پیش نویس:مبانی قرآنی مقاومت: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{پیش نویس|نیازمند به ویرایش}}
{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی=مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه|جلد=27|صفحه=398|مکان=تهران}}


{{شروع متن}}
{{شروع متن}}
خط ۶: خط ۶:
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
[[پرونده:شهدای مقاومت.jpg|بندانگشتی|{{درشت|'''تصویر شهدای برجسته جبههٔ مقاومت'''}}]]{{درگاه|حکومت دینی}}مقاومت در اسلام یک امر [[ضروری]] است که برکات فراوانی به همراه دارد و در صورتی که شرایط آن رعایت شود، تمامی آثار مثبت آن محقق خواهد شد. از جمله ثمرات مقاومت می‌توان به شکست جبهه باطل و پیروزی جبهه حق، نابودی ظلم و برپایی [[عدالت]]، ایجاد صلح و آسایش، و اقامه [[توحید]] اشاره کرد. همچنین، سازش و [[صلح]] با دشمنان و ترک [[جهاد]] و مقاومت می‌تواند منجر به آسیب‌های متعددی گردد.
[[پرونده:شهدای مقاومت.jpg|بندانگشتی|{{درشت|'''تصویر شهدای برجسته جبههٔ مقاومت'''}}]]{{درگاه|حکومت دینی}}مقاومت در اسلام یک امر [[ضروری]] است که برکات فراوانی به همراه دارد و در صورتی که شرایط آن رعایت شود، تمامی آثار مثبت آن محقق خواهد شد. از جمله ثمرات مقاومت می‌توان به شکست جبهه باطل و پیروزی جبهه حق، نابودی ظلم و برپایی [[عدالت]]، ایجاد صلح و آسایش، و اقامه [[توحید]] اشاره کرد. همچنین، سازش و [[صلح]] با دشمنان و ترک [[جهاد]] و مقاومت می‌تواند منجر به آسیب‌های متعددی گردد.


{{پاسخ}}
{{پاسخ}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
مقاومت ایستادگی و سازش‌ناپذیری با ظلم و آمادگی همه‌جانبه برای حفظ داشته‌های مادی و معنوی و به‌دست‌آوردن ارزش‌های مادی و معنوی می‌باشد.<ref>{{یادکرد ژورنال|سال=1399|دوره=سال دوم|شماره=1|نام=غلامحسین|نام خانوادگی=اعرابی|عنوان=مبانی قرآنی و روایی مقاومت در کلام مقام معظم رهبری (مد ظله العالی)|صفحه=146|ژورنال=فصلنامه علمی-تخصصی علوم قرآن و حدیث}}</ref> بعد از پیروزی [[انقلاب اسلامی]] در ایران، نگاه امت‌های اسلامی به مقوله مقاومت تغییر کرد و کارآمدی و لزوم استقامت در برابر طاغوت بر آنان آشکار شد. از این رو حرکت‌های مقاومتی با الگوبرداری از روش [[امام خمینی]]، در مواجه با استکبار در کشورهای اسلامی شکل گرفتند.
مقاومت ایستادگی و سازش‌ناپذیری با ظلم و آمادگی همه‌جانبه برای حفظ داشته‌های مادی و معنوی و به‌دست‌آوردن ارزش‌های مادی و معنوی می‌باشد.<ref>{{یادکرد ژورنال|سال=1399|دوره=سال دوم|شماره=1|نام=غلامحسین|نام خانوادگی=اعرابی|عنوان=مبانی قرآنی و روایی مقاومت در کلام مقام معظم رهبری (مد ظله العالی)|صفحه=146|ژورنال=فصلنامه علمی-تخصصی علوم قرآن و حدیث}}</ref> در مبارزه بین جبههٔ حق و باطل، گاهی جریان باطل از یک برتری ظاهری برخوردار بوده است. این برخورداری و برتری ظاهری، گاهی سؤالات جدی‌ای در ذهن جبههٔ حق ایجاد می‌کند. سؤالاتی مانند در برابر حجم وسیع دشمنان مقاومت کنیم یا تسلیم شویم؟ آیا اساساً شکست دشمنان ابرقدرت ممکن است؟ آیا این همه هزینه برای ایستادگی ارزش دارد؟ نتیجه این مبارزه چه خواهد بود؟<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=حجة الاسلام برات‌محمد هدایتی|تاریخ=1398|وبگاه=farsi.khamenei.ir|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=42799|عنوان=بررسی نظریه «مقاومت» در قرآن|تاریخ بازبینی=21 آبان ۱۴۰۳}}</ref> این سؤالات در دوران حکومت [[حضرت محمد|پیامبر(ص)]] نیز وجود داشته، به همین دلیل خداوند، آیاتی را در پاسخ به این سؤالات نازل کرده است. در ادامه، به پاسخ این سؤالات براساس آیات قرآن می‌پردازیم.
 
