلیغ باطل و تشویق بر گناه و امر به منکر و نهی از معروف ص. ۳۱۸.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، اخلاق در قرآن، مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش،</ref>
 
* لعن کسی که مستحقّ لعن نیست
 
* غنا و اشعار (منظور اشعاری است که محتوای باطل دارد یا با آهنگ لهوی خوانده می‌شود)
 
* مزاح و شوخی‌های رکیک و زشت
 
* سخریّه و استهزای دیگران
 
* فاش کردن اسرار مردم
 
* وعده‌های دروغین
 
* دروغ و خبرهای خلاف گفتن.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، اخلاق در قرآن، مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، ص۳۱۶.</ref>
 
* غیبت کردن
 
* سخن چینی (حرف این را برای آن بردن و میان دو نفر یا دو گروه نفاق و آشوب بپا کردن)
 
* نفاق در سخن (که در تعبیرات عربی به چنین کسان ذوللِّسانین گفته می‌شود؛ مثلًا، در پیش رو چیزی بگوید و در پشت سر چیز دیگر)
 
* مدح نا به جا و ستایش از کسانی که شایسته ستایش نیستند
 
* نسنجیده و بی‌مطالعه سخن گفتن که غالباً توأم با خطاها و خلافها است
 
* سؤال از مسائل پیچیده‌ای که درک آن خارج از توان فکری سؤال کننده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، اخلاق در قرآن، مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، ص۳۱۷.</ref>
 
* تهمت زدن
 
* شهادت به باطل
 
* خودستایی
 
* نشر شایعات بی‌اساس و اکاذیب، و اشاعه فحشاء، هرچند به عنوان ذکر احتمال باشد.
 
* خشونت در سخن و بی‌ادبی در کلام
 
* اصرار بی جا (مانند اصرار بنی‌اسرائیل در مورد گاوی که مأمور به ذبح آن بودند)
 
* ایذاء دیگران با گفتار، و به اصطلاح نیش زبان زدن
 
* مذمّت کسی که سزاوار مذمّت نیست
 
* کفران و ناسپاسی با زبان
 
* تبلیغ باطل و تشویق بر گناه و امر به منکر و نهی از معروف.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، اخلاق در قرآن، مدرسه الامام علی بن ابی طالب(ع)، قم، ۱۳۷۷ش، ص۳۱۸.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۱۰۵

ویرایش