automoderated، دیوانسالاران، مدیران
۷٬۲۳۰
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶: | خط ۶: | ||
{{پاسخ}} | {{پاسخ}} | ||
آیاتی از قرآن که به ظاهر از نافرمانی پیامبران خبر میدهند و به نکوهش از برخی از اعمال آنان میپردازند، به صورتی گسترده در کتابهای روایی، تفسیری و کلامی به بحث گذاشته شده، معنای حقیقی آنها مورد موشکافی قرار گرفته است. در اینجا به جای آن که به بررسی تک تک این آیات بپردازیم، چند نکتهٔ کلی را برای دست یابی به درکی عمیقتر از آنها گوشزد میکنیم. | آیاتی از قرآن که به ظاهر از نافرمانی پیامبران خبر میدهند و به نکوهش از برخی از اعمال آنان میپردازند، به صورتی گسترده در کتابهای روایی، تفسیری و کلامی به بحث گذاشته شده، معنای حقیقی آنها مورد موشکافی قرار گرفته است. در اینجا به جای آن که به بررسی تک تک این آیات بپردازیم، چند نکتهٔ کلی را برای دست یابی به درکی عمیقتر از آنها گوشزد میکنیم. | ||
* واژههایی هم چون عصیان، استغفار، توبه و ذنب در مورد پیامبران، فقط دارای معنای عرفی نیست بلکه گستره وسیعی دارد و تنها در قلمرو محرمات شرعی محدود نمیگردد. برای مثال، سرپیچی از فرمانهای استحبابی و ارشادی نیز نوعی عصیان است؛ هر چند کار حرامی را برای کسی که عصیان کرده، رقم نمیزند. استغفار و توبه نیز، بسته به میزان قرب و منزلت آدمی معنای متفاوتی مییابد به گونهای که نه تنها در مورد حرامهای شرعی بلکه دربارهٔ اعمال پسندیدهای که برای مقربان درگاه الهی ناپسند است نیز میتوان از توبه و مغفرت سخن گفت. هم چنین «ذنب» به معنای کاری است که پی آمدی ناگوار دارد و بر این اساس، مبارزات پیامبر اکرم با بتپرستی را نیز میتوان از زبان مشرکان، ذنبی نابخشودنی به شمار آورد، که به گفته قرآن، خداوند با فتح مکه این گناه را میبخشاید و پیامبرش را از پی آمدهای ناگوار آن ایمن سازد: {{قرآن|إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبِينًا|۱|لِيَغْفِرَ لَكَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَمَا تَأَخَّرَ وَيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَيَهْدِيَكَ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا|۲|ترجمه=به راستی ما برای تو پیروزی آشکاری فراهم آوردیم | * واژههایی هم چون عصیان، استغفار، توبه و ذنب در مورد پیامبران، فقط دارای معنای عرفی نیست بلکه گستره وسیعی دارد و تنها در قلمرو محرمات شرعی محدود نمیگردد. برای مثال، سرپیچی از فرمانهای استحبابی و ارشادی نیز نوعی عصیان است؛ هر چند کار حرامی را برای کسی که عصیان کرده، رقم نمیزند. استغفار و توبه نیز، بسته به میزان قرب و منزلت آدمی معنای متفاوتی مییابد به گونهای که نه تنها در مورد حرامهای شرعی بلکه دربارهٔ اعمال پسندیدهای که برای مقربان درگاه الهی ناپسند است نیز میتوان از توبه و مغفرت سخن گفت. هم چنین «ذنب» به معنای کاری است که پی آمدی ناگوار دارد و بر این اساس، مبارزات پیامبر اکرم با بتپرستی را نیز میتوان از زبان مشرکان، ذنبی نابخشودنی به شمار آورد، که به گفته قرآن، خداوند با فتح مکه این گناه را میبخشاید و پیامبرش را از پی آمدهای ناگوار آن ایمن سازد: {{قرآن|إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبِينًا|۱|لِيَغْفِرَ لَكَ اللَّهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِكَ وَمَا تَأَخَّرَ وَيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَيَهْدِيَكَ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا|۲|ترجمه=به راستی ما برای تو پیروزی آشکاری فراهم آوردیم. تا خداوند از گناه گذشته و آينده تو درگذرد و نعمت خود را بر تو تمام گرداند و تو را به راهى راست هدايت كند|سوره=فتح|آیه=۱-۲}}. | ||
# از دیدگاه روایات، یکی از نکاتی که در زبانشناسی قرآن کریم باید مورد توجه قرار گیرد، این است که برخی از آیات به شیوهٔ «ایّاکَ اعنی وَ اسمَعی یا جارة» نازل شدهاند. این جمله در زبان عربی تقریباً برابر با ضربالمثلی فارسی است که میگوید: «در، به تو میگویم، دیوار، تو بشنو». بر این اساس، هر چند پیامبر اکرم تردیدی در الهی بودن وحی ندارد، با جملاتی از این دست مورد خطاب قرار میگیرد: «اگر در آنچه بر تو نازل کردیم تردید داری، از کسانی که پیش از تو کتاب (آسمانی) میخواندند، پرسش نما». این آیه، به هیچ وجه نشان گر دو دلی پیامبر نیست؛ بلکه راهی برای تحقیق و جست و جو فراروی مخاطبان قرآن کریم قرار میدهد و از آنان میخواهد که برای برطرف ساختن شک و تردید خود، از دانشمندان یهودی و مسیحی که ویژگیهای پیامبر خاتم را میدانند، پرسش نمایند. | # از دیدگاه روایات، یکی از نکاتی که در زبانشناسی قرآن کریم باید مورد توجه قرار گیرد، این است که برخی از آیات به شیوهٔ «ایّاکَ اعنی وَ اسمَعی یا جارة» نازل شدهاند. این جمله در زبان عربی تقریباً برابر با ضربالمثلی فارسی است که میگوید: «در، به تو میگویم، دیوار، تو بشنو». بر این اساس، هر چند پیامبر اکرم تردیدی در الهی بودن وحی ندارد، با جملاتی از این دست مورد خطاب قرار میگیرد: «اگر در آنچه بر تو نازل کردیم تردید داری، از کسانی که پیش از تو کتاب (آسمانی) میخواندند، پرسش نما». این آیه، به هیچ وجه نشان گر دو دلی پیامبر نیست؛ بلکه راهی برای تحقیق و جست و جو فراروی مخاطبان قرآن کریم قرار میدهد و از آنان میخواهد که برای برطرف ساختن شک و تردید خود، از دانشمندان یهودی و مسیحی که ویژگیهای پیامبر خاتم را میدانند، پرسش نمایند. | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
{{پایان پاسخ}} | {{پایان پاسخ}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
متن برگرفته شده از کتاب ''پـرسمان عصـمت''، يوسفيان، حسن، مركز مطالعات و پژوهشهاى فرهنگى حوزه علميه، قم، ۱۳۸۰ش. | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||