trustworthy
۵۰۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
منع حدیث به جلوگیری از نوشتن و نقل [[حدیث|احادیث]] پیامبر گفته می‌شود. | منع حدیث به جلوگیری از نوشتن و نقل [[حدیث|احادیث]] پیامبر گفته می‌شود. | ||
جلوگیری از نقل و نوشتن احادیث [[پیامبر اکرم(ص)]] در [[قرن اول هجری قمری]] بود. ممانعت از نگارش و [[تدوین حدیث]] که از دوران [[خلیفه اول]] و [[خلیفه دوم]] آغاز و تا زمان خلافت [[عمر بن عبدالعزیز]] یعنی حدود ۱۰۰ سال ادامه یافت. البته بحث از ممانعت از تدوین حدیث تنها به حوزه حدیث [[اهل تسنن]] مربوط می‌شود و حدیث شیعه هیج گاه چنین ممانعتی را نپذیرفته است. | جلوگیری از نقل و نوشتن احادیث [[پیامبر اکرم (ص)]] در [[قرن اول هجری قمری]] بود. ممانعت از نگارش و [[تدوین حدیث]] که از دوران [[خلیفه اول]] و [[خلیفه دوم]] آغاز و تا زمان خلافت [[عمر بن عبدالعزیز]] یعنی حدود ۱۰۰ سال ادامه یافت. البته بحث از ممانعت از تدوین حدیث تنها به حوزه حدیث [[اهل تسنن]] مربوط می‌شود و حدیث شیعه هیج گاه چنین ممانعتی را نپذیرفته است. | ||
علمای اهل‌سنت علت این سیاست خلفای اول و دوم را جلوگیری از آمیختن حدیث با [[قرآن]]، پیشگیری از اختلاف [[مسلمانان]]، ترس از سرگرم‌شدن مردم به چیزی غیر از قرآن و عدم آشنایی راویان حدیث با کتابت می‌دانند. | علمای اهل‌سنت علت این سیاست خلفای اول و دوم را جلوگیری از آمیختن حدیث با [[قرآن]]، پیشگیری از اختلاف [[مسلمانان]]، ترس از سرگرم‌شدن مردم به چیزی غیر از قرآن و عدم آشنایی راویان حدیث با کتابت می‌دانند. | ||
عالمان شیعه، انگیزه منع کتابت حدیث را جلوگیری از نشر [[فضایل امام علی(ع)]] و تلاش در جهت تثبیت حاکمیت خلفا می‌دانند. به‌باور [[شیعیان]] منع کتابت حدیث موجب [[جعل حدیث]]، نابودی نخستین متون حدیثی، پیدایش مذاهب مختلف و تغییر [[سنت|سنت پیامبر اسلام]] شده است. | عالمان شیعه، انگیزه منع کتابت حدیث را جلوگیری از نشر [[فضایل امام علی (ع)]] و تلاش در جهت تثبیت حاکمیت خلفا می‌دانند. به‌باور [[شیعیان]] منع کتابت حدیث موجب [[جعل حدیث]]، نابودی نخستین متون حدیثی، پیدایش مذاهب مختلف و تغییر [[سنت|سنت پیامبر اسلام]] شده است. | ||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
[[اهل‌سنت]] و [[شیعه|شیعیان]] درخصوص علت جلوگیری از نوشتن حدیث اختلاف‌نظر دارند. عالمان اهل سنت می‌گویند: علت منع حدیث بیم از مخلوط‌شدن [[حدیث|احادیث]] با [[قرآن]]،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کنزالعمال|سال=۱۴۰۱|نام=متقی|نام خانوادگی=هندی|جلد=10|صفحه‌ها=۲۹۱-۲۹۲|فصل=ح۲۹۴۷۴}}</ref> پیشگیری از اختلاف مسلمانان،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تذکرة الحفاظ|سال=1419|نام=شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان|نام خانوادگی=ذهبی|جلد=1|صفحه=9}}</ref> نگرانی از کم‌توجهی به حفظ حدیث و اعتماد صِرف بر نوشته‌ها،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الحدیث و المحدثون|سال=1378|نام=محمد محمد|نام خانوادگی=ابوزهره|صفحه=13}}</ref> ترس از سرگرم‌شدن مردم با چیزی غیر قرآن،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=احیاء العلوم|نام=ابوحامد محمد|نام خانوادگی=غزالی|جلد=10|صفحه=۷۹}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نقد و بررسی علل و انگیزه‌های منع نگارش حدیث|نام=دیاری|نام خانوادگی=بیگدلی|جلد=۴۴}}</ref> جلوگیری از نشر احادیث غیرمعتبر،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کنز العمال|سال=۱۴۰۱|نام=متقی|نام خانوادگی=هندی|جلد=10|صفحه=285}}</ref> نگرانی از به‌وجود آمدن کتابی در کنار [[قرآن]]<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تذکرة الحفاظ|سال=۱۴۱۹|نام=شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان|نام خانوادگی=ذهبی|جلد=1|صفحه‌ها=۲۹۱-۲۹۲}}</ref> و عدم آشنایی راویان حدیث با کتابت