چیستی معجزه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
علمای اسلامی تعریف‌هایی برای اعجاز ارائه کرده‌اند که به چند نمونه اشاره می‌شود:
علمای اسلامی تعریف‌هایی برای اعجاز ارائه کرده‌اند که به چند نمونه اشاره می‌شود:


۱ـ محقق طوسی: وجود یافتن چیزی که مورد عادت نباشد (عادی نباشد) یا از بین بردن چیزی که وجودش مورد عادت باشد با این نشانه که مطابق با ادعای صاحب معجزه (پیامبر) باشد.<ref>حلی، کشف المراد، تحقیق حسن‌زاده، مؤسسه نشر اسلامی، ص۳۵۰.</ref>
* [[محقق طوسی]]: وجود یافتن چیزی که مورد عادت نباشد (عادی نباشد) یا از بین بردن چیزی که وجودش مورد عادت باشد با این نشانه که مطابق با ادعای صاحب معجزه (پیامبر) باشد.<ref>حلی، کشف المراد، تحقیق حسن‌زاده، مؤسسه نشر اسلامی، ص۳۵۰.</ref>
 
* [[شیخ مفید]]: امری که خارق العاده (عادی نباشد)، مطابق ادعا و [[تحدی|همراه با مبارز طلبیدن باشد]] و مردمان از آوردن مثل آن عاجز باشند.<ref>ربانی گلپایگانی، علی، ایضاح المراد، مؤسسه امام صادق(ع)، جزوه دوم، ص۳۱ به نقل از: الکنت الاعتقادیه، ص۴۸.</ref>
۲ـ [[شیخ مفید]]: امری که خارق العاده (عادی نباشد)، مطابق ادعا و [[تحدی|همراه با مبارز طلبیدن باشد]] و مردمان از آوردن مثل آن عاجز باشند.<ref>ربانی گلپایگانی، علی، ایضاح المراد، مؤسسه امام صادق(ع)، جزوه دوم، ص۳۱ به نقل از: الکنت الاعتقادیه، ص۴۸.</ref>
* آیت الله سبحانی از عالم های مذهب شیعه، کلام مشهور را در تعریف [[معجزه]] اینچنین می‌داند: کاری که خارق العاده و همراه با ادعا تحدی (مبارز طلبی) است و نمی‌شود با آن مبارزه کرد.<ref>اعجاز نور، همان، ص۱۵.</ref>  
 
* فخر رازی و تفتازانی نیز کلام همین تعریف آیت الله سبحانی را بیان کرده اند.<ref>مسعود بن عمر مشهور بن عمر مشهور به تفتازانی، شرح المقاصد، انتشارات شریف مرتضی، قم، ج۵، ص۱۱.</ref>
۳ـ آیت الله سبحانی از عالم های مذهب شیعه، کلام مشهور را در تعریف [[معجزه]] اینچنین می‌داند: کاری که خارق العاده و همراه با ادعا تحدی (مبارز طلبی) است و نمی‌شود با آن مبارزه کرد.<ref>اعجاز نور، همان، ص۱۵.</ref> شایان توجه است که همین تعریف را فخر رازی و تفتازانی نیز ذکر کرده‌اند.<ref>مسعود بن عمر مشهور بن عمر مشهور به تفتازانی، شرح المقاصد، انتشارات شریف مرتضی، قم، ج۵، ص۱۱.</ref>


== '''ارکان معجزه''' ==
== '''ارکان معجزه''' ==
خط ۲۳: خط ۲۲:
# مطابق ادعای صاحب معجزه باشد.
# مطابق ادعای صاحب معجزه باشد.


