تاثیرات حفظ قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
{{درگاه|واژه‌ها}}
{{درگاه|واژه‌ها}}


[[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]]، برترین و بالاترین هدیه حضرت احدیت است به بشر، و حفظ آن یکی از توفیقات بزرگ الهی است که شامل حال هر کسی نمی‌شود. سعادت و لیاقت شخص است که باعث می‌گردد [[شناخت خدا|خداوند متعال]] به او این نعمت بزرگ را عطا فرماید و سعادتمندترین افراد کسانی هستند که پس از حفظ کردن، آن را از دست ندهند و درون خود را از گنج‌های بیکران [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] خالی ننمایند. مداومت در قرائت و حفظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] عامل بسیاری از توفیقات و برکات الهی است و کسی که عادت به قرائت، حفظ و تدبّر در مفاهیم [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآنی]] نماید و لذت آن بچشد ترک آن بسیار مشکل می‌نماید. با [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] زندگی زیبا می‌شود و جان می‌گیرد و آرامش واقعی به منصه ظهور می‌رسد و بدون [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] آدمی چون جمادی است متحرک که نه روح دارد و نه آرامش واقعی.<ref>محمود جویباری، آموزش حفظ قرآن، ص 11.</ref>
[[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]]، برترین و بالاترین هدیه حضرت احدیت است به بشر، و حفظ آن یکی از توفیقات بزرگ الهی است که شامل حال هر کسی نمی‌شود. سعادت و لیاقت شخص است که باعث می‌گردد خداوند متعال به او این نعمت بزرگ را عطا فرماید و سعادتمندترین افراد کسانی هستند که پس از حفظ کردن، آن را از دست ندهند و درون خود را از گنج‌های بیکران قرآن خالی ننمایند. مداومت در قرائت و حفظ قرآن عامل بسیاری از توفیقات و برکات الهی است و کسی که عادت به قرائت، حفظ و تدبّر در مفاهیم قرآنی نماید و لذت آن بچشد ترک آن بسیار مشکل می‌نماید. با قرآن زندگی زیبا می‌شود و جان می‌گیرد و آرامش واقعی به منصه ظهور می‌رسد و بدون قرآن آدمی چون جمادی است متحرک که نه روح دارد و نه آرامش واقعی.<ref>محمود جویباری، آموزش حفظ قرآن، ص 11.</ref>


== آثار و برکات حفظ قرآن کریم: ==
== آثار و برکات حفظ قرآن کریم: ==
و امّا همچنانکه در پاسخ اجمالی نیز اشاره شد حفظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] دارای آثار و برکاتی است از جمله پاداش‌های [[أخروی]] و معنوی، هدایت [[حقیقت انسان|انسان]]، آرامش روحی، نجات از تنهایی، فهم بهتر [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]]، تقویت حافظه و… که در ادامه در باب هر کدام از این اثرات، نکاتی را یادآور می‌شویم:
و امّا همچنانکه در پاسخ اجمالی نیز اشاره شد حفظ قرآن دارای آثار و برکاتی است از جمله پاداش‌های [[أخروی]] و معنوی، هدایت [[حقیقت انسان|انسان]]، آرامش روحی، نجات از تنهایی، فهم بهتر قرآن، تقویت حافظه و… که در ادامه در باب هر کدام از این اثرات، نکاتی را یادآور می‌شویم:


===* پاداش معنوی و اُخروی از جمله: ===
===* پاداش معنوی و اُخروی از جمله: ===
1. '''هم‌نشینی با [[فرشتگان]]:'''
1. '''هم‌نشینی با [[فرشتگان]]:'''


[[امام صادق (ع)]] می‌فرماید:{{متن عربی|حافظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآنی]] که به آن عمل کند، با فرشتگان پیغام‌بر و نیک رفتار هم‌نشین می‌گردد.}}<ref>یعقوب کلینی، اصول کافی، ج 4، ص 405.</ref>
[[امام صادق (ع)]] می‌فرماید:{{متن عربی|حافظ قرآنی که به آن عمل کند، با فرشتگان پیغام‌بر و نیک رفتار هم‌نشین می‌گردد.}}<ref>یعقوب کلینی، اصول کافی، ج 4، ص 405.</ref>


