فرق بین رئیس‌جمهور و ولی فقیه: تفاوت میان نسخه‌ها

فرق بین رئیس‌جمهور و ولی فقیه (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲۸ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۰

۳٬۴۹۰ بایت اضافه‌شده ، ۲۸ اکتبر

بدون خلاصۀ ویرایش

Mohammadaminrazi

trustworthy

۳۲۱

ویرایش

@@ خط ۱۳: / خط ۱۳: @@
 ==تعریف واژگان==
 ===رئیس‌جمهور===
-اصطلاح رئیس‌جمهور یک مفهوم رایج و متداولی است که در غالب حکومت‌های کنونی جهان شناخته شده و از جایگاه خاصی برخوردار است در اغلب حکومت‌های جهان معاصر رئیس‌جمهور به فردی اطلاق می‌شود که ریاست قوه مجریه را برعهده داشته و مسئول اجرای قانون در کشور است نوعاً چنین فردی که با انتخاب مستقیم مردم به قدرت می‌رسد به عنوان شخص اول مملکت در جامعه شناخته می‌شود.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}
+اصطلاح رئیس‌جمهور یک مفهوم رایج و متداولی است که در غالب حکومت‌های کنونی جهان شناخته شده و از جایگاه خاصی برخوردار است در اغلب حکومت‌های جهان معاصر رئیس‌جمهور به فردی اطلاق می‌شود که ریاست قوه مجریه را برعهده داشته و مسئول اجرای قانون در کشور است نوعاً چنین فردی که با انتخاب مستقیم مردم به قدرت می‌رسد به عنوان شخص اول مملکت در جامعه شناخته می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|تاریخ=9 دی 1393|وبگاه=اندیشه قم|نشانی=https://pasokh.org/fa/Question/View/11388/%D9%81%D8%B1%D9%82-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%AA-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%DA%86%D9%8A%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D8%A7-%D9%88%D9%84%D9%8A-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%D9%85%D9%8A%E2%80%8E%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF-/?SearchText=%D9%88%D9%84%DB%8C%20%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87&LPhrase=|عنوان=فرق بين رئيس جمهور و ولايت فقيه چيست؟ آيا ولي فقيه مي‎تواند رئيس جمهور را عزل كند و چگونه؟|تاریخ بازبینی=7 آبان 1403}}</ref>
 [[پرونده:آیت الله خامنه ای.jpg|بندانگشتی|آیت الله خامنه‌ای ولی فقیه کنونی در ایران]]
 ===ولی فقیه===
@@ خط ۲۳: / خط ۲۳: @@
 ==تفاوت نظام جمهوری اسلامی با سایر نظام‌ها==
-در نظام‌های [[انواع دموکراسی|لیبرال دموکراسی]] یا شبه دموکراسی در جهان، حکومت بر مدار [[وکالت]] می‌باشد یعنی در این نظام‌ها افراد بدون توجه به ملاک‌ها و معیارهای دینی و تنها به میل خویش، فردی را به عنوان وکیل خویش در انجام امور مادی برمی‌گزینند در حالیکه در نظام جمهوری اسلامی که نظامی ولایتی است، ولی فقیه به عنوان فردی واجد شرایط رهبری در اسلام، هدایت و رهبری جامعه را بر عهده گرفته و حکومتی در تحقق [[احکام شرعی]] و مبتنی بر ولایت و رهبری الهی را پای‌ریزی می‌نماید.<ref>برای توضیح بیشتر در خصوص مفاهیم حکومت ولایتی و حکومت وکالتی مراجعه شود به: جوادی آملی، عبدالله، ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، نشر اسراء، ۱۳۷۸، ص۲۱۰–۲۱۷.</ref>
+در نظام‌های [[انواع دموکراسی|لیبرال دموکراسی]] یا شبه دموکراسی در جهان، حکومت بر مدار [[وکالت]] می‌باشد یعنی در این نظام‌ها افراد بدون توجه به ملاک‌ها و معیارهای دینی و تنها به میل خویش، فردی را به عنوان وکیل خویش در انجام امور مادی برمی‌گزینند در حالیکه در نظام جمهوری اسلامی که نظامی ولایتی است، ولی فقیه به عنوان فردی واجد شرایط رهبری در اسلام، هدایت و رهبری جامعه را بر عهده گرفته و حکومتی در تحقق [[احکام شرعی]] و مبتنی بر ولایت و رهبری الهی را پای‌ریزی می‌نماید.<ref>{{یادکرد وب|تاریخ=9 دی 1393|وبگاه=اندیشه قم|نشانی=https://pasokh.org/fa/Question/View/11388/%D9%81%D8%B1%D9%82-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%AA-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%DA%86%D9%8A%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D8%A7-%D9%88%D9%84%D9%8A-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%D9%85%D9%8A%E2%80%8E%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF-/?SearchText=%D9%88%D9%84%DB%8C%20%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87&LPhrase=|عنوان=فرق بين رئيس جمهور و ولايت فقيه چيست؟ آيا ولي فقيه مي‎تواند رئيس جمهور را عزل كند و چگونه؟|تاریخ بازبینی=7 آبان 1403}}</ref>
 در اصل پنچم از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده است: «در زمان [[غیبت امام زمان(ع)|غیبت]] حضرت ولی عصر در ر ایران ولایت امر و امامت امّت بر عهده فقیه عادل و با [[تقوا]]، آگاه به زمان، شجاع، مدیر و مدّبر نهاده شده است.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قانون اساسی|فصل=اصل 5}}</ref>
