فهرست تفسیرهای فارسی قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۱: خط ۱۱:
* '''ترجمه تفسیر طبری''': تفسیری‌ کهن‌ از قرآن‌ به‌ فارسی‌، تألیف‌ گروهی‌ از علمای‌ ماوراءالنهر در نیمة‌ دوم‌ قرن‌ چهارم‌. این‌ کتاب‌ با آنکه‌ از نظر ساختار و واژگان‌، ارزشی‌ همسنگ‌ با شاهنامة‌ فردوسی‌ در ادب‌ فارسی‌ دارد، مهجور مانده‌ است‌. این‌ اثر، اگر نخستین‌ تفسیر فارسی‌ نباشد، از نخستین‌ ترجمه‌های‌ رسمی‌ قرآن‌ است‌. <ref>آذرنوش، آذرتاش، «ترجمة  تفسیر طبری»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ذیل مدخل.</ref> این تفسیر از قدیمی ترین یادگارهای نثر فارسی است که بدان دسترسی وجود دارد.<ref>حبیب یغمایی، «ترجمه فارسی تفسیر طبری»، نامه فرهنگستان (قدیمی) آبان 1322 شماره 4، ص۳۵.</ref>
* '''ترجمه تفسیر طبری''': تفسیری‌ کهن‌ از قرآن‌ به‌ فارسی‌، تألیف‌ گروهی‌ از علمای‌ ماوراءالنهر در نیمة‌ دوم‌ قرن‌ چهارم‌. این‌ کتاب‌ با آنکه‌ از نظر ساختار و واژگان‌، ارزشی‌ همسنگ‌ با شاهنامة‌ فردوسی‌ در ادب‌ فارسی‌ دارد، مهجور مانده‌ است‌. این‌ اثر، اگر نخستین‌ تفسیر فارسی‌ نباشد، از نخستین‌ ترجمه‌های‌ رسمی‌ قرآن‌ است‌. <ref>آذرنوش، آذرتاش، «ترجمة  تفسیر طبری»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ذیل مدخل.</ref> این تفسیر از قدیمی ترین یادگارهای نثر فارسی است که بدان دسترسی وجود دارد.<ref>حبیب یغمایی، «ترجمه فارسی تفسیر طبری»، نامه فرهنگستان (قدیمی) آبان 1322 شماره 4، ص۳۵.</ref>
* تفسیر قرآن پاک
* تفسیر قرآن پاک
* تفسیری بر عشری از قرآن مجید.
* '''تفسیری بر عشری از قرآن مجید:''' با کتاب  تفسیر بر عشری  از قرآن  مجید ، متعلق  به  قرن  پنجم ، تحولی  خجسته  پدیدار می شود. به طور کلی ، ساختارهای  نحوی  در این  کتاب ، نسبت  به  بسیاری  از آثار مشابه ، به  سبک  مقبول  فارسی  نزدیکتر است  و روان نویسی  و پرهیز از پیچیدگی  و پیروی  از نحو فارسی  قاعدة  عمومی  کتاب  است . با اینهمه ، مانند کتابهای  پیشین ، نویسنده  ــ بیشتر در قطعات  کوتاه  ــ در تاروپود ساختارهای  عربی  گرفتار می آید و جملاتی  نامأنوس  برای  فارسی زبانان ، عرضه  می کند.<ref>آذرنوش، آذرتاش، و دیگران، «ترجمه قرآن»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ذیل مدخل.</ref>
* تفسیر کمبریج: تفسیر قرآن  مجید ، نسخة  کیمبریج ، که  بین  قرنهای  چهارم  و پنجم  تدوین  شده  و تنها نیمة دوم  آن  (در دو جلد) باقی  مانده  است ، یکی  از دل انگیزترین  آثار نثر فارسی  است .<ref>آذرنوش، آذرتاش، و دیگران، «ترجمه قرآن»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ذیل مدخل.</ref>
* '''تفسیر کمبریج''': تفسیر قرآن  مجید ، نسخة  کیمبریج ، که  بین  قرنهای  چهارم  و پنجم  تدوین  شده  و تنها نیمة دوم  آن  (در دو جلد) باقی  مانده  است ، یکی  از دل انگیزترین  آثار نثر فارسی  است .<ref>آذرنوش، آذرتاش، و دیگران، «ترجمه قرآن»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ذیل مدخل.</ref>
 
* '''تاج التراجم فی تفسیر القرآن للاعاجم:''' تاج التراجم فی تفسیر القرآن للاعاجم ، اثر شهفور (شاهفور)بن  طاهر اسفراینی  * ، از زیباترین  آثار تفسیری  فارسی  و دومین  ترجمة  تاریخداری  (میان  ۴۳۰ تا ۴۶۰؛ رجوع کنید به اسفراینی ، مقدمة  مایل هروی  و الهی خراسانی ، ص  دوازده ) است  که  می شناسیم . این  کتاب  از نظر ساختار، واژگان ، و دوگانگی  نثر در ترجمه  و تفسیر به  کتابهای  معاصر خود شباهت  بسیار دارد. مصححان  تاج التراجم  (همان  مقدمه ، ص  چهار ـ شش )، بر اساس  سخنان  اسفراینی  در مقدمة  خویش ، تاج التراجم  را نقطة  عطفی  در تاریخ  ترجمه های  قرآنی  دانسته  و سایر ترجمه های  معاصرش  را متأثر از آن  شمرده اند.<ref>آذرنوش، آذرتاش، و دیگران، «ترجمه قرآن»، دانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائره المعارف اسلامی، ۱۳۹۳ش، ج۷، ذیل مدخل.</ref>
تاج التراجم فی تفسیر القرآن للاعاجم
* تفسیر سور آبادی
 
* کشف الاسرار و عده الابرار
تفسیر سور آبادی
 
کشف الاسرار و عده الابرار


== قرن ششم ==
== قرن ششم ==
automoderated، ناظمان (CommentStreams)، trustworthy
۱۶٬۱۰۵

ویرایش