مختار ثقفی: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۶ نوامبر ۲۰۲۴
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{شروع متن}}{{سوال}}مختار ثقفی کیست و در واقعه کربلا چه نقشی داشته و پیش و پس از قیامش، چه اتفاقاتی رخ داد و در نهایت چگونه درگذشت؟
{{شروع متن}}{{سوال}}مختار ثقفی کیست، در واقعه کربلا چه نقشی داشته و پیش و پس از قیامش، چه اتفاقاتی رخ داد و در نهایت چگونه درگذشت؟




{{پایان سوال}}{{پاسخ}}مختار ثقفی یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ اسلام و رهبر قیام شیعی در قرن اول هجری بود. او پس از واقعه کربلا و شهادت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]]، تصمیم گرفت انتقام خون امام حسین(ع) و یارانش را بگیرد. مختار با شعار «یالثارات الحسین» و حمایت شیعیان، قیامی علیه قاتلان کربلا آغاز کرد و توانست کوفه را تصرف و حکومتی مبتنی بر عدالت و اصول اهل بیت(ع) تشکیل دهد. قیام او پس از نبردهایی با مصعب بن زبیر و دشمنانش سرکوب شد و مختار در نهایت به [[شهادت]] رسید. باوجود شکست قیام، اقدامات او باعث تقویت هویت شیعی و الهام‌بخش قیام‌های آینده در تاریخ اسلام شد.
{{پایان سوال}}{{پاسخ}}مختار ثقفی یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ اسلام و رهبر قیام شیعی در قرن اول هجری بود. او پس از [[واقعه کربلا]] و شهادت [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]]، تصمیم گرفت [[انتقام خون امام حسین(ع)]] و یارانش را بگیرد. مختار با شعار «[[یالثارات الحسین]]» و حمایت شیعیان، قیامی علیه [[قاتلان واقعه کربلا|قاتلان کربلا]] آغاز کرد و توانست [[کوفه]] را تصرف و حکومتی مبتنی بر عدالت و اصول [[اهل بیت(ع)]] تشکیل دهد. قیام او پس از نبردهایی با [[مصعب بن زبیر]] و دشمنانش سرکوب شد و مختار در نهایت به [[شهادت]] رسید. باوجود شکست قیام، اقدامات او باعث تقویت هویت شیعی و الهام‌بخش قیام‌های آینده در تاریخ اسلام شد.


== معرفی ==
== معرفی ==
مختار ثقفی یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ اسلام و از رهبران بزرگ قیام‌های شیعی است. او در قرن اول هجری زندگی می‌کرد و بیشتر به دلیل قیامش برای گرفتن انتقام خون امام حسین(ع) و یارانش در کربلا شناخته می‌شود. مختار در سال ۶۹ هجری (حدود ۶۸۹ میلادی) در شهر کوفه قیام کرد و هدف اصلی او این بود که انتقام خون امام حسین(ع) را از کسانی که در کربلا ظلم کرده و ایشان را شهید کرده بودند، بگیرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الکامل فی التاریخ|سال=1403|نام=|نام خانوادگی=ابن اثیر|ناشر=دار صادر|جلد=4|صفحه=424|مکان=بیروت}}</ref>
مختار ثقفی یکی از شخصیت‌های مهم تاریخ اسلام و از رهبران بزرگ قیام‌های شیعی است. او در قرن اول هجری زندگی می‌کرد و بیشتر به دلیل قیامش برای گرفتن انتقام خون امام حسین(ع) و یارانش در [[کربلا]] شناخته می‌شود. مختار در سال ۶۹ هجری (حدود ۶۸۹ میلادی) در شهر کوفه قیام کرد و هدف اصلی او این بود که انتقام خون امام حسین(ع) را از کسانی که در کربلا ظلم کرده و ایشان را شهید کرده بودند، بگیرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الکامل فی التاریخ|سال=1403|نام=|نام خانوادگی=ابن اثیر|ناشر=دار صادر|جلد=4|صفحه=424|مکان=بیروت}}</ref>