@@ خط ۳۴: / خط ۳۴: @@
 ==جمع‌بندی جایگاه رئیس‌جمهور و ولی فقیه==
-*رئیس‌جمهور مفهومی عام در تمام نظامهای سیاسی و ولی فقیه مفهومی خاص نظام سیاسی اسلام می‌باشد.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}
+*رئیس‌جمهور مفهومی عام در تمام نظامهای سیاسی و ولی فقیه مفهومی خاص نظام سیاسی اسلام می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|تاریخ=9 دی 1393|وبگاه=اندیشه قم|نشانی=https://pasokh.org/fa/Question/View/11388/%D9%81%D8%B1%D9%82-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%AA-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%DA%86%D9%8A%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D8%A7-%D9%88%D9%84%D9%8A-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%D9%85%D9%8A%E2%80%8E%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF-/?SearchText=%D9%88%D9%84%DB%8C%20%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87&LPhrase=|عنوان=فرق بين رئيس جمهور و ولايت فقيه چيست؟ آيا ولي فقيه مي‎تواند رئيس جمهور را عزل كند و چگونه؟|تاریخ بازبینی=7 آبان 1403}}</ref>
-*در حکومت اسلامی رئیس‌جمهور در مرتبه‌ه‌ای پایین‌تر از ولی فقیه قرار گرفته و با اذن او اعمال قدرت می‌نماید.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}
+*در حکومت اسلامی رئیس‌جمهور در مرتبه‌ه‌ای پایین‌تر از ولی فقیه قرار گرفته و با اذن او اعمال قدرت می‌نماید.<ref>{{یادکرد وب|تاریخ=9 دی 1393|وبگاه=اندیشه قم|نشانی=https://pasokh.org/fa/Question/View/11388/%D9%81%D8%B1%D9%82-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%AA-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%DA%86%D9%8A%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D8%A7-%D9%88%D9%84%D9%8A-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%D9%85%D9%8A%E2%80%8E%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF-/?SearchText=%D9%88%D9%84%DB%8C%20%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87&LPhrase=|عنوان=فرق بين رئيس جمهور و ولايت فقيه چيست؟ آيا ولي فقيه مي‎تواند رئيس جمهور را عزل كند و چگونه؟|تاریخ بازبینی=7 آبان 1403}}</ref>
-*رئیس‌جمهور با رأی مستقیم مردم انتخاب و بر خلاف ولی فقیه که تا زمانی که واجد شرایط رهبری هست در سمت خود باقی است و بصورت دوره‌ای و برای مدتی معین مسئولیت اجرائی کشور را در دست می‌گیرد.<ref>همان، اصل ۱۱۴.</ref>
+*رئیس‌جمهور با رأی مستقیم مردم انتخاب و بر خلاف ولی فقیه که تا زمانی که واجد شرایط رهبری هست در سمت خود باقی است و بصورت دوره‌ای و برای مدتی معین مسئولیت اجرائی کشور را در دست می‌گیرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قانون اساسی|فصل=اصل 114}}</ref>
-*وظیفه رهبری نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام و رفع اختلاف بین قوای حکومت می‌باشد. همچنین وی می‌تواند در صورت تشخیص عدم کفایت و صلاحیت رئیس‌جمهور، به تأیید مراجع ذی‌صلاح و با در نظر گرفتن مصالح جامعه اسلامی به عزل او اقدام نماید.{{مدرک|date=اکتبر ۲۰۲۴}}
+*وظیفه رهبری نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام و رفع اختلاف بین قوای حکومت می‌باشد. همچنین وی می‌تواند در صورت تشخیص عدم کفایت و صلاحیت رئیس‌جمهور، به تأیید مراجع ذی‌صلاح و با در نظر گرفتن مصالح جامعه اسلامی به عزل او اقدام نماید.<ref>{{یادکرد وب|تاریخ=9 دی 1393|وبگاه=اندیشه قم|نشانی=https://pasokh.org/fa/Question/View/11388/%D9%81%D8%B1%D9%82-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1-%D9%88-%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%8A%D8%AA-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%DA%86%D9%8A%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%8A%D8%A7-%D9%88%D9%84%D9%8A-%D9%81%D9%82%D9%8A%D9%87-%D9%85%D9%8A%E2%80%8E%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF-/?SearchText=%D9%88%D9%84%DB%8C%20%D9%81%D9%82%DB%8C%D9%87&LPhrase=|عنوان=فرق بين رئيس جمهور و ولايت فقيه چيست؟ آيا ولي فقيه مي‎تواند رئيس جمهور را عزل كند و چگونه؟|تاریخ بازبینی=7 آبان 1403}}</ref>
 ==معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر==
@@ خط ۴۵: / خط ۴۵: @@
 * آیت الله جوادی آملی، ولایت فقیه، نشر اسراء، ۱۳۷۸، ص ۲۴۹، ۲۴۸.
 * قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اصول مربوط به بخش رهبری و ریاست جمهوری.
+* برای توضیح بیشتر در خصوص مفاهیم حکومت ولایتی و حکومت وکالتی مراجعه شود به: جوادی آملی، عبدالله، ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، نشر اسراء، ۱۳۷۸، ص۲۱۰–۲۱۷.
 ==جستارهای وابسته==