مبعث پیامبر(ص): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:


بعثت پیامبر(ص) را اصلی‌ترین و بنیادی‌ترین حادثه از رخدادهای سیره و تاریخ نبوی دانسته‌اند. مبعث، عید بزرگ در فرهنگ همه فرقه‌های اسلامی است و در سراسر سرزمین‌های اسلامی آن را جشن می‌گیرند.
بعثت پیامبر(ص) را اصلی‌ترین و بنیادی‌ترین حادثه از رخدادهای سیره و تاریخ نبوی دانسته‌اند. مبعث، عید بزرگ در فرهنگ همه فرقه‌های اسلامی است و در سراسر سرزمین‌های اسلامی آن را جشن می‌گیرند.
== زمان بعثت ==
بنابر اعتقاد شیعه مبعث پیامبر(ص) در روز دوشنبه ۲۷ [[ماه رجب]] سال چهلم [[عام الفیل]] و بیستمین سال حکومت خسرو پرویز بر ایران (مطابق سال ۶۱۰ میلادی) روی داده است.<ref>مدیر شانه چی، کاظم، «بعثت رسول اکرم(ص)»، نامه آستان قدس، شماره ۲۹ و ۳۰، ۱۳۴۶ش، ص۱۷؛ مطیع، مهدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/228837/بعثت بعثت]»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref> مشهور میان علماء و محدثین اهل سنت این است که بعثت پیامبر(ص) در [[ماه مبارک رمضان]]، سال چهلم عام الفیل بوده؛ ولی برخی آن را هفدهم رمضان، برخی هیجدهم ماه رمضان و جمعی هم بیست و چهارم آن ماه نقل کرده‌اند.<ref>«[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/249902/تاریخ-بعثت-پیامبر(ص) پیامبر(ص) در چه تاریخی به پیامبری مبعوث شد؟]»، آیین رحمت، بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۲ش.</ref>


== جایگاه ==
== جایگاه ==
خط ۱۳: خط ۱۰:


در تفسیر و تبیین عرفانی مبعث گفته شده مبعث در حقیقت به معنای تجلی خداوند و صفات الهی در یک انسان زمینی است. مبعوث شدن پیامبر به این معناست که نفس پیامبر به درجه‌ای از عرفان و معرفت رسید که حقایقی از عالم بالا بر او آشکار شد. تجلی ذات حق در نفس پیامبر را معنای بعثت دانسته‌اند.<ref>«[https://www.cgie.org.ir/fa/news/127376/بعثت-پیامبر-اسلام(ص)-در-گفت‌وگو-با-محسن-غرویان بعثت پیامبر اسلام(ص) در گفت‌وگو با محسن غرویان]»، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، انتشار: ۱۵ اردیبهشت ۹۵، بازدید: ۱۵ بهمن ۱۴۰۲.</ref> خداوند در [[آیه ۱۶۴ سوره آل‌عمران]] خاطر نشان می‌کند که «خدا بر مؤمنان منت نهاد [كه‌] پيامبرى از خودشان در ميان آنان برانگيخت».<ref>علوی مهر، حسین، «بعثت و اهداف آن»، فرهنگ کوثر، شماره ۴۴، ۱۳۷۹ش، ص۱۲.</ref>
در تفسیر و تبیین عرفانی مبعث گفته شده مبعث در حقیقت به معنای تجلی خداوند و صفات الهی در یک انسان زمینی است. مبعوث شدن پیامبر به این معناست که نفس پیامبر به درجه‌ای از عرفان و معرفت رسید که حقایقی از عالم بالا بر او آشکار شد. تجلی ذات حق در نفس پیامبر را معنای بعثت دانسته‌اند.<ref>«[https://www.cgie.org.ir/fa/news/127376/بعثت-پیامبر-اسلام(ص)-در-گفت‌وگو-با-محسن-غرویان بعثت پیامبر اسلام(ص) در گفت‌وگو با محسن غرویان]»، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، انتشار: ۱۵ اردیبهشت ۹۵، بازدید: ۱۵ بهمن ۱۴۰۲.</ref> خداوند در [[آیه ۱۶۴ سوره آل‌عمران]] خاطر نشان می‌کند که «خدا بر مؤمنان منت نهاد [كه‌] پيامبرى از خودشان در ميان آنان برانگيخت».<ref>علوی مهر، حسین، «بعثت و اهداف آن»، فرهنگ کوثر، شماره ۴۴، ۱۳۷۹ش، ص۱۲.</ref>
بنابر اعتقاد شیعه مبعث پیامبر(ص) در روز دوشنبه ۲۷ [[ماه رجب]] سال چهلم [[عام الفیل]] و بیستمین سال حکومت خسرو پرویز بر ایران (مطابق سال ۶۱۰ میلادی) روی داده است.<ref>مدیر شانه چی، کاظم، «بعثت رسول اکرم(ص)»، نامه آستان قدس، شماره ۲۹ و ۳۰، ۱۳۴۶ش، ص۱۷؛ مطیع، مهدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/228837/بعثت بعثت]»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref> مشهور میان علماء و محدثین اهل سنت این است که بعثت پیامبر(ص) در [[ماه مبارک رمضان]]، سال چهلم عام الفیل بوده؛ ولی برخی آن را هفدهم رمضان، برخی هیجدهم ماه رمضان و جمعی هم بیست و چهارم آن ماه نقل کرده‌اند.<ref>«[https://makarem.ir/maaref/fa/article/index/249902/تاریخ-بعثت-پیامبر(ص) پیامبر(ص) در چه تاریخی به پیامبری مبعوث شد؟]»، آیین رحمت، بازدید: ۲۴ بهمن ۱۴۰۲ش.</ref>