2. '''درشمار بزرگان امت جای گرفتن:'''
2. '''درشمار بزرگان امت جای گرفتن:'''


[[امام صادق (ع)]] می‌فرماید: {{متن عربی|اَشراف و بزرگان امت من، قاریان و حافظان و [[شب زنده‌دارانند]].}}<ref>محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج 92، ص 177.</ref>
امام صادق (ع) می‌فرماید: {{متن عربی|اَشراف و بزرگان امت من، قاریان و حافظان و [[شب زنده‌دارانند]].}}<ref>محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج 92، ص 177.</ref>


3. '''ایمنی از عذاب الهی:'''
3. '''ایمنی از عذاب الهی:'''


[[امیرمؤمنان (ع)]] می‌فرماید: {{متن عربی|[[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] را تلاوت کنید و آن را به خاطر بسپارید، زیرا[[شناخت خدا|خداوند متعال]] دلی که [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] در آن باشد عذاب نمی‌کند.}}<ref>همان، ص 19.</ref>
[[امیرمؤمنان (ع)]] می‌فرماید: {{متن عربی|قرآن را تلاوت کنید و آن را به خاطر بسپارید، زبرا خداوند متعال دلی که قرآن در آن باشد عذاب نمی‌کند.}}<ref>همان، ص 19.</ref>
حفظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن مجید]] و انس با آن، [[حقیقت انسان|انسان]] را در مسیر عمل به [[ادله عقلی اثبات وحی|وحی]] و بهره جستن از معارف آن قرار می‌دهد و در نتیجه از آتش دوزخ مصون می‌دارد.
حفظ قرآن مجید و انس با آن، انسان را در مسیر عمل به [[ادله عقلی اثبات وحی|وحی]] و بهره جستن از معارف آن قرار می‌دهد و در نتیجه از آتش دوزخ مصون می‌دارد.


[[حضرت محمد(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|پیامبر اکرم(ص)]] می‌فرماید: "اگر [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] در پوستی باشد، آتش بدان نخواهد رسید.<ref>ابوعلی فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج 1، ص 45.</ref>
[[حضرت محمد(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|پیامبر اکرم(ص)]] می‌فرماید: "اگر قرآن در پوستی باشد، آتش بدان نخواهد رسید.<ref>ابوعلی فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج 1، ص 45.</ref>


4. '''آبادی قلب:'''
4. '''آبادی قلب:'''


[[حضرت محمد(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|پیامبر گرامی اکرم(ص)]] می‌فرماید: "کسی که در درونش چیزی (سوره یا آیه‌ای) از [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] نباشد، مانند خانه ویران است.<ref>علاء الدین علی بن حسام الدین هندی، کنز العمال، ج 1، ص 512، ح 2276.</ref>
پیامبر گرامی اکرم(ص) می‌فرماید: "کسی که در درونش چیزی (سوره یا آیه‌ای) از قرآن نباشد، مانند خانه ویران است.<ref>علاء الدین علی بن حسام الدین هندی، کنز العمال، ج 1، ص 512، ح 2276.</ref>
چنان‌که خانه ویران نزد مردم ارزش ندارد، دل تهی از آیات الهی نیز نزد [[شناخت خدا|خدا]] بی‌ارزش است و لذا پیامبر فرموده است دلی که از کلام [[ادله عقلی اثبات وحی|وحی]] بی‌بهره باشد، مرده و چون خانه خراب و ویران است.
چنان‌که خانه ویران نزد مردم ارزش ندارد، دل تهی از آیات الهی نیز نزد خدا بی‌ارزش است و لذا پیامبر فرموده است دلی که از کلام وحی بی‌بهره باشد، مرده و چون خانه خراب و ویران است.