مختار ثقفی، که در اصل نام او مختار بن ابی عبیده ثقفی بود، از خاندان‌های معروف و با نفوذ قبیله ثقف بود و در دوران جوانی از افراد پرنفوذ در کوفه به‌شمار می‌رفت. او با توجه به سابقه‌اش در نزدیکی به اهل بیت(ع)، به‌ویژه امام علی(ع) و امام حسین(ع)، در بین مردم جایگاه خاصی داشت. بعد از حادثهٔ عاشورا و شهادت امام حسین(ع)، مختار با هدف گرفتن انتقام از قاتلان امام حسین(ع) قیام کرد و توانست گروه‌هایی از یاران امام حسین(ع) را گرد هم آورد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الفتوحات الاسلامیه|سال=1415|نام=|نام خانوادگی=ابن عبدالبر|ناشر=دار الکتب العلمیه|جلد=2|صفحه=104-107|مکان=بیروت}}</ref>
مختار ثقفی، که در اصل نام او مختار بن ابی عبیده ثقفی بود، از خاندان‌های معروف و با نفوذ قبیله ثقف بود و در دوران جوانی از افراد پرنفوذ در کوفه به‌شمار می‌رفت. او با توجه به سابقه‌اش در نزدیکی به اهل بیت(ع)، به‌ویژه [[امام علی(ع)]] و امام حسین(ع)، در بین مردم جایگاه خاصی داشت. بعد از حادثهٔ عاشورا و شهادت امام حسین(ع)، مختار با هدف گرفتن انتقام از قاتلان امام حسین(ع) قیام کرد و توانست گروه‌هایی از یاران امام حسین(ع) را گرد هم آورد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الفتوحات الاسلامیه|سال=1415|نام=|نام خانوادگی=ابن عبدالبر|ناشر=دار الکتب العلمیه|جلد=2|صفحه=104-107|مکان=بیروت}}</ref>


قیام مختار پس از چندین نبرد موفقیت‌آمیز علیه کسانی که در قتل امام حسین(ع) نقش داشتند، به نتیجه رسید و مختار توانست در مدت کوتاهی در برخی مناطق مانند کوفه، قدرت را به‌دست گیرد و دشمنان را سرکوب کند. این قیام، علاوه بر تأکید بر مسئله عدالت و انتقام از ظالمان، تأثیرات زیادی بر تاریخ شیعه گذاشت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الفتوحات الاسلامیه|سال=1415|نام=|نام خانوادگی=ابن عبدالبر|ناشر=دار الکتب العلمیه|جلد=2|صفحه=105|مکان=بیروت}}</ref>
قیام مختار پس از چندین نبرد موفقیت‌آمیز علیه کسانی که در قتل امام حسین(ع) نقش داشتند، به نتیجه رسید و مختار توانست در مدت کوتاهی در برخی مناطق مانند کوفه، قدرت را به‌دست گیرد و دشمنان را سرکوب کند. این قیام، علاوه بر تأکید بر مسئله عدالت و انتقام از ظالمان، تأثیرات زیادی بر تاریخ شیعه گذاشت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الفتوحات الاسلامیه|سال=1415|نام=|نام خانوادگی=ابن عبدالبر|ناشر=دار الکتب العلمیه|جلد=2|صفحه=105|مکان=بیروت}}</ref>


== زندگی‌نامه و دوران جوانی ==
== زندگی‌نامه و دوران جوانی ==
مختار بن ابی عبید ثقفی در سال ۱ هجری (۶۲۲ میلادی) در شهر طائف از قبیله بنی‌ثقیف زاده شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الکامل فی التاریخ|سال=1403|نام=|نام خانوادگی=ابن اثیر|ناشر=دار صادر|جلد=4|صفحه=230|مکان=بیروت}}</ref> پدرش، [[ابو عبید ثقفی]]، از جنگجویان معروف عرب بود. مختار در دوران جوانی زیر نظر خانواده‌اش آموزش دید و از نظر فکری و نظامی رشد یافت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=1967|نام=محمد بن جریر|نام خانوادگی=طبری|ناشر=دارالتراث|جلد=6|صفحه=247|مکان=قاهره}}</ref> او شخصیتی باهوش، شجاع و مؤمن به [[تعداد اهل‌بیت(ع)|اهل بیت]] بود و بعدها توانست توجه برخی از بزرگان شیعه را جلب کند. در طول دوران جوانی مختار، به خاطر خاندان و تربیتش، با اصول نظامی آشنا شد و همین تربیت به او در هنگام قیام کمک کرد. پس از واقعه کربلا، مختار تصمیم گرفت انتقام خون امام حسین(ع) و یارانش را بگیرد که این مسئله به قیام او انجامید.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=1967|نام=محمد بن جریر |نام خانوادگی=طبری|ناشر=دارالتراث|جلد=6|صفحه=248|مکان=قاهره}}</ref>
مختار بن ابی عبید ثقفی در سال ۱ هجری (۶۲۲ میلادی) در شهر [[طائف]] از قبیله بنی‌ثقیف زاده شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الکامل فی التاریخ|سال=1403|نام=|نام خانوادگی=ابن اثیر|ناشر=دار صادر|جلد=4|صفحه=230|مکان=بیروت}}</ref> پدرش، [[ابو عبید ثقفی]]، از جنگجویان معروف عرب بود. مختار در دوران جوانی زیر نظر خانواده‌اش آموزش دید و از نظر فکری و نظامی رشد یافت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=1967|نام=محمد بن جریر|نام خانوادگی=طبری|ناشر=دارالتراث|جلد=6|صفحه=247|مکان=قاهره}}</ref> او شخصیتی باهوش، شجاع و مؤمن به [[تعداد اهل‌بیت(ع)|اهل بیت]] بود و بعدها توانست توجه برخی از بزرگان شیعه را جلب کند. در طول دوران جوانی مختار، به خاطر خاندان و تربیتش، با اصول نظامی آشنا شد و همین تربیت به او در هنگام قیام کمک کرد. پس از واقعه کربلا، مختار تصمیم گرفت انتقام خون امام حسین(ع) و یارانش را بگیرد که این مسئله به قیام او انجامید.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=1967|نام=محمد بن جریر |نام خانوادگی=طبری|ناشر=دارالتراث|جلد=6|صفحه=248|مکان=قاهره}}</ref>