در مبارزه بین جبههٔ حق و باطل، گاهی جریان باطل از یک برتری ظاهری برخوردار بوده است. این برخورداری و برتری ظاهری، گاهی سؤالات جدی‌ای در ذهن جبههٔ حق ایجاد می‌کند. سؤالاتی مانند در برابر حجم وسیع دشمنان مقاومت کنیم یا تسلیم شویم؟ آیا اساساً شکست دشمنان ابرقدرت ممکن است؟ آیا این همه هزینه برای ایستادگی ارزش دارد؟ نتیجه این مبارزه چه خواهد بود؟ شرایط و موانع یستادگی چست؟<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=حجة الاسلام برات‌محمد هدایتی|تاریخ=1398|وبگاه=farsi.khamenei.ir|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=42799|عنوان=بررسی نظریه «مقاومت» در قرآن|تاریخ بازبینی=21 آبان ۱۴۰۳}}</ref>
 
این سؤالات در دوران حکومت [[حضرت محمد|پیامبر(ص)]] نیز وجود داشته، به همین دلیل خداوند، آیاتی را در پاسخ به این سؤالات نازل کرده است. در ادامه، به پاسخ این سؤالات براساس آیات قرآن می‌پردازیم.


==ضرورت مقاومت==
==ضرورت مقاومت==
خط ۲۲: خط ۱۹:
{{قرآن|إِنْ تَمْسَسْكُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَإِنْ تُصِبْكُمْ سَيِّئَةٌ يَفْرَحُوا بِهَا وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا لَا يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئًا ۗ إِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ|ترجمه=اگر نیکی به شما برسد، آنها را ناراحت می‌کند؛ و اگر حادثه ناگواری برای شما رخ دهد، خوشحال می‌شوند. (امّا) اگر (در برابرشان) استقامت و پرهیزگاری پیشه کنید، نقشه‌های (خائنانه) آنان، به شما زیانی نمی‌رساند؛ خداوند به آنچه انجام می‌دهند، احاطه دارد.|سوره=آل عمران|آیه=120}}  
{{قرآن|إِنْ تَمْسَسْكُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَإِنْ تُصِبْكُمْ سَيِّئَةٌ يَفْرَحُوا بِهَا وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا لَا يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئًا ۗ إِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ|ترجمه=اگر نیکی به شما برسد، آنها را ناراحت می‌کند؛ و اگر حادثه ناگواری برای شما رخ دهد، خوشحال می‌شوند. (امّا) اگر (در برابرشان) استقامت و پرهیزگاری پیشه کنید، نقشه‌های (خائنانه) آنان، به شما زیانی نمی‌رساند؛ خداوند به آنچه انجام می‌دهند، احاطه دارد.|سوره=آل عمران|آیه=120}}  


آیت الله مکارم می
آیت الله مکارم می‌نویسد:در امنيت بودن مسلمانان در برابر نقشه‌هاى شوم دشمنان مشروط به استقامت و هوشيارى و داشتن تقوى است، و تنها در اين صورت است كه امنيت آنها تضمين گرديده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی=مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه|جلد=3|صفحه=66|مکان=تهران}}</ref>


===نفی سلطه کفار بر مسلمین===
===نفی سلطه کفار بر مسلمین===
خط ۲۸: خط ۲۵:


