|
|
| خط ۱۹: |
خط ۱۹: |
|
| |
|
| == تاریخچه مذهب خاندان مولوی == | | == تاریخچه مذهب خاندان مولوی == |
| میرزا محمدحسین تحصیلات ابتدایی حوزوی خود را در زادگاه خویش گذراند و پس از آن بار سفر بست و در هفده سالگی (۱۲۹۳ ق) به شهر اصفهان هجرت کرد و در آن حوزه علمی بزرگ تحصیل علوم دینی را ادامه داد و دروس عالی فقه، اصول، فلسفه و حکمت را از اساتید فرهیخته ذیل آموخت.
| | یکی از مواردی که به شناخت مذهب مولوی می‌توان کمک کرد، بررسی مذهب خاندان ایشان می‌باشد. با دانستن مذهب و عقائد خاندان مولوی، حداقل می‌توان احتمالات قوی تری نسبت به مذهب ایشان مطرح کرد. |
|
| |
|
| # ابوالمعالی فرزند حاج محمد ابراهیم کلباسی (۱۲۴۷ - ۱۳۱۵ ق).
| | === مذهب پدر مولوی === |
| # شیخ محمد باقر ایوانکی فرزند شیخ محمدتقی اصفهانی (۱۲۳۵ - ۱۳۰۱ ق)
| | پدر مولوی، به نام بهاءالدین ولد، از جمله فقها و امامان مشهور حنفی بود<ref>معارف( بهاء ولد)، سلطان العلماء بهاء الدين محمد بلخى( پدر مولوى)، بديع الزمان فروزانفر، انتشارات طهورى، تهران، 1382، چاپ سوم، ج2، ص۳۳۱</ref>. او تعصب بر مذهب را لازم و ضروری می دانست. تذکره نویسان، نسب او را به ابوبکر رسانده و به او لقب بکری داده‌اند، و شجره نامه هایی نیز در این زمینه نقل نموده اند. |
| # جهانگیر خان قشقایی (۱۲۴۳ - ۱۳۲۸ ق.)<ref>ر.ک: مجله حوزه، دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، ش 30، ص 39 و 40؛ تذکرة القبور اصفهان، مصلح الدین مهدوی، ص 160.</ref>
| |
|
| |
|
| نایینی این اسطوره تقوا، بعد از چندین سال کسب علم از محضر عالمان اصفهان در سال ۱۳۰۳ ق آن حوزه را ترک گفت و راهی نجف اشرف شد. او پس از زیارت بارگاه ملکوتی امیرمؤمنان علی ـ علیه السلام ـ به شهر سامرّا رفت. زیرا آن دیار مقدس با حضور میرزا محمدحسن شیرازی و دیگر اساتید، رونق علمی یافته و دانش پژوهان بسیاری را به سوی خود جلب کرده بود.
| | بهاء الدين ولد در پاسخ به پرسش های فقهی بر اساس مذهب ابوحنیفه فتوی و به اشکالات پیروان شافعی پاسخ می داد. او در مسائل اعتقادی از قبیل رؤیت خداوند، کلام خدا و کسب نیز به مذهب اهل سنت (اشاعره) قائل بود.<ref>معارف( بهاء ولد)، سلطان العلماء بهاء الدين محمد بلخى( پدر مولوى)، بديع الزمان فروزانفر، انتشارات طهورى، تهران، 1382، چاپ سوم، ج۲، ص۱06</ref> |
| | |
| نایینی در آغاز ورود به حوزه سامرّا در درس دو استاد فرزانه ذیل شرکت جست:
| |
| | |
| # سید محمد طباطبایی فشارکی (متوفی ۱۳۱۶ ق.)
| |
| # سید اسماعیل صدر (۱۲۵۸ - ۱۳۳۸ ق.)
