ترجمه قرآن (کوشا): تفاوت میان نسخه‌ها

{{در دست ویرایش|کاربر=A.rezapour }}

  | ویراستار              =بهاءالدین خرمشاهی، نادعلی عاشوری تلوکی  

این ترجمه مورد توجه آیت الله خامنه ای قرار گرفت و در ضمن پیغام محبت آمیزی که به مترجم داد، از ترجمه و پانوشت آن ستایش کرد<ref>«[http://kooshaa.ir/post/204 ترجمه قرآنی که مورد توجه رهبری نظام قرار گرفت]»، وبگاه اطلاع رسانی استاد کوشا، انتشار: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۲ش، بازدید: ۸ اسفند ۱۴۰۲ش.</ref>.

در این نشست، '''مصطفی ملکیان، فیلسوف اخلاق''' با بیان اینکه ترجمه قرآن محمدعلی کوشا یکی از بهترین ترجمه‌های قرآن به زبان فارسی است، اظهار کرد: این اثر بی‌شک یکی از بهترین ترجمه‌های قرآن است. در میان ترجمه‌های قرآن به زبان فارسی، اگر بخواهیم از پنج ترجمه برتر نام ببریم، ترجمه محمدعلی کوشا حتما یکی از این پنج ترجمه خواهد بود و حتی می‌توان گفت، یکی از سه ترجمه برتر قرآن به زبان فارسی است.<ref>«[https://isfahan.iqna.ir/fa/news/4124606/%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%B4%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AA%D8%B1%D8%AC%D9%85%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA ترجمه محمدعلی کوشا از بهترین ترجمه‌های قرآن به فارسی است]»، خبرگزاری بین المللی قرآن، بازدید: ۸ اسفند ۱۴۰۲ش.</ref>

محمدعلی کوشا (متولد ۱۳۳۱ش، کردستان)، منتقد ترجمه های قرآن، مترجم قرآن، نویسنده و عالم شیعی است. کوشا از شاگردان برجسته صالحی نجف آبادی شناخته می‌شود. وی در موضوعات قرآن و تفسیر، کلام و تاریخ آثار و تألیفات فراوانی دارد. پژوهشی در ترجمه‌های برتر قرآن کریم، از دولت قرآن (مجموعه مقالات قرآن‌پژوهی و کتاب‌شناسی)، نگارش 350 مقاله در دانشنامۀ قرآنی، مجموعه مقالات قرآنی - ادبی در نشریات معتبر از جمله «مجلۀ بینات»، «مجلۀ آیینۀ پژوهش»، «مجلۀ چشم‌انداز ایران»، «مجلۀ مهرنامه»، «مجلۀ ترجمان وحی»، «مجلۀ تبیان»، «مجلۀ پیام انقلاب»، «مجلۀ طلایه»، «مجلۀ میراث شهاب»، «مجلۀ میراث جاویدان»، ترجمه‌هایی که توسط ایشان ویراستاری شده است عبارتند از: «ترجمۀ قرآن از دکتر ابوالقاسم امامی»، «ترجمۀ قرآن از دکتر مصطفی خرم‌دل»، «ترجمۀ قرآن از آیت‌الله صالحی نجف‌آبادی»، «ترجمۀ قرآن از حجت‌الاسلام محمود صلواتی»، «ترجمۀ قرآن از حجت‌الاسلام محمدحسین ابراهیمی کازرونی»، «ترجمۀ قرآن از آیت‌الله سید محمدتقی دیباجی اصفهانی» و «تصحیح و بازترجمان ترجمۀ شیخ الهند» نقد و بررسی بیش از 180 ترجمه از قرن چهارم تاکنون، و بیش از ده ویرایش و تصحیح آثار گوناگون از آثار اوست.<ref>«[http://kooshaa.ir/page/zendeginame زندگی‌نامه]»، وبگاه اطلاع رسانی استاد کوشا، بازدید: ۸ اسفند ۱۴۰۲ش.</ref>

