تقرب الهی: تفاوت میان نسخه‌ها

قُرب و نزدیکی و مقابل آن بُعد و دوری، گاهی حقیقی و خارجی است و گاهی قرار دادی است؛ به این معنی که گاهی واقعاً و حقیقتاً دوری و نزدیکی در واقع اتفاق می افتد اما گاهی در واقعیت نزدیک شدن یا دور شدنی اتفاق نمی افتد بلکه افراد [[جامعه]] از روی قرار داد بر اموری نزدیکی یا دوری اطلاق می کنند. نزدیک شدن حقیقی مثل این که شخصی به سمت مکانی در حال حرکت باشد. هر چه این شخص به سمت این مکان حرکت کند، واقعاً و حقیقتاً به آن نزدیک تر می شود. نزدیک شدن قراردادی مثل این که گفته می شود فلان شخص به فلان شخص دیگر نسبت به دیگران نزدیک تر است. در این موارد نزدیک شدن به معنای نزدیک شدن حقیقی و خارجی نیست بلکه به این معنی است که فلان شخص اعتبار و جایگاه بالاتری نسبت به آن شخص دارد.

[[امام سجاد(ع)]] در دعای سحر ماه رمضان که به [[دعای ابوحمزه ثمالی]] معروف است، چنین فرموده‌اند که {{متن عربی|أَنَّ الرَّاحِلَ إِلَیْکَ قَرِیبُ الْمَسَافَةِ|ترجمه=کوچ‌کننده به سوی تو راهش نزدیک است.}}<ref>شیخ طوسی، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، بیروت، مؤسسة فقه الشیعة، ۱۴۱۱ق، ج۲، ص۵۸۲.</ref> در تفسیر این تعبیر آورده‌اند کسی که به سوی خداوند حرکت نماید فاصله معنوی او تا رسیدن به رحمت خداوند کوتاه می‌شود. نزدیکی و دوری انسان از خداوند، نزدیکی و دوری معنوی است نه مسافت مکانی. خداوند در قرآن می‌فرماید: {{قرآن|وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ|ترجمه=ما از رگ گردن به او (انسان) نزدیک‌تریم|سوره=ق|آیه=۱۶}}، این تعبیر تشبیه و مبالغه است و نزدیکی به انسان با علم و قدرت است نه به مکان و مسافت. خداوند همیشه به انسان‌ها نزدیک است به این معنا است که کاملاً از احوالات آن‌ها خبر دارد، اما نزدیک شدن انسان‌ها به خدا و نزدیکی معنوی آنان به اعمال و رفتار خودشان بستگی دارد.<ref>طباطبایی، محمد حسین، المیزان، قم، انتشارات اسراء، ج۱۸، ص۵۱۸.</ref>