پیش نویس:جهاد کبیر: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۴: خط ۴:
جهاد کبیر در آیه شریفه {{قرآن|فَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَجَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا كَبِيرًا|۵۲|سوره=فرقان|آیه=۵۲}} به چه معنی است؟ ارتباط آن با جهاد اصغر چیست؟
جهاد کبیر در آیه شریفه {{قرآن|فَلَا تُطِعِ الْكَافِرِينَ وَجَاهِدْهُمْ بِهِ جِهَادًا كَبِيرًا|۵۲|سوره=فرقان|آیه=۵۲}} به چه معنی است؟ ارتباط آن با جهاد اصغر چیست؟
{{پایان سوال}}
{{پایان سوال}}
مسئله [[جهاد از دیدگاه امام علی(ع)|جهاد]] از بدو ظهور اسلام وجود داشته است. فقهاء [[شیعه در قرآن|شیعه]] در طول تاریخ از این مسئله در کتب فقهی بحث مبسوطی نموده اند. آن چه در مباحث ایشان مشهود است این است که جهاد مدنظر ایشان، جنگ نظامی است. اما جهاد مفهومی اعم از جنگ نظامی دارد و یکی از انواع جهاد است. البته این مطلب مورد غفلت فقهاء نبوده است زیرا امر پوشیده ای نیست اما جهادی که در فقه مطرح می کردند، جنگ نظامی بوده است. لکن بعد از تحقق انقلاب اسلامی به امامت امام خمینی و در ادامه رهبری آیت الله خامنه ای، جهاد فقهی گسترش یافت زیرا نگاه به فقه شیعه تغییر کرد. لذا نگاه صحیح به فقه این است که جهاد تنها منحصر در جنگ نظامی نیست و شامل تمام تلاش های افراد جامعه اسلامی برای تقویت جامعه اسلامی می گردد و شئونات مختلفی پیدا می کند.
مسئله [[جهاد از دیدگاه امام علی(ع)|جهاد]] از بدو ظهور اسلام وجود داشته است. فقهاء [[شیعه در قرآن|شیعه]] در طول تاریخ از این مسئله در کتب فقهی بحث مبسوطی نموده اند. آن چه در مباحث ایشان مشهود است این است که جهاد مدنظر ایشان، جنگ نظامی است. اما جهاد مفهومی اعم از جنگ نظامی دارد و یکی از انواع جهاد است. البته این مطلب مورد غفلت فقهاء نبوده است زیرا امر پوشیده ای نیست اما جهادی که در فقه مطرح می کردند، جنگ نظامی بوده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=جواهر الکلام (ط. القدیمة)|عنوان کتاب=جواهر الکلام (ط. القدیمة)|نام=محمدحسن بن باقر|نام خانوادگی=صاحب جواهر|ناشر=دار إحياء التراث العربي|جلد=21|صفحه=3|مکان=بیروت}}</ref> لکن بعد از تحقق انقلاب اسلامی به امامت امام خمینی و در ادامه رهبری آیت الله خامنه ای، جهاد فقهی گسترش یافت زیرا نگاه به فقه شیعه تغییر کرد. لذا نگاه صحیح به فقه این است که جهاد تنها منحصر در جنگ نظامی نیست و شامل تمام تلاش های افراد جامعه اسلامی برای تقویت جامعه اسلامی می گردد و شئونات مختلفی پیدا می کند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=57406|عنوان=بیانات در پایان مراسم عزاداری اربعین حسینی|تاریخ بازبینی=4 شهریور 1403|سال=1403}}</ref>


