trustworthy
۲٬۴۶۰
ویرایش
ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
'''بلد الامین''' کتابی است از [[ابراهیم بن علی کفعمی]]، که دربردارنده ادعیه و اذکار و اعمال مستحبی و زیارات مخصوص است. این کتاب از آثار مشهور کفعمی عالم و محدث پرکار قرن نهم است. نام اصلی کتاب، البلد الأمین و الدِرع الحَصین است. این کتاب، شامل دعاها، تعویذها، حِرزها، زیارات، آداب و سنن شرعی است. مصادر کتاب بلدالامین، شامل برخی کتاب‌های شناخته شده، مانند [[کتب اربعه]]، کتاب‌های [[شیخ صدوق]] و [[سیّد بن طاووس]] و برخی کتاب‌های ناشناخته که بدون نام نویسنده آمده و برخی کتاب‌های اهل‌سنت است. | '''بلد الامین''' کتابی است از [[ابراهیم بن علی کفعمی]]، که دربردارنده ادعیه و اذکار و اعمال مستحبی و زیارات مخصوص است. این کتاب از آثار مشهور کفعمی عالم و محدث پرکار قرن نهم است. نام اصلی کتاب، البلد الأمین و الدِرع الحَصین است. این کتاب، شامل دعاها، تعویذها، حِرزها، زیارات، آداب و سنن شرعی است. مصادر کتاب بلدالامین، شامل برخی کتاب‌های شناخته شده، مانند [[کتب اربعه]]، کتاب‌های [[شیخ صدوق]] و [[سیّد بن طاووس]] و برخی کتاب‌های ناشناخته که بدون نام نویسنده آمده و برخی کتاب‌های اهل‌سنت است. | ||
{{کتاب‌های دعا و زیارت}} | {{کتاب‌های دعا و زیارت}} | ||
== نویسنده == | == نویسنده == | ||
تقی الدین ابراهیم بن علی کفعمی، عالم ذو فنون و محدّث پُرکار و ادیب ماهر قرن نهم هجری است. رجال‌پژوهان و کتاب‌شناسان، او را به فضل، دانش، زهد، وَرَع، جامعیت و کمال ستوده‌اند. او در نیمه نخست قرن نهم هجری در کَفَرعیما به دنیا آمد و دانش‌های اسلامی را نزد مشایخ عصر خود آموخت.<ref>خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰ش، ص۴۳ و ۴۴.</ref> کفعمی محدث پرتألیف دعانگار،<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۶۷.</ref> از بزرگان علمای امامیّه و محدّثین شیعه بوده است.<ref>مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، تهران، کتابفروشی خیام، ۱۳۶۹ش، ج۵، ص۶۷.</ref> | تقی الدین ابراهیم بن علی کفعمی، عالم ذو فنون و محدّث پُرکار و ادیب ماهر قرن نهم هجری است. رجال‌پژوهان و کتاب‌شناسان، او را به فضل، دانش، زهد، وَرَع، جامعیت و کمال ستوده‌اند. او در نیمه نخست قرن نهم هجری در کَفَرعیما به دنیا آمد و دانش‌های اسلامی را نزد مشایخ عصر خود آموخت.<ref>خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰ش، ص۴۳ و ۴۴.</ref> کفعمی محدث پرتألیف دعانگار،<ref>طباطبایی، محمد کاظم، تاریخ حدیث شیعه، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، ۱۳۹۰، ص۱۶۷.</ref> از بزرگان علمای امامیّه و محدّثین شیعه بوده است.<ref>مدرس تبریزی، محمدعلی، ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، تهران، کتابفروشی خیام، ۱۳۶۹ش، ج۵، ص۶۷.</ref> | ||
== جایگاه و محتوا == | == جایگاه و محتوا == | ||
نام اصلی کتاب بلد الامین، «البلد الأمین و الدِرع الحَصین» است. این کتاب، شامل | نام اصلی کتاب بلد الامین، «البلد الأمین و الدِرع الحَصین» است. این کتاب، شامل [[دعا]]ها، تعویذها، حِرزها، زیارات، آداب و سنن شرعی است. از نسخه‌های خطّی کهن آن می‌توان به نسخه موجود در [[مسجد گوهرشاد]] مشهد، اشاره کرد که در قرن یازدهم نگارش یافته است. این کتاب به سال ۱۳۸۳ ق، در ۶۱۹ صفحه، به قطع رحلی و به کوشش علی اکبر غفاری، در تهران منتشر شده است.<ref>خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۷۳.</ref> | ||