===دفع فساد و شرک===
===دفع فساد و شرک===
{{قرآن|وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِیَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثِیرًا ۗ وَلَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ|ترجمه=و اگر خداوند بعضی از مردم را بوسیله بعضی دیگر دفع نکند، دیرها و صومعه‌ها، و معابد یهود و نصارا، و مساجدی که نام خدا در آن بسیار برده می‌شود، ویران می‌گردد! و خداوند کسانی را که یاری او کنند (و از آیینش دفاع نمایند) یاری می‌کند؛ خداوند قوی و شکست ناپذیر است.|سوره=حج|آیه=۴۰}}
{{قرآن|وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِیَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثِیرًا ۗ وَلَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ|ترجمه=و اگر خداوند بعضی از مردم را بوسیله بعضی دیگر دفع نکند، دیرها و صومعه‌ها، و معابد یهود و نصارا، و مساجدی که نام خدا در آن بسیار برده می‌شود، ویران می‌گردد! و خداوند کسانی را که یاری او کنند (و از آیینش دفاع نمایند) یاری می‌کند؛ خداوند قوی و شکست ناپذیر است.|سوره=حج|آیه=۴۰}}و در آیه ۲۵۱ بقره می‌فرماید: {{قرآن|وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ وَلٰکِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَی الْعَالَمِینَ|ترجمه=و اگر خداوند، بعضی از مردم را به وسیله بعضی دیگر دفع نمی‌کرد، زمین را فساد فرامی‌گرفت، ولی خداوند نسبت به جهانیان، لطف و احسان دارد.}}
 
و در آیه ۲۵۱ بقره می‌فرماید: {{قرآن|وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَفَسَدَتِ الْأَرْضُ وَلٰکِنَّ اللَّهَ ذُو فَضْلٍ عَلَی الْعَالَمِینَ|ترجمه=و اگر خداوند، بعضی از مردم را به وسیله بعضی دیگر دفع نمی‌کرد، زمین را فساد فرامی‌گرفت، ولی خداوند نسبت به جهانیان، لطف و احسان دارد.}}
 
ا


آرى اگر افراد با ايمان و غيور دست روى دست بگذارند و تماشاچى فعاليت‌هاى ويرانگرانه طاغوت‌ها و مستكبران و افراد بى ايمان و ستمگر باشند و آن‌ها ميدان را خالى ببينند اثرى از معابد و مراكز عبادت الهى نخواهند گذارد، چرا كه معبدها جاى بيدارى است، و محراب ميدان مبارزه و جنگ است، و مسجد در برابر خود كامگان سنگر است، و اصولا هر گونه دعوت به خدا پرستى بر ضد جبارانى است كه مى‌خواهند مردم همچون خدا آنها را بپرستند! و لذا اگر آنها فرصت پيدا كنند تمام اين مراكز را با خاك يكسان خواهند كرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی= مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه |جلد=14|صفحه=115|مکان=تهران}}</ref>
آرى اگر افراد با ايمان و غيور دست روى دست بگذارند و تماشاچى فعاليت‌هاى ويرانگرانه طاغوت‌ها و مستكبران و افراد بى ايمان و ستمگر باشند و آن‌ها ميدان را خالى ببينند اثرى از معابد و مراكز عبادت الهى نخواهند گذارد، چرا كه معبدها جاى بيدارى است، و محراب ميدان مبارزه و جنگ است، و مسجد در برابر خود كامگان سنگر است، و اصولا هر گونه دعوت به خدا پرستى بر ضد جبارانى است كه مى‌خواهند مردم همچون خدا آنها را بپرستند! و لذا اگر آنها فرصت پيدا كنند تمام اين مراكز را با خاك يكسان خواهند كرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی= مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه |جلد=14|صفحه=115|مکان=تهران}}</ref>