== واقعه کربلا و حمایت از اهل بیت ==
== مواجهه با واقعه کربلا و حمایت از اهل‌بیت ==
مختار ثقفی از شیعیان و دوستداران اهل بیت بود و به خاطر عشق به [[امام علی (ع)]] و خاندان او، همواره در صف حامیان آنان قرار داشت. پس از واقعه کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یارانش، مختار شدیداً از این حادثه دل‌خون شد. او در ابتدا در کوفه در زندان بود و پس از آزادی، تصمیم گرفت انتقام خون امام حسین(ع) و یارانش را بگیرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=1967|نام=محمد بن جریر|نام خانوادگی=طبری|ناشر=دارالتراث|جلد=6|صفحه=249|مکان=قاهره}}</ref> این انگیزه، منجر به قیام او شد که با شعار «[[یالثارات الحسین]]» (ای خون‌خواهان حسین) همراه بود. مختار بسیاری از قاتلان واقعه کربلا را به سزای اعمالشان رساند و بدین ترتیب، محبوبیت زیادی بین شیعیان به دست آورد. این بخش نقش مهمی در تاریخ شیعه دارد؛ چرا که قیام مختار تأثیر زیادی بر طرفداران اهل بیت داشت و به نوعی یک عدالت‌خواهی برای شهیدان کربلا به‌شمار می‌رفت. بسیاری از شیعیان او را به عنوان قهرمان عدالت‌طلب می‌شناختند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مقاتل الطالبین|سال=1988|نام=ابوالفرج|نام خانوادگی=اصفهانی|ناشر=دارالمعرفه|جلد=|صفحه=99|مکان=بیروت}}</ref>
مختار ثقفی از شیعیان و دوستداران اهل بیت بود و به خاطر عشق به [[امام علی (ع)]] و خاندان او، همواره در صف حامیان آنان قرار داشت. پس از واقعه کربلا و شهادت امام حسین(ع) و یارانش، مختار شدیداً از این حادثه دل‌خون شد. او در ابتدا در کوفه در زندان بود و پس از آزادی، تصمیم گرفت انتقام خون امام حسین(ع) و یارانش را بگیرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری|سال=1967|نام=محمد بن جریر|نام خانوادگی=طبری|ناشر=دارالتراث|جلد=6|صفحه=249|مکان=قاهره}}</ref> این انگیزه، منجر به قیام او شد که با شعار «[[یالثارات الحسین]]» (ای خون‌خواهان حسین) همراه بود. مختار بسیاری از قاتلان واقعه کربلا را به سزای اعمالشان رساند و بدین ترتیب، محبوبیت زیادی بین شیعیان به دست آورد. این بخش نقش مهمی در تاریخ شیعه دارد؛ چرا که قیام مختار تأثیر زیادی بر طرفداران اهل بیت داشت و به نوعی یک عدالت‌خواهی برای شهیدان کربلا به‌شمار می‌رفت. بسیاری از شیعیان او را به عنوان قهرمان عدالت‌طلب می‌شناختند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مقاتل الطالبین|سال=1988|نام=ابوالفرج|نام خانوادگی=اصفهانی|ناشر=دارالمعرفه|جلد=|صفحه=99|مکان=بیروت}}</ref>