==اعجاز معنوی و لفظی==
==اعجاز بیانی و محتوایی قرآن==
{{جعبه نقل قول| عنوان = | نقل‌قول = [[عبدالحسین زرین‌کوب]]:{{-}}'''«این آیات خدایی روشن و با شکوه، شیوا و خیره کننده،‌ دلنواز و گاه بیم‌انگیز می‌نمود. نه شعر بود و نه خطبه،‌ با سخنان کاهنان و خطیبان  تفاوت داشت و با این همه موجی از شعر و رنگی از یک هنر بی‌نام در آن جلوه داشت و ازین رو در دلهایی که از ذوق سخن بی‌بهره نبود تأثیر می‌کرد و از فرط قدرت و نفوذ چیزی از مقوله اعجاز تلقی می‌شد».'''<ref>زرین‌کوب،‌ بامداد اسلام،‌ ۱۳۶۹ش، ص۱۴ (نسخه pdf).</ref>|تاریخ بایگانی| منبع = | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#FFF9E7| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}اینکه [[قرآن]] معجزه است همه قبول دارند اما در وجه اعجاز قرآن نظر علماء متعدد است در یک تقسیم‌بندی دو جهت عمده تصور می‌شود: اعجاز بیانی، اعجاز محتوایی.<ref>اعجاز نور، همان، ص۱۱۲.</ref>
{{جعبه نقل قول| عنوان = | نقل‌قول = [[عبدالحسین زرین‌کوب]]:{{-}}'''«این آیات خدایی روشن و با شکوه، شیوا و خیره کننده،‌ دلنواز و گاه بیم‌انگیز می‌نمود. نه شعر بود و نه خطبه،‌ با سخنان کاهنان و خطیبان  تفاوت داشت و با این همه موجی از شعر و رنگی از یک هنر بی‌نام در آن جلوه داشت و ازین رو در دلهایی که از ذوق سخن بی‌بهره نبود تأثیر می‌کرد و از فرط قدرت و نفوذ چیزی از مقوله اعجاز تلقی می‌شد».'''<ref>زرین‌کوب،‌ بامداد اسلام،‌ ۱۳۶۹ش، ص۱۴ (نسخه pdf).</ref>|تاریخ بایگانی| منبع = | تراز = چپ| عرض = ۲۳۰px| اندازه خط = 14px|رنگ پس‌زمینه =#FFF9E7| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}اینکه [[قرآن]] معجزه است همه قبول دارند اما در وجه اعجاز قرآن نظر علماء متعدد است که متخصصان از این جهت، معجزه های قرآن را به دو بخش تقسیم کرده اند: اعجاز بیانی، اعجاز محتوایی.<ref>اعجاز نور، همان، ص۱۱۲.</ref>


===اعجاز بیانی===
== اعجاز بیانی (لفظی) ==
اعجاز بیانی: که به اعجاز ادبی و لفظی هم تعبیر می‌شود یعنی الفاظ و کلمات و جملات و نظم ادبی و اسلوب قرآن با قطع نظر از اینکه چه احکامی را و چه عالمی را حکایت می‌کند همه معجزه‌اند و دارای چندین وجه است که در ذیل به آنها اشاره می‌شود:
اعجاز بیانی: که به اعجاز ادبی و لفظی هم تعبیر می‌شود یعنی الفاظ و کلمات و جملات و نظم ادبی و اسلوب قرآن با قطع نظر از اینکه چه احکامی را و چه عالمی را حکایت می‌کند همه معجزه‌اند و دارای چندین وجه است که در ذیل به آنها اشاره می‌شود:


خط ۳۵: خط ۳۴:
۴ـ گیرایی و مجذوب کردن جان‌ها به قرآن معجزه است چون شنیدن الفاظ و جملات آن حتی برای غیر عرب زبانها، هم جذاب و نافذ است. در صدر اسلام بیشترین توجه به اعجاز قرآن از جهت بیانی بودن آن است.<ref>وجوه یاد شده هر کدام قایلنی دارند و در کتابهای تفسیری و کلامی مشروح بحث شده که در آخر چند نمونه از آنها عرض می‌شود تا شما دوست عزیز مراجعه فرمایید.</ref>
۴ـ گیرایی و مجذوب کردن جان‌ها به قرآن معجزه است چون شنیدن الفاظ و جملات آن حتی برای غیر عرب زبانها، هم جذاب و نافذ است. در صدر اسلام بیشترین توجه به اعجاز قرآن از جهت بیانی بودن آن است.<ref>وجوه یاد شده هر کدام قایلنی دارند و در کتابهای تفسیری و کلامی مشروح بحث شده که در آخر چند نمونه از آنها عرض می‌شود تا شما دوست عزیز مراجعه فرمایید.</ref>


===اعجاز محتوایی===
== اعجاز محتوایی (معنایی) ==
اعجاز محتوایی که از آن به اعجاز علمی، معنوی و… هم تعبیر شده است، یعنی قرآن بخاطر احکام متعالی، اخبار علمی و غیبی و… با قطع نظر از کلمات و الفاظش معجزه است و برای آن مصادیق و وجوهی ذکر کرده‌اند که ما به چند نمونه از آن اشاره می‌کنیم:
اعجاز محتوایی که از آن به اعجاز علمی، معنوی و… هم تعبیر شده است، یعنی قرآن بخاطر احکام متعالی، اخبار علمی و غیبی و… با قطع نظر از کلمات و الفاظش معجزه است و برای آن مصادیق و وجوهی ذکر کرده‌اند که ما به چند نمونه از آن اشاره می‌کنیم:


trustworthy
۹۳۵

ویرایش