5. '''مشمول آمرزش الهی:'''
5. '''مشمول آمرزش الهی:'''


[[حضرت محمد(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|رسول خدا(ص)]] فرمود: "کسی که [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] را از حفظ بخواند و گمان کند [[شناخت خدا|خدای تعالی]] او را نمی‌آمرزد، در شمار کسانی است که آیات الهی را به تمسخر گرفته‌اند.<ref>میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج 4، ص 269.</ref>
رسول خدا(ص) فرمود: "کسی که قرآن را از حفظ بخواند و گمان کند خدای تعالی او را نمی‌آمرزد، در شمار کسانی است که آیات الهی را به تمسخر گرفته‌اند.<ref>میرزا حسین نوری، مستدرک الوسائل، ج 4، ص 269.</ref>


6. '''پاداش مضاعف:'''
6. '''پاداش مضاعف:'''


[[امام صادق (ع) فرمود: "هر کس در فراگیری [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] بکوشد و به سبب کمی حافظه آن را به سختی حفظ کند دو پاداش دارد. (پاداشی برای حفظ قرآن و پاداشی برای تحمل سختی آن).<ref>یعقوب کلینی، اصول کافی، ج 4، ص 409.</ref>
[[امام صادق (ع) فرمود: "هر کس در فراگیری قرآن بکوشد و به سبب کمی حافظه آن را به سختی حفظ کند دو پاداش دارد. (پاداشی برای حفظ قرآن و پاداشی برای تحمل سختی آن).<ref>یعقوب کلینی، اصول کافی، ج 4، ص 409.</ref>


7. '''پذیرفته شدن شفاعت:'''
7. '''پذیرفته شدن شفاعت:'''


[[حضرت محمد(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|پیامبر عظیم الشأن اسلام(ص)]] فرمود: "هر که (آن قدر) [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] بخواند تا حفظ شود، [[شناخت خدا|خداوند]] او را به بهشت داخل خواهد کرد و شفاعتش را درباره ده تن از اعضای خانواده‌اش که آتش بر آنها واجب شده، می‌پذیرد.<ref>ابوعلی فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج 1، ص 45.</ref>
پیامبر عظیم الشأن اسلام(ص) فرمود: "هر که (آن قدر) قرآن بخواند تا حفظ شود، [[شناخت خدا|خداوند]] او را به بهشت داخل خواهد کرد و شفاعتش را درباره ده تن از اعضای خانواده‌اش که آتش بر آنها واجب شده، می‌پذیرد.<ref>ابوعلی فضل بن حسن طبرسی، مجمع البیان، ج 1، ص 45.</ref>


8. '''بالاترین درجات بهشت:'''
8. '''بالاترین درجات بهشت:'''


[[حضرت محمد(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|پیامبر اکرم(ص)]] فرمود: "درجات [[بهشت]] به تعداد آیه‌های [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] است چون صاحب [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] داخل [[بهشت شود]]، به وی می‌گویند بخوان و بالا برو که هر آیه‌ای را درجه‌ای است. پس برتر از درجه حافظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] درجه‌ای نیست.<ref>محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج 92، ص 22.</ref>
پیامبر اکرم(ص) فرمود: "درجات [[بهشت]] به تعداد آیه‌های قرآن است چون صاحب قرآن داخل بهشت شود، به وی می‌گویند بخوان و بالا برو که هر آیه‌ای را درجه‌ای است. پس برتر از درجه حافظ قرآن درجه‌ای نیست.<ref>محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج 92، ص 22.</ref>


9. '''دریافت پاداش انبیاء:'''
9. '''دریافت پاداش انبیاء:'''