== معنای «جهاد» ==
== معنای «جهاد» ==
خط ۱۱: خط ۱۱:
در ادبیات دین اسلام «جهاد» به معنای مطلق بذل وسع و طاقت و مطلق تلاش کردن نیست بلکه به معنای بذل وسع و طاقتی است که در مقابله با دشمن باشد؛ حال چه [[حدیث «دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست»|دشمن]] درونی انسان که نفس اماره است و چه دشمن بیرونی او که دشمنان اسلام هستند. در روایات [[اهل بیت(ع)]] جهادی که در مقابله با نفس اماره باشد [[«جهاد اکبر»]] و جهادی که در مقابل با دشمن خارجی باشد [[«جهاد اصغر»]] نامیده شده است. در کتاب الجهاد کتاب کافی روایتی آورده شده است که در آن صریحاً دو نوع جهادی که ذکر شد مورد اشاره قرار گرفته است:«عَلِيُّ‌ بْنُ‌ إِبْرَاهِيمَ‌ عَنْ‌ أَبِيهِ‌ عَنِ‌ اَلنَّوْفَلِيِّ‌ عَنِ‌ اَلسَّكُونِيِّ‌ عَنْ‌ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ‌ عَلَيْهِ‌ السَّلاَمُ‌: أَنَّ‌ النَّبِيَّ‌ صَلَّى اللَّهُ‌ عَلَيْهِ‌ وَ آلِهِ‌ بَعَثَ‌ بِسَرِيَّةٍ‌ فَلَمَّا رَجَعُوا قَالَ‌ مَرْحَباً بِقَوْمٍ‌ قَضَوُا الْجِهَادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِيَ‌ الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قِيلَ‌ يَا رَسُولَ‌ اللَّهِ‌ صَلَّى اللَّهُ‌ عَلَيْهِ‌ وَ آلِهِ‌ وَ مَا الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قَالَ‌ جِهَادُ النَّفْسِ‌»؛ «رسول خدا(ص) گروهی را [برای جنگ]فرستاد هنگامی كه بازگشتند گفت خوشا به حال مردمی كه جهاد اصغر را انجام دادند و جهاد اكبر بر آنان باقی مانده است گفته شد ای رسول خدا جهاد اكبر چیست؟ گفت جهاد و پیكار با نفس سپس فرمود برترین جهاد، [از آن] كسی است كه با نفسش كه در میان دو پهلوی اوست جهاد كند.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کافی|عنوان کتاب=کافی|سال=1363|نام=محمد بن یعقوب|نام خانوادگی=کلینی|ناشر=دارالکتب الاسلامیة|جلد=5|صفحه=593|مکان=تهران}}</ref>
در ادبیات دین اسلام «جهاد» به معنای مطلق بذل وسع و طاقت و مطلق تلاش کردن نیست بلکه به معنای بذل وسع و طاقتی است که در مقابله با دشمن باشد؛ حال چه [[حدیث «دشمن‌ترین دشمنت، نفس توست»|دشمن]] درونی انسان که نفس اماره است و چه دشمن بیرونی او که دشمنان اسلام هستند. در روایات [[اهل بیت(ع)]] جهادی که در مقابله با نفس اماره باشد [[«جهاد اکبر»]] و جهادی که در مقابل با دشمن خارجی باشد [[«جهاد اصغر»]] نامیده شده است. در کتاب الجهاد کتاب کافی روایتی آورده شده است که در آن صریحاً دو نوع جهادی که ذکر شد مورد اشاره قرار گرفته است:«عَلِيُّ‌ بْنُ‌ إِبْرَاهِيمَ‌ عَنْ‌ أَبِيهِ‌ عَنِ‌ اَلنَّوْفَلِيِّ‌ عَنِ‌ اَلسَّكُونِيِّ‌ عَنْ‌ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ‌ عَلَيْهِ‌ السَّلاَمُ‌: أَنَّ‌ النَّبِيَّ‌ صَلَّى اللَّهُ‌ عَلَيْهِ‌ وَ آلِهِ‌ بَعَثَ‌ بِسَرِيَّةٍ‌ فَلَمَّا رَجَعُوا قَالَ‌ مَرْحَباً بِقَوْمٍ‌ قَضَوُا الْجِهَادَ الْأَصْغَرَ وَ بَقِيَ‌ الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قِيلَ‌ يَا رَسُولَ‌ اللَّهِ‌ صَلَّى اللَّهُ‌ عَلَيْهِ‌ وَ آلِهِ‌ وَ مَا الْجِهَادُ الْأَكْبَرُ قَالَ‌ جِهَادُ النَّفْسِ‌»؛ «رسول خدا(ص) گروهی را [برای جنگ]فرستاد هنگامی كه بازگشتند گفت خوشا به حال مردمی كه جهاد اصغر را انجام دادند و جهاد اكبر بر آنان باقی مانده است گفته شد ای رسول خدا جهاد اكبر چیست؟ گفت جهاد و پیكار با نفس سپس فرمود برترین جهاد، [از آن] كسی است كه با نفسش كه در میان دو پهلوی اوست جهاد كند.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کافی|عنوان کتاب=کافی|سال=1363|نام=محمد بن یعقوب|نام خانوادگی=کلینی|ناشر=دارالکتب الاسلامیة|جلد=5|صفحه=593|مکان=تهران}}</ref>


در سخنان آیت الله العظمی خامنه ای نیز به این مطلب اشاره شده است که هر فعالیتی را نمی توان جهاد دانست بلکه باید در مقابله با دشمن باشد. ایشان می فرمایند:«جهاد یعنی چه؟ هر تحرکی اسمش جهاد نیست. تحرکی با خصوصیاتی اسمش جهاد است. یکی از خصوصیات این تحرک که اسمش جهاد است، این است که انسان بداند این در مقابل دشمن است؛ یعنی بداند در مقابل یک حرکتِ خصمانه و غرض‌آلودی است که دارد انجام میگیرد. حرکتی که در مقابل یک چنین جهتگیری خصمانه وجود دارد، یکی از شرائط اصلی جهاد است.»<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=17022|عنوان=بیانات در دیدار فعالان بخش های اقتصادی کشور|تاریخ بازبینی=26 مرداد 1390|سال=1403}}</ref>
در سخنان آیت الله العظمی خامنه ای نیز به این مطلب اشاره شده است که هر فعالیتی را نمی توان جهاد دانست بلکه باید در مقابله با دشمن باشد. ایشان می فرمایند: «جهاد یعنی چه؟ هر تحرکی اسمش جهاد نیست. تحرکی با خصوصیاتی اسمش جهاد است. یکی از خصوصیات این تحرک که اسمش جهاد است، این است که انسان بداند این در مقابل دشمن است؛ یعنی بداند در مقابل یک حرکتِ خصمانه و غرض‌آلودی است که دارد انجام میگیرد. حرکتی که در مقابل یک چنین جهتگیری خصمانه وجود دارد، یکی از شرائط اصلی جهاد است.»<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=17022|عنوان=بیانات در دیدار فعالان بخش های اقتصادی کشور|تاریخ بازبینی=26 مرداد 1390|سال=1403}}</ref>


== پیشینه مسئله جهاد ==
== پیشینه مسئله جهاد ==
trustworthy
۳۶۶

ویرایش