که بیشترین محسنات و کمترین اشکالات را در بر دارد. نثر این ترجمه بسیار شیوا و شفاف است و هرگز طبق اصطلاح مرحوم سیدمحمدعلی جمالزاده بوی ترجمه نمی‌دهد. ترجمۀ ایشان را «تاج التراجم» نامیده‌ام.<ref>«[http://kooshaa.ir/post/205 ترجمه قرآن استاد کوشا را تاج التراجم نامیده‌ام]»، وبگاه اطلاع رسانی استاد کوشا، انتشار: ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ش، بازدید: ۸ اسفند ۱۴۰۲ش.</ref>

«اگر ناگزیر از پاسخ دادن به پرسش بهترین ترجمۀ فارسی قرآن کدام است، باشیم می‌توان گفت که ترجمۀ استاد محمدعلی کوشا چه بسا برترین ترجمه در میان ترجمه‌های برتر فارسی قرآن کریم باشد.»<ref>«[http://kooshaa.ir/post/205 ترجمه قرآن استاد کوشا را تاج التراجم نامیده‌ام]»، وبگاه اطلاع رسانی استاد کوشا، انتشار: ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ش، بازدید: ۸ اسفند ۱۴۰۲ش.</ref>

نثر فارسی متعادل و روان و دلنشینِ کم‌نظیری دارد.<ref>«[http://kooshaa.ir/post/159 ترجمه قرآن استاد کوشا جزء برترین ترجمه‌های 1100 اخیر است]»،‌ وبگاه اطلاع رسانی استاد کوشا، بازدید: ۸ اسفند ۱۴۰۲ش.</ref>

ترجمه قرآن کوشا متأثر از فن ترجمه کاوی است زیرا مترجم سال‌ها در این حوزه فعالیت کرده و نقدهای گوناگونی در این زمینه نگاشته است.<ref>«[http://kooshaa.ir/post/184 ترجمه قرآن کوشا متأثر از فن ترجمه کاوی است]»، وبگاه اطلاع رسانی استاد کوشا، بازدید: ۸ اسفند ۱۴۰۲ش.</ref>

'''خلاصۀ ویژگی‏های این ترجمه'''

'''الف‏)''' تمام این ترجمه از سورۀ حمد تا ناس به صورت مباحثه در کلاس آن هم با تجزیه و ترکیب و بیان نکات بلاغی شکل پیدا کرده است که در واقع نوعی کار گروهی محسوب می‏شود.

'''ب‏)''' وجود پانوشت‏های مرتبط با ترجمه در قالب بیان ریشه‏های لغات قرآنی و معانی گوناگون آنها و احیاناً اشاره به موارد اختلافی در ترجمه و تفسیرها و بیان برخی نکات تفسیری و ادبی.

'''د)''' با توجّه به ملاحظات دو ویراستارِ دانشمند و قرآن پژوه و پنج نمونه خوانِ دقیق و فاضل و ناظری ادیب و نکته سنج، گمان می‏رود میزان کاستی‏های این اثر به حدّاقل رسیده باشد.

'''ه)''' با توجّه به تجارب، مطالعات و نقدها و بررسی‌های گوناگونی‌که مترجم بر ده‌ها ترجمۀ فارسی از قرن چهارم تاکنون داشته، بنایش بر این بوده که دستِ‏کم لغزش‌هایی را که در آن ترجمه‌ها دیده، در این ترجمه راه نیابد.<ref>«[http://kooshaa.ir/post/176 معرفی اجمالی ترجمۀ قرآن استاد کوشا]»، وبگاه اطلاع رسانی استاد کوشا، بازدید: ۸ اسفند ۱۴۰۲ش.</ref>

برخی از این محورها عبارتند از: مشخص نبودن روش ترجمه، یکسان ترجمه نشدن عباراتِ همانندْ در بافت های مشابه، مشخص نکردن منبع مورد استناد در ترجیح دادن معانی یا وجوه اعرابیِ کلمات و عبارات، نداشتن مبنا در برخی اسلوب های نحوی، اشکالات گوناگون در پاورقی ها، از ایرادهایی است که به این ترجمه گرفته اند.<ref>علی زاهدپور، «بررسی و نقد ترجمه قرآن کریم اثر حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی کوشا»، آینه پژوهش سال 34 فروردین و اردیبهشت 1402 شماره 1 (پیاپی 199)، ص۳۴۳.</ref>