[[حضرت محمد(ص) از دیدگاه امام علی(ع)|پیامبر (ص)]] فرمود: "ای سلمان،... همانا بعد از انبیا بهترین بندگان نزد [[شناخت خدا|خداوند]]، عالمانند و سپس قاریان و حافظان [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]]. آنان همانند انبیا از دنیا می‌روند، همراه آنان از گورها برانگیخته می‌شوند، در کنار آنان از صراط می‌گذرند و پاداش آن‌ها را (از [[شناخت خدا|خداوند]]) دریافت می‌کنند.<ref>همان، ص 17.</ref>
پیامبر (ص) فرمود: "ای سلمان،... همانا بعد از انبیا بهترین بندگان نزد خداوند، عالمانند و سپس قاریان و حافظان قرآن. آنان همانند انبیا از دنیا می‌روند، همراه آنان از گورها برانگیخته می‌شوند، در کنار آنان از صراط می‌گذرند و پاداش آن‌ها را (از خداوند) دریافت می‌کنند.<ref>همان، ص 17.</ref>


===* هدایت انسان ===
===* هدایت انسان ===
تلاوت و انس با [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] از سفارش‌های مکرّر [[چهارده معصوم(ع)|معصومان (ع)]] است و حفظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] به‌طور طبیعی به انس با آیات الهی می‌انجامد؛ زیرا حافظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] باید برای تثبیت محفوظات [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآنی‌اش]] دست کم روزی چند بار به قرائت [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] بپردازد. [[چهارده معصوم(ع)|معصومان (ع)]] حافظان [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] را به تکرار آیات الهی فراخوانده، یادآور شده‌اند همان گونه که شتر بسته شده در یک نقطه چنانچه مورد دیدار پیاپی صاحبش واقع نشود جایگاهش را ترک می‌کند، محفوظات حافظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] نیز اگر پیوسته مورد مراجعه و تکرار قرار نگیرد از خاطر زدوده می‌شود؛ بنابراین، حافظ ناگزیر با ر انس می‌گیرد و زمینه هدایت و سعادتش فراهم می‌آید. حضرت علی (ع) می‌فرماید: هیچ‌کس با ر هم‌نشین نمی‌شود مگر اینکه از کنار آن با افزایش یا کاهش برمی‌خیزد: افزایش هدایت یا کاهش گمراهی.<ref>نهج البلاغه، خ 175.</ref>
تلاوت و انس با قرآن از سفارش‌های مکرّر [[چهارده معصوم(ع)|معصومان (ع)]] است و حفظ قرآن به‌طور طبیعی به انس با آیات الهی می‌انجامد؛ زیرا حافظ قرآن باید برای تثبیت محفوظات قرآنی‌اش دست کم روزی چند بار به قرائت قرآن بپردازد. معصومان (ع) حافظان قرآن را به تکرار آیات الهی فراخوانده، یادآور شده‌اند همان گونه که شتر بسته شده در یک نقطه چنانچه مورد دیدار پیاپی صاحبش واقع نشود جایگاهش را ترک می‌کند، محفوظات حافظ قرآن نیز اگر پیوسته مورد مراجعه و تکرار قرار نگیرد از خاطر زدوده می‌شود؛ بنابراین، حافظ ناگزیر با ر انس می‌گیرد و زمینه هدایت و سعادتش فراهم می‌آید. حضرت علی (ع) می‌فرماید: هیچ‌کس با ر هم‌نشین نمی‌شود مگر اینکه از کنار آن با افزایش یا کاهش برمی‌خیزد: افزایش هدایت یا کاهش گمراهی.<ref>نهج البلاغه، خ 175.</ref>