| |
| | |
| او سپس در محفل پربار درس میرزا محمد حسن شیرازی (۱۲۳۰ - ۱۳۱۲ ق.) حضور یافت و مدت نه سال از دانش سرشار استاد عالی مقام خویش بهره برد و علاوه بر آن، محرم خاص میرزا گردید.<ref>اعیان الشیعه، ج 6، ص 54؛ مجله حوزه، ش 30، ص 40.</ref>
| |
| | |
| میرزای نایینی همچنین با سفر به نجف اشرف از درس اخلاق سالک درگاه الهی آخوند ملّا حسینقلی همدانی استفاده کرد.<ref>مجله حوزه، ش 30، ص 40.</ref>
| |
| | |
| او پس از رحلت میرزای شیرازی به همراه استاد دیگر خویش سید اسماعیل صدر راهی کربلا شد و در جوار مرقد امام حسین ـ علیه السلام ـ از این استاد عزیز سود جست و اقامتش در آن شهر دو سال به طول انجامید و سپس با اندوخته‌ای ارزشمند و کوله‌باری گرانسنگ در سال ۱۳۱۶ ق راهی نجف شد و در آنجا اقامت گزید.<ref>اعیان الشیعه، ج 6، ص 54؛ نقباء البشر، آقا بزرگ تهرانی، ج 2، ص 593.</ref>
| |
| | |
| او در کنار تدریس، در جلسة علمی آخوند خراسانی حاضر می‌شد و در کمترین زمان از یاران و محرمان اسرار او گردید.<ref>تشیّع و مشروطیت در ایران، عبدالهادی حائری، ص 156. | |
| | |
| آقا بزرگ تهرانی می‌نویسد: «میرزای نایینی در جلسه درس عمومی آخوند شرکت نمی‌کرد. چون او غنی از آن بود. و اگر هم شرکت می‌نمود به خاطر احترام و ادب شرکت می‌کرد نه برای تعلیم و تلمّذ». (ر.ک: نقباء البشر، ج 2، 594).</ref>
| |
| | |
| == شاگردان ==
| |
| میرزای نایینی با مقام والای علمی، سیاسی و معنوی خویش شاگردان فاضل و آگاهی را به عالم اسلام عرضه کرد که هر یک محور فکری و علمی در جامعه شدند. در مورد شاگردان برجستة این رادمرد بزرگ می‌توان به شخصیتهای ذیل اشاره کرد:
| |
| | |
| * شیخ محمدعلی کاظمی خراسانی (۱۳۰۹ - ۱۳۶۵ ق.)
| |
| * سید محسن طباطبایی حکیم (۱۳۰۶ - ۱۳۹۰)
| |
| * سید جمال الدین گلپایگانی (۱۲۹۵ - ۱۳۷۹ ق.)
| |
| * سید محمود حسینی شاهرودی (۱۳۰۱ - ۱۳۹۴ ق.)
| |
| * سید محمد حجت کوهکمری (۱۳۱۰ - ۱۳۷۲ ق.)
| |
| * سید محمد هادی میلانی (متوفی ۱۳۹۵ق.)
| |
| * شیخ محمدتقی آملی (۱۳۰۴ - ۱۳۹۱ ق.)
| |
| * سید ابوالقاسم خویی (۱۳۱۷ - ۱۴۱۳ ق.)
| |
| * سیدمحمد حسین طباطبایی (۱۳۲۱ - ۱۴۰۲ ق.)
| |
| * میرزا هاشم آملی (۱۳۲۲ - ۱۴۱۳ ق.)<ref>اعیان الشیعه، ج 6، ص 55؛ مجله حوزه، شماره 30، ص 42؛ مجله نورعلم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، شماره 10، ص 89، شماره 11 و شماره 52 - 53.</ref>
| |
| * شیخ محمّد رضا طبسی نجفی (۱۳۲۲ - ۱۴۰۵ ق.)
| |
| * سید محمد حسینی همدانی (متولد ۱۳۲۲ ق.)
| |
|
| |
|
| == ویژگی‌های اخلاقی == | | == ویژگی‌های اخلاقی == |