== آغاز بعثت ==
== آغاز بعثت ==
بعثت پیامبر اکرم(ص) در ۴۰ سالگی و در قولی خلاف مشهور، در ۴۳ سالگی آن حضرت اتفاق افتاد؛ سبب این اختلاف، برداشت متفاوت از مفهوم بعثت است که آیا اولین نزول ''قرآن‌'' و آیات الهی مساوی با بعثت است، یا اولین تبلیغ رسمی و علنی.<ref>مطیع، مهدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/228837/بعثت بعثت]»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref>
بعثت پیامبر اکرم(ص) در ۴۰ سالگی (و در قولی غیر مشهور ۴۳ سالگی) اتفاق افتاد؛ سبب این اختلاف، برداشت متفاوت از مفهوم بعثت است که آیا اولین نزول ''قرآن‌'' و آیات الهی مساوی با بعثت است، یا اولین تبلیغ رسمی و علنی.<ref>مطیع، مهدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/228837/بعثت بعثت]»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref>


وقتی پیامبر اکرم(ص) در [[غار حرا]]، در کوه ثور، به تفکر و عبادت مشغول بود، با نزول نخستین آیات [[سوره علق]]، و دعوت او به «خواندن به نام پروردگاری که آفرید» آغاز شد و با نخستین آیات سوره مدثر ادامه یافت. پیامبر(ص) ابتدا همسرشان خدیجه و پسر عمویشان علی(ع) را در جریان نبوت خویش قرار دادند. ۳ سال بعد با نزول آیهٔ «وَاَنْذِرْ عَشیرَتَک الاْقْرَبین» (سوره شعراء، آیه ۲۶) دعوت وارد مرحله جدیدی شد و در همان سال با نزول آیه «فَاصْدَع بِما تُؤْمَرُ وَاَعْرِض عَن الْمُشْرِکین…» (سوره حجر، آیه ۱۵) علنی شد و اول بار پیامبر(ص) در بازار عُکاظ، جایی که همه مردم برای تجارت در آن جمع بودند و عده‌ای نیز در بلندی‌های آن به بیان اشعار تازه و داستان‌های گوناگون مشغول بودند، همه را به سکوت خواندند و دعوت خویش را آشکار کردند. آن روز ابولهب، پیامبر(ص) را به استهزا آزرد و عده‌ای نیز به پیروی از او پیامبر(ص) را آزار رسانیدند؛ اما ابوطالب در حمایت از پیامبر(ص) آنان را تنبیه کرد، عده کمی ایمان آوردند و به جمع گروه اندکی که در این دورهٔ ۳ ساله، پنهانی ایمان آورده بودند، پیوستند.<ref>مطیع، مهدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/228837/بعثت بعثت]»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref>
وقتی پیامبر اکرم(ص) در [[غار حرا]]، در کوه ثور، به تفکر و عبادت مشغول بود، با نزول نخستین آیات [[سوره علق]]، و دعوت او به «خواندن به نام پروردگاری که آفرید» آغاز شد و با نخستین آیات سوره مدثر ادامه یافت. پیامبر(ص) ابتدا همسرشان خدیجه و پسر عمویشان علی(ع) را در جریان نبوت خویش قرار دادند. ۳ سال بعد با نزول آیهٔ «وَاَنْذِرْ عَشیرَتَک الاْقْرَبین<ref>سوره شعراء، آیه ۲۶.</ref>» دعوت وارد مرحله جدیدی شد و در همان سال با نزول آیه «فَاصْدَع بِما تُؤْمَرُ وَاَعْرِض عَن الْمُشْرِکین…<ref>سوره حجر، آیه ۱۵.</ref>» علنی شد.  


