آیه ۴۶ سوره فصلت: تفاوت میان نسخه‌ها

آیه ۴۶ سوره فصلت (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۶ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۱۲

۸۸۶ بایت حذف‌شده ، ۱۶ آوریل

بدون خلاصۀ ویرایش

A.rezapour

automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy

۱۶٬۰۱۱

ویرایش

@@ خط ۴۱: / خط ۴۱: @@
 در تفاسیر گفته شده اگر کافران به این کتاب و این آئین بزرگ ایمان نیاورند نه به خداوند زیانی می‌رسانند، و نه به پیامبر، چرا که خوبی‌ها و بدی‌ها همه به صاحبانش بازمی‌گردد و آنها هستند که میوه شیرین یا تلخ اعمال خویش را می‌چینند.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج‏20، ص: 307</ref> مطابق این آیه هر کس، عبادتی انجام دهد برای خودش نموده، زیرا ثواب این عملش به خودش خواهد رسید، و خاصیّتش برای او خواهد بود نه دیگری. این آیه در پاسخ کسی است که خیال می‌کند خداوند به بندگان ظلم می‌کند و بعضی از افراد را بجای دیگری به مکافات گناه می‌رساند، و ثواب افراد را به دیگری می‌دهد.<ref>طبرسی، فضل بن حسن‏، ترجمه تفسیر مجمع البیان، عده ای از فضلا، تهران، ۱۳۷۱ش، ج‏22، ص: 80</ref>
-== ... ==
+== پاداش و عذاب نتیجه اعمال خود انسان است ==
-عمل، قائم به صاحب عمل است، و بیانگر حال او است. اگر عمل صالح و مفید باشد خود او هم از آن سود می‌برد، و اگر مضر و بد باشد، خودش از آن متضرر می‌گردد. پس این رفتار خدای تعالی که نفع عمل صالح را به صاحبش می‌رساند و او را ثواب می‌دهد، و ضرر عمل بد را نیز به صاحبش می‌رساند و عقابش می‌کند، اصلاً ظلمی نیست، و چنان نیست که وضع شیء در غیر موضعش باشد. و اگر این روش از خدای تعالی ظلم باشد، باید در ثواب دادن میلیونها بنده و عقاب کردن میلیونها دیگر، در برابر میلیاردها عمل نیک و بد، ظلام بندگان باشد، ولی از آنجایی که گفتیم این روش ظلم نیست، پس خدای تعالی ظلام بندگان نمی‌باشد، و با این بیان روشن می‌شود که چرا فرمود «پروردگار تو ظلام بندگان نیست» و نفرمود: «پروردگار تو ظالم به بندگان نیست»<ref>طباطبایی، محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‏، ۱۳۷۴ش، ج‏17، ص: 608.</ref>
+در تفسیر المیزان آمده که اگر عمل صالح و مفید باشد خود انسان از آن سود می‌برد، و اگر مضر و بد باشد، خودش از آن متضرر می‌گردد. این رفتار خداوند که نفع عمل صالح را به صاحبش می‌رساند و او را ثواب می‌دهد، و ضرر عمل بد را نیز به صاحبش می‌رساند و عقابش می‌کند، ظلم نیست. و اگر این روش از خداوند ظلم باشد، باید در ثواب دادن میلیون‌ها بنده و عقاب کردن میلیون‌ها دیگر، در برابر میلیاردها عمل نیک و بد، ظلام بندگان باشد.<ref>طباطبایی، محمدحسین، ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه محمد باقر موسوی، قم، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‏، ۱۳۷۴ش، ج‏17، ص: 608.</ref>