کفعمی، که از دعاپژوهان بنام این دوره است، این کتاب را پیش از [[مصباح کفعمی]] و به سال ۸۶۸ ق، نوشته است. این کتاب، از جنة الأمان بزرگ‌تر بوده و افزون بر | کفعمی، که از دعاپژوهان بنام این دوره است، این کتاب را پیش از [[مصباح کفعمی]] و به سال ۸۶۸ ق، نوشته است. این کتاب، از جنة الأمان بزرگ‌تر بوده و افزون بر ادعیه، احراز و اذکار موجود در آن، شامل [[صحیفه السجادیه]] و شرح آن و رساله محاسبة النفس و شرح الأسماء الحسنی و برخی ادعیه دیگر است. این کتاب، دارای حواشی‌ای از خودِ کفعمی است. البته آنچه در چاپ یاد شده البلد الأمین موجود است، ظاهراً تمام حواشی نیست.<ref>خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۷۳.</ref> | ||
ترتیب مطالب کتاب به این صورت است که پس از ذکر احکام تخلّی و آداب میّت، دعاهای مربوط به اوقات شبانه‌روز و دعاها و تعقیبات نمازهای واجب و مستحبّ روزانه آمده و سپس، اعمال و ادعیه یکایک ایّام هفته، آنگاه، اعمال و ادعیه هریک از ماه‌های قمری و مناسبت‌های مذهبی را به ترتیب، از ماه رجب شروع کرده و تا محرّم، ادامه می‌دهد. در اعمال ماه محرّم، وارد باب زیارات معصومان(ع) شده است. پس از ذکر زیارات، دعاها و مناجات‌هایی مانند [[دعای مشلول]]، مجیر، توسّل و [[جوشن کبیر]] آمده که به اوقات معیّنی اختصاص ندارند.<ref>خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۷۳.</ref> | ترتیب مطالب کتاب به این صورت است که پس از ذکر احکام تخلّی و آداب میّت، دعاهای مربوط به اوقات شبانه‌روز و دعاها و تعقیبات نمازهای واجب و مستحبّ روزانه آمده و سپس، اعمال و ادعیه یکایک ایّام هفته، آنگاه، اعمال و ادعیه هریک از ماه‌های قمری و مناسبت‌های مذهبی را به ترتیب، از [[ماه رجب]] شروع کرده و تا محرّم، ادامه می‌دهد. در اعمال ماه محرّم، وارد باب زیارات معصومان(ع) شده است. پس از ذکر زیارات، دعاها و مناجات‌هایی مانند [[دعای مشلول]]، مجیر، توسّل و [[جوشن کبیر]] آمده که به اوقات معیّنی اختصاص ندارند.<ref>خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۷۳.</ref> | ||
بسیاری از دعاها مانند دعای جوشن کبیر، | تنها منبع کهن بسیاری از دعاها مانند دعای جوشن کبیر، آثار کفعمی هستند.<ref>فرهنگ مهروش، «جوشن کبیر»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۸، ذیل مدخل.</ref> | ||
== مصادر کتاب == | == مصادر کتاب == | ||
مصادر کتاب بلدالامین، شامل برخی کتاب‌های شناخته شده، مانند کتب اربعه، کتاب‌های شیخ صدوق و سیّد بن طاووس و برخی کتاب‌های ناشناخته که بدون نام نویسنده (مانند: شذور العقود، کیمیاء الإشراق، الأدعیة المستجابات) آمده و برخی کتاب‌های اهل سنّت | مصادر کتاب بلدالامین، شامل برخی کتاب‌های شناخته شده، مانند کتب اربعه، کتاب‌های شیخ صدوق و سیّد بن طاووس و برخی کتاب‌های ناشناخته که بدون نام نویسنده (مانند: شذور العقود، کیمیاء الإشراق، الأدعیة المستجابات) آمده و برخی کتاب‌های اهل سنّت مانند: [[المعجم طبرانی]]، جزء ابن المنذری، [[حلیة الأولیاء]]، الترغیب و الترهیب و کتاب الدعاء ابن ابی الدنیا است. درباره اسناد مطالب باید گفت که کفعمی، در متن، به منابع و اسانید احادیث و ادعیه‌ای که نقل کرده، اشاره‌ای نمی‌کند و فقط به ذکر نام معصوم- در صورتی که دعا یا روایت از معصوم باشد- بسنده می‌کند. او در مقدّمه، کتاب خود را حاوی تعویذها، دعاها و زیارت‌هایی منقول از پیشوایان معصوم دانسته که مطالب آن از کتاب‌های مورد اعتماد، برگرفته شده است.<ref>خدایاری، علی نقی؛ پور اکبر، الیاس، تاریخ حدیث شیعه در سده‌های هشتم تا یازدهم هجری، قم، مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث، ۱۳۹۰، ص۷۳.</ref>{{پایان پاسخ}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||