گفته‌اند نخستین نشانه‌های بعثت پیامبر(ص) به هنگام ۴۰ سالگی او، رؤیاهای صادقه بوده است، اما آنچه در سیره به عنوان آغاز بعثت شهرت یافته، شبی در ماه رمضان، یا ماه رجب است که فرشتهٔ وحی در غار حرا بر پیامبر(ص) ظاهر شد و بر او نخستین آیات سورهٔ علق را برخواند. بنابر روایات، پیامبر(ص) به شتاب به خانه بازگشت و خواست که او را هر چه زودتر بپوشانند. گفته شده برای مدتی در نزول وحی وقفه‌ای ایجاد شد و همین امر پیامبر(ص) را غمناک ساخته بود، ولی اندکی بعد فرشتهٔ وحی بازآمد و آن حضرت را مأمور هدایت قوم خود کرد.<ref>جمعی از نویسندگان، «اسلام»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، ج۸، ذیل مدخل.</ref>
اول بار پیامبر(ص) در بازار عُکاظ، جایی که همه مردم برای تجارت در آن جمع بودند و عده‌ای نیز در بلندی‌های آن به بیان اشعار تازه و داستان‌های گوناگون مشغول بودند، همه را به سکوت خواندند و دعوت خویش را آشکار کردند. آن روز ابولهب، پیامبر(ص) را مورد استهزا قرار داد و عده‌ای نیز به پیروی از او پیامبر(ص) را آزار رسانیدند؛ اما ابوطالب در حمایت از پیامبر(ص) آنان را تنبیه کرد، عده کمی ایمان آوردند و به جمع گروه اندکی که در این دورهٔ ۳ ساله، پنهانی ایمان آورده بودند، پیوستند.<ref>مطیع، مهدی، «[https://www.cgie.org.ir/fa/article/228837/بعثت بعثت]»، دائره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی، ج۱۲، ذیل مدخل.</ref>


در تفسیر نمونه گفته شده که به اعتقاد اکثر مفسران سوره علق نخستین سوره‌ای است که بر پیغمبر اکرم(ص) نازل شده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۱۵۳.</ref>
گفته‌اند نخستین نشانه‌های بعثت پیامبر(ص) به هنگام ۴۰ سالگی او، شبی در ماه رمضان، یا ماه رجب است که فرشتهٔ وحی در غار حرا بر پیامبر(ص) ظاهر شد و بر او نخستین آیات سورهٔ علق را خواند. بنابر روایات، پیامبر(ص) به شتاب به خانه بازگشت و خواست که او را هر چه زودتر بپوشانند. گفته شده برای مدتی در نزول وحی وقفه‌ای ایجاد شد و همین امر پیامبر(ص) را غمناک ساخته بود، ولی اندکی بعد فرشتهٔ وحی بازآمد و آن حضرت را مأمور هدایت قوم خود کرد.<ref>جمعی از نویسندگان، «اسلام»، دائرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، ج۸، ذیل مدخل.</ref> در تفسیر نمونه گفته شده که به اعتقاد اکثر مفسران سوره علق نخستین سوره‌ای است که بر پیامبر اکرم(ص) نازل شده است.<ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۱۵۳.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
۱۱٬۹۱۳

ویرایش