بوده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نقد و بررسی علل و انگیزه‌های منع نگارش حدیث|نام=دیاری|نام خانوادگی=بیدگلی|صفحه‌ها=۴۰-۴۸}}</ref> | [[اهل‌سنت]] و [[شیعه|شیعیان]] درخصوص علت جلوگیری از نوشتن حدیث اختلاف‌نظر دارند. عالمان اهل سنت می‌گویند: علت منع حدیث بیم از مخلوط‌شدن [[حدیث|احادیث]] با [[قرآن]]،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کنزالعمال|سال=۱۴۰۱|نام=متقی|نام خانوادگی=هندی|جلد=10|صفحه‌ها=۲۹۱-۲۹۲|فصل=ح۲۹۴۷۴}}</ref> پیشگیری از اختلاف مسلمانان،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تذکرة الحفاظ|سال=1419|نام=شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان|نام خانوادگی=ذهبی|جلد=1|صفحه=9}}</ref> نگرانی از کم‌توجهی به حفظ حدیث و اعتماد صِرف بر نوشته‌ها،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الحدیث و المحدثون|سال=1378|نام=محمد محمد|نام خانوادگی=ابوزهره|صفحه=13}}</ref> ترس از سرگرم‌شدن مردم با چیزی غیر قرآن،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=احیاء العلوم|نام=ابوحامد محمد|نام خانوادگی=غزالی|جلد=10|صفحه=۷۹}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نقد و بررسی علل و انگیزه‌های منع نگارش حدیث|نام=دیاری|نام خانوادگی=بیگدلی|جلد=۴۴}}</ref> جلوگیری از نشر احادیث غیرمعتبر،<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کنز العمال|سال=۱۴۰۱|نام=متقی|نام خانوادگی=هندی|جلد=10|صفحه=285}}</ref> نگرانی از به‌وجود آمدن کتابی در کنار [[قرآن]]<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تذکرة الحفاظ|سال=۱۴۱۹|نام=شمس‌الدین محمد بن احمد بن عثمان|نام خانوادگی=ذهبی|جلد=1|صفحه‌ها=۲۹۱-۲۹۲}}</ref> و عدم آشنایی راویان حدیث با کتابت بوده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نقد و بررسی علل و انگیزه‌های منع نگارش حدیث|نام=دیاری|نام خانوادگی=بیدگلی|صفحه‌ها=۴۰-۴۸}}</ref> | ||
بیشتر نویسندگان شیعه معتقدند یکی از عوامل منع حدیث جلوگیری از نشر [[فضایل امام علی(ع)]] بوده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=منع تدوین الحدیث|سال=۱۴۱۸|نام=سید علی|نام خانوادگی=شهرستانی|صفحه=۵۷}}</ref> ازجمله شواهد آنها این است که نِسائی از نویسندگان [[صحاح سته|صِحاح سِتّه]]، از [[ابن عباس|ابن‌عباس]] نقل کرده که آنها به‌جهت بغضی که از امام علی داشتند، [[سنت|سنت پیامبر]] را ترک کردند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سنن نسائی|سال=۱۴۰۶|نام خانوادگی=نسائی|جلد=5|صفحه=253}}</ref> همچنین احاطه نداشتن خلفا به احکام دینی و تلاش آنها برای تثبیت حاکمیت شرعی‌شان در کنار حاکمیت سیاسی، از دیگر انگیزه‌های منع حدیث ذکر شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=منع تدوین الحدیث|سال=۱۴۱۸|نام=سید علی|نام خانوادگی=شهرستانی|صفحه‌ها=۵۴-۸۵-۱۲۶}}</ref> | بیشتر نویسندگان شیعه معتقدند یکی از عوامل منع حدیث جلوگیری از نشر [[فضایل امام علی (ع)]] بوده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=منع تدوین الحدیث|سال=۱۴۱۸|نام=سید علی|نام خانوادگی=شهرستانی|صفحه=۵۷}}</ref> ازجمله شواهد آنها این است که نِسائی از نویسندگان [[صحاح سته|صِحاح سِتّه]]، از [[ابن عباس|ابن‌عباس]] نقل کرده که آنها به‌جهت بغضی که از امام علی داشتند، [[سنت|سنت پیامبر]] را ترک کردند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سنن نسائی|سال=۱۴۰۶|نام خانوادگی=نسائی|جلد=5|صفحه=253}}</ref> همچنین احاطه نداشتن خلفا به احکام دینی و تلاش آنها برای تثبیت حاکمیت شرعی‌شان در کنار حاکمیت سیاسی، از دیگر انگیزه‌های منع حدیث ذکر شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=منع تدوین الحدیث|سال=۱۴۱۸|نام=سید علی|نام خانوادگی=شهرستانی|صفحه‌ها=۵۴-۸۵-۱۲۶}}</ref> | ||
== روایات == | == روایات == | ||