-ریشهٔ حوادث تلخ و شیرین را در عملکرد خود جستجو کنید. «مَنْ عَمِلَ صالِحاً فَلِنَفْسِهِ وَ مَنْ أَساءَ فَعَلَیْها» وبه دیگران نسبت ندهید: به خدا نسبت ندهید. چنان‌که قرآن می‌فرماید: همین که انسان را پروردگارش آزمایش و اکرام نماید، گوید: پروردگارم مرا گرامی داشته و در شرایط دیگر گوید: پروردگارم مرا خوار کرد. رَبِّی أَکْرَمَنِ‏ … رَبِّی أَهانَنِ امّا قرآن پاسخ می‌دهد: چنین نیست بلکه خواری شما به خاطر آن است که به یتیم و مسکین رسیدگی نکردید. «کَلَّا بَلْ لا تُکْرِمُونَ الْیَتِیمَ»(۱). فجر، ۱۵–۲۰. به مردم نسبت ندهید. چنان‌که در قیامت مستضعفان به مستکبران می‌گویند: «لَوْ لا أَنْتُمْ لَکُنَّا مُؤْمِنِینَ»(۲). سبأ، ۳۱. شما مقصّرید، اگر شما نبودید، ما ایمان می‌آوردیم. به نیاکان منسوب نسازید. هنگامی که به منحرفان گفته می‌شود از آنچه خداوند نازل کرده پیروی کنید گویند: «نَتَّبِعُ ما وَجَدْنا عَلَیْهِ آباءَنا»(۳). لقمان، ۲۱. ما از آنچه پدرانمان را بر آن یافته‌ایم پیروی می‌کنیم. به انبیا نسبت ندهید. چنان‌که کفّار انبیا را مقصّر می‌دانستند و به آنان می‌گفتند: «إِنَّا تَطَیَّرْنا بِکُمْ»(۴). یس، ۱۸. ما وجود شما را شوم می‌دانیم و تمام بدبختی‌های ما از سوی شماست. قرآن می‌فرماید: «مَنْ عَمِلَ صالِحاً»(۳). فصلت، ۴۶. یعنی اصل عمل است، از هر کس که صورت پذیرد. به شیطان نسبت ندهید. چنان‌که شیطان می‌گوید: مرا مقصّر ندانید و ملامت نکنید، بلکه خودتان را سرزنش کنید، «دَعَوْتُکُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ» ابراهیم، ۲۲. این شما هستید که دعوت مرا با آزادی و آگاهی پذیرفتید.<ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، ج‏8، ص: 356
+مفسران ذیل این آیه گفته اند انسان باید ریشه حوادث تلخ و شیرین را در عملکرد خود جستجو کند و به دیگران و به خدا نسبت ندهد. چنانکه در قرآن آمده است: «همین که انسان را پروردگارش آزمایش و اکرام نماید، گوید: پروردگارم مرا گرامی داشته و در شرایط دیگر گوید: پروردگارم مرا خوار کرد.» اما قرآن پاسخ می‌دهد: «چنین نیست بلکه خواری شما به خاطر آن است که به یتیم و مسکین رسیدگی نکردید. «کَلَّا بَلْ لا تُکْرِمُونَ الْیَتِیمَ» (آیه ۱۵ تا ۲۰ فجر)  در روز قیامت نیز عده‌ای به مستکبران گناهان خود را نسبت می‌دهند که شما مقصر هستید اگر شما نبودید، ما ایمان می‌آوردیم. (آیه ۳۱ سوره سبأ). و برخی نیز به نیاکان خود منسوب می کنند: ما از آنچه پدرانمان را بر آن یافته‌ایم پیروی می‌کنیم. (آیه ۲۱ سوره لقمان) و برخی نیز پیامبران را مقصر میدانند به آنان می‌گفتند: «ما وجود شما را شوم می‌دانیم و تمام بدبختی‌های ما از سوی شماست.» (آیه ۱۸ یس). برخی نیز به شیطان نسبت می دهند اما شیطان می‌گوید: مرا مقصّر ندانید و ملامت نکنید، بلکه خودتان را سرزنش کنید، این شما هستید که دعوت مرا با آزادی و آگاهی پذیرفتید. (آیه ۲۲ سوره ابراهیم). اما در مقابل همه اینها قرآن می‌فرماید: اصل عمل است و از هر کس که صورت پذیرد نتیجه را خودش میبیند. (آیه ۴۶ سوره فصلت) <ref>قرائتی، محسن، تفسیر نور، ج‏8، ص: 356
 تهران، مرکز فرهنگی درسهایی از قرآن‏، ۱۳۸۸ش.</ref>