==هزینه صلح و دوستی==
==هزینه صلح و دوستی==
آیات ابتدایی سوره ممتحنه به زیبایی این مسئله را تبیین کرده است:در آیه اول دوستی با دشمنان خدا را نهی می‌کند و می‌گوید؛ {{قرآن|وَمَنْ یَفْعَلْهُ مِنْکُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِیل|ترجمه=اگر با آنان دوستی برقرار کردید از راه راست گمراه شده است.}}سپس در آیه دوم خداوند می‌فرماید؛{{قرآن|إِنْ یَثْقَفُوکُمْ یَکُونُوا لَکُمْ أَعْدَاءً وَیَبْسُطُوا إِلَیْکُمْ أَیْدِیَهُمْ وَأَلْسِنَتَهُمْ بِالسُّوءِ وَوَدُّوا لَوْ تَکْفُرُونَ|ترجمه=اگر بر شما چیره شوند، دشمنانتان خواهند بود، و دست‌هایشان را [به اسارت، آزار و کشتن] و زبان‌هایشان را به [بدگویی، تحقیر و ناسزا] بر ضد شما می‌گشایند، و دوست دارند شما کافر شوید.}} با توجه به این آیه، دشمنان خدا قبل از سلطه پیدا کردن بر مؤمنین، با آنان طرح دوستی ریخته و از در صلح وارد می‌شوند وآنگاه که بر مؤمنین مسلط شوند، شروع به دشمنی کرده و با دست و زبان و به هر روشی، مؤمنین را مورد اذیت و آزار قرار می‌دهند و تلاش می‌کنند تا مؤمنین نیز کافر گردند.
آیات ابتدایی سوره ممتحنه به زیبایی این مسئله را تبیین کرده است: در آیه اول دوستی با دشمنان خدا را نهی می‌کند و می‌گوید؛ {{قرآن|وَمَنْ یَفْعَلْهُ مِنْکُمْ فَقَدْ ضَلَّ سَوَاءَ السَّبِیل|ترجمه=اگر با آنان دوستی برقرار کردید از راه راست گمراه شده است.}}سپس در آیه دوم خداوند می‌فرماید؛{{قرآن|إِنْ یَثْقَفُوکُمْ یَکُونُوا لَکُمْ أَعْدَاءً وَیَبْسُطُوا إِلَیْکُمْ أَیْدِیَهُمْ وَأَلْسِنَتَهُمْ بِالسُّوءِ وَوَدُّوا لَوْ تَکْفُرُونَ|ترجمه=اگر بر شما چیره شوند، دشمنانتان خواهند بود، و دست‌هایشان را [به اسارت، آزار و کشتن] و زبان‌هایشان را به [بدگویی، تحقیر و ناسزا] بر ضد شما می‌گشایند، و دوست دارند شما کافر شوید.}}  
 
با توجه به این آیه، دشمنان خدا قبل از سلطه پیدا کردن بر مؤمنین، با آنان طرح دوستی ریخته و از در صلح وارد می‌شوند وآنگاه که بر مؤمنین مسلط شوند، شروع به دشمنی کرده و با دست و زبان و به هر روشی، مؤمنین را مورد اذیت و آزار قرار می‌دهند و تلاش می‌کنند تا مؤمنین نیز کافر گردند.


و به تعبیر آیه ۱۱۸ آل عمران:{{قرآن|لَا یَأْلُونَکُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّم|ترجمه=آن‌ها از هرگونه شرّ و فسادی درباره شما، کوتاهی نمی‌کنند. آن‌ها دوست دارند شما در گرفتاری و ضرر باشید}} <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|سال=1374|نام=محمد حسين‌|نام خانوادگی=طباطبايى|ناشر=دفتر انتشارات اسلامي|جلد=3|صفحه=599|مکان=قم‌}}</ref>
و به تعبیر آیه ۱۱۸ آل عمران:{{قرآن|لَا یَأْلُونَکُمْ خَبَالًا وَدُّوا مَا عَنِتُّم|ترجمه=آن‌ها از هرگونه شرّ و فسادی درباره شما، کوتاهی نمی‌کنند. آن‌ها دوست دارند شما در گرفتاری و ضرر باشید}} <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|سال=1374|نام=محمد حسين‌|نام خانوادگی=طباطبايى|ناشر=دفتر انتشارات اسلامي|جلد=3|صفحه=599|مکان=قم‌}}</ref>


== پیروزی با مؤمنین است==
== نصرت الهی ==
بر اساس آیات زیادی از قرآن، این حقیقت روشن است که پیروزی حتمی با مؤمنین و شکست برای کفار است، و زیادی نفرات و تجهیزات قوی دشمن، دلیلی بر شکست مسلمین نمی‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن مجید|پی‌نوشت=سوره؛ انفال:65 ، انفال:26 ، محمد:35 ، احزاب:9 ، آل عمران:125.}}</ref>
بر اساس آیات زیادی از قرآن،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن مجید|پی‌نوشت=سوره؛ انفال:65 ، انفال:26 ، محمد:35 ، آل عمران125 ، احزاب9.}}</ref> این حقیقت روشن است که پیروزی نهایی و حتمی با مؤمنین است و [[نصرت الهی]] به کمک مومنین می‌آید؛ چرا که اين، يک سنت الهى است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی= مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه |جلد=5|صفحه=212-213|مکان=تهران}}</ref>{{قرآن|فَصَبَرُوا عَلَىٰ مَا كُذِّبُوا وَأُوذُوا حَتَّىٰ أَتَاهُمْ نَصْرُنَا وَلَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَاتِ اللَّه|ترجمه=آنها (پیامبران) در برابر تكذيب‌ها و آزارها استقامت ورزيدند تا نصرت و يارى ما به سراغشان آمد و سرانجام پيروز شدند و اين يك سنت الهى است كه هيچ چيز نمى‌تواند آن را دگرگون كند|سوره=انعام|آیه=34}}
 