===* آرامش روحی: ===
===* آرامش روحی: ===
یاد [[شناخت خدا|خدا]] تأثیر بسزایی در روان آدمی دارد و دل در پرتو آن آرام می‌گیرد. [[شناخت خدا|خداوند متعال]] می‌فرماید: "أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ"<ref>سورة رعد، آیة 28.</ref> آگاه باش که دل‌ها با یاد [[شناخت خدا|خدا]] آرام می‌گیرد.
یاد خدا تأثیر بسزایی در روان آدمی دارد و دل در پرتو آن آرام می‌گیرد. خداوند متعال می‌فرماید: "أَلا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ"<ref>سورة رعد، آیة 28.</ref> آگاه باش که دل‌ها با یاد خدا آرام می‌گیرد.
یکی از نام‌های [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] ، ذکر است تلاوت و حفظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] نوعی ذکر [[شناخت خدا|خداوند]] است که [[حقیقت انسان|انسان]] در پرتو آن از هجوم بسیاری از فشارهای روانی و اضطرابات درونی مصون می‌ماند.
یکی از نام‌های قرآن ، ذکر است تلاوت و حفظ قرآن نوعی ذکر خداوند است که انسان در پرتو آن از هجوم بسیاری از فشارهای روانی و اضطرابات درونی مصون می‌ماند.


===* نجات از تنهایی: ===
===* نجات از تنهایی: ===
کتاب بهترین هم‌نشین تنهایی است و [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] زیباترین، عمیق‌ترین و با نفوذترین کتاب شمرده می‌شود.
کتاب بهترین هم‌نشین تنهایی است و قرآن زیباترین، عمیق‌ترین و با نفوذترین کتاب شمرده می‌شود.
امام سجاد علیه السّلام می‌فرماید: اگر همه مردم روی زمین از دنیا بروند، تا وقتی [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] با من است، از هیچ چیز وحشت ندارم.
امام سجاد علیه السّلام می‌فرماید: اگر همه مردم روی زمین از دنیا بروند، تا وقتی قرآن با من است، از هیچ چیز وحشت ندارم.


===* فهم بهتر قرآن: ===
===* فهم بهتر قرآن: ===
مهم‌ترین و عمده‌ترین اثر حفظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] درک بهتر آن است. حافظ به سبب تسلط بر همه آیات، ارتباط آن‌ها را نیک در می‌یابد و در پرتو آن درکی بهتر و درست‌تر از [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] به دست می‌آورد.
مهم‌ترین و عمده‌ترین اثر حفظ قرآن درک بهتر آن است. حافظ به سبب تسلط بر همه آیات، ارتباط آن‌ها را نیک در می‌یابد و در پرتو آن درکی بهتر و درست‌تر از قرآن به دست می‌آورد.


===* تقویت حافظه: ===
===* تقویت حافظه: ===
یکی از امتیازات [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن مجید]] آن است که تلاوت و به خاطر سپردنش سبب تقویت حافظ می‌شود. در روایات چنان می‌خوانیم که قرائت [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن]] به افزایش حافظه می‌انجامد.<ref>همان، ج 66، ص 290.</ref> از آنجا که حفظ این کتاب آسمانی به تکرار پیوسته و قرائت زیاد آن وابسته است، می‌توان گفت حفظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن مجید]] حافظه را فزونی می‌بخشد.<ref>سیّد مجتبی حسینی، سیمای حافظان نور، صص 47 تا 53 و 61 تا 65.</ref>
یکی از امتیازات قرآن مجید آن است که تلاوت و به خاطر سپردنش سبب تقویت حافظ می‌شود. در روایات چنان می‌خوانیم که قرائت قرآن به افزایش حافظه می‌انجامد.<ref>همان، ج 66، ص 290.</ref> از آنجا که حفظ این کتاب آسمانی به تکرار پیوسته و قرائت زیاد آن وابسته است، می‌توان گفت حفظ قرآن مجید حافظه را فزونی می‌بخشد.<ref>سیّد مجتبی حسینی، سیمای حافظان نور، صص 47 تا 53 و 61 تا 65.</ref>
این بود بخشی از اثرات حفظ [[قرآن کریم و معرفی اهداف آن|قرآن کریم]] که در این مختصر، به صورت اجمال بیان گردید.
این بود بخشی از اثرات حفظ قرآن کریم که در این مختصر، به صورت اجمال بیان گردید.


== منابعی برای مطالعه بیشتر درباره حفظ قرآن: ==
== منابعی برای مطالعه بیشتر درباره حفظ قرآن: ==
trustworthy
۱۱۶

ویرایش