 


آنها (دشمنان) براى پيشرفت مقاصد شوم خود از هيچ كارى ابا نداشتند، و از تمام‌ حربه‌ها: حربه تكذيب، تهمت محاصره اجتماعى، آزار و شكنجه، قتل و غارت و هر وسيله ديگر استفاده مى‌كردند، اما حقيقت با جاذبه و كشش و عمقى كه دارد سرانجام- طبق يک سنت الهى- كار خود را خواهد كرد، و اين خارهاى سر راه برچيده خواهند شد، اما شک نيست كه شرط اساسى اين پيروزى، بردبارى و مقاومت و استقامت است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی=مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه|جلد=5|صفحه=212-213|مکان=تهران}}</ref>


بنابراین، زیادی نفرات و تجهیزات قوی دشمن، دلیلی بر شکست مسلمین نیست و امداد الهی به صورت‌های مختلف پشتیبان مومنین خواهد بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن مجید|پی‌نوشت=سوره؛ انفال:65 ، انفال:26 ، محمد:35 ، آل عمران125 ، احزاب9.}}</ref>
==شروط و موانع مقاومت==
==شروط و موانع مقاومت==
مقاومت، با وجود شرائطی اثراتش جلب می‌شود و با وجود موانعی از برکات آن محروم می‌شویم، مانند:  
مقاومت، با وجود شرائطی اثراتش جلب می‌شود و با وجود موانعی از برکات آن محروم می‌شویم، مانند:  
خط ۵۲: خط ۴۷:
* جنگ با کشور و دولت متخاصم، نه با هر کشوری (انفال:61 - ممتحنه:8) <ref>{{یادکرد وب|نویسنده=بیانات آیت الله العظم خامنه‌ای|تاریخ=۱۴۰۲|وبگاه=farsi.khamenei.ir|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?sid=47&npt=7&aya=35|عنوان=تعامل جمهوری اسلامی با کشورهای غیرمتخاصم|تاریخ بازبینی=۷ آبان ۱۴۰۳}}</ref>  
* جنگ با کشور و دولت متخاصم، نه با هر کشوری (انفال:61 - ممتحنه:8) <ref>{{یادکرد وب|نویسنده=بیانات آیت الله العظم خامنه‌ای|تاریخ=۱۴۰۲|وبگاه=farsi.khamenei.ir|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/newspart-index?sid=47&npt=7&aya=35|عنوان=تعامل جمهوری اسلامی با کشورهای غیرمتخاصم|تاریخ بازبینی=۷ آبان ۱۴۰۳}}</ref>  
* یاری دین خدا (محمد:۷)،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی=مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه|جلد=21|صفحه=426|مکان=تهران}}</ref>  
* یاری دین خدا (محمد:۷)،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی=مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه|جلد=21|صفحه=426|مکان=تهران}}</ref>  
* ترک عجب و غرور (توبه:۲۵)،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی=مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه|جلد=7|صفحه=337-338|مکان=تهران}}</ref>  
* ترک عجب و غرور (توبه:۲۵)،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی=مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه|جلد=7|صفحه=337-338|مکان=تهران}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسير نمونه‌|سال=1374|نام=ناصر|نام خانوادگی= مكارم شيرازى|ناشر=دار الكتب الاسلاميه |جلد=27|صفحه=398|مکان=تهران}}</ref>
* ترک عجله (قلم:۴۸)  
* ترک عجله (قلم:۴۸)  
* و...
* و...
trustworthy
۱۳۴

ویرایش