trustworthy
۷٬۳۴۶
ویرایش
←نویسندگان
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
در دوره اول جنگ‌های ایران و روس، حکومت برای جلب کمک مالی و نظامی مردم و نخبگان نظامی و ایلاتی تلاش کرد تا جنگ با روسیه را از نبرد نظامی به نبرد عقیدتی [[اسلام]] در برابر [[کفر]] تعریف کند. دولت قاجار در این راستا تلاش کرد تا حمله روس‌ها را نه یک حمله نظامی و سیاسی به قلمرو یک حکومت، بلکه حمله به قلمرو اسلام شیعی برای از بین بردن اسلام و مسلط کردن کفر تعریف کند. از این طریق درصدد گرفتن فتاوای جهادی از علمای اصولی برآمد تا از طریق آنها به نبرد خود با روسیه مشروعیت بخشد. عالمان برجسته این دوره به‌جهت سقوط سرزمین‌های اسلامی به دست کفار، به درخواست فتحعلی‌شاه پاسخ مثبت دادند. رسائل و فتاوایی برای مقابله با روس‌ها نوشتند تا با آنان همراهی کرده باشند.<ref>زرگری‌نژاد، غلامحسین، «بررسی احکام الجهاد و اساب الرشاد نخستین اثر در تکوین ادبیات جهادی تاریخ معاصر ایران»، مجله دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، شماره ۱۵۵، پاییز ۱۳۷۹ش، ص۳۷۸-۳۸۰.</ref> | در دوره اول جنگ‌های ایران و روس، حکومت برای جلب کمک مالی و نظامی مردم و نخبگان نظامی و ایلاتی تلاش کرد تا جنگ با روسیه را از نبرد نظامی به نبرد عقیدتی [[اسلام]] در برابر [[کفر]] تعریف کند. دولت قاجار در این راستا تلاش کرد تا حمله روس‌ها را نه یک حمله نظامی و سیاسی به قلمرو یک حکومت، بلکه حمله به قلمرو اسلام شیعی برای از بین بردن اسلام و مسلط کردن کفر تعریف کند. از این طریق درصدد گرفتن فتاوای جهادی از علمای اصولی برآمد تا از طریق آنها به نبرد خود با روسیه مشروعیت بخشد. عالمان برجسته این دوره به‌جهت سقوط سرزمین‌های اسلامی به دست کفار، به درخواست فتحعلی‌شاه پاسخ مثبت دادند. رسائل و فتاوایی برای مقابله با روس‌ها نوشتند تا با آنان همراهی کرده باشند.<ref>زرگری‌نژاد، غلامحسین، «بررسی احکام الجهاد و اساب الرشاد نخستین اثر در تکوین ادبیات جهادی تاریخ معاصر ایران»، مجله دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، شماره ۱۵۵، پاییز ۱۳۷۹ش، ص۳۷۸-۳۸۰.</ref> | ||
میرزا عیسی قائم‌مقام فراهانی، وزیر عباس میرزا نایب السلطنه، مسئولیت جمع‌آوری فتوا‌های جهاد با روس‌ها را برعهده گرفت. او برای این کار ملا محمدباقر سلماسی و صدرالدین تبریزی را با سرعت تمام نزد علمای شیعه در عراق و سایر بلاد شیعه فرستاد. آنان پس از ملاقات و گفت‌وگو با عالمان و فقیهان مورد نظر و دریافت فتواها و رساله‌های جهادیه آنان با شتاب بازگشتند و فتواها و رساله‌ها را تحویل میرزا عیسی قائم‌مقام دادند.<ref>زرگری‌نژاد، «بررسی احکام الجهاد و اسباب الرشاد نخستین اثر در تکوین ادبیات جهادی تاریخ معاصر ایران»، ص۳۸۲ | میرزا عیسی قائم‌مقام فراهانی، وزیر عباس میرزا نایب السلطنه، مسئولیت جمع‌آوری فتوا‌های جهاد با روس‌ها را برعهده گرفت. او برای این کار ملا محمدباقر سلماسی و صدرالدین تبریزی را با سرعت تمام نزد علمای شیعه در عراق و سایر بلاد شیعه فرستاد. آنان پس از ملاقات و گفت‌وگو با عالمان و فقیهان مورد نظر و دریافت فتواها و رساله‌های جهادیه آنان با شتاب بازگشتند و فتواها و رساله‌ها را تحویل میرزا عیسی قائم‌مقام دادند.<ref>زرگری‌نژاد، «بررسی احکام الجهاد و اسباب الرشاد نخستین اثر در تکوین ادبیات جهادی تاریخ معاصر ایران»، ص۳۸۲.</ref> | ||
==نویسندگان== | ==نویسندگان== | ||
کتاب احکام الجهاد و اسباب الرشاد مجموعه | کتاب احکام الجهاد و اسباب الرشاد مجموعه رسائل جهادیه از نویسندگان مختلف است که به دستور عباس میرزا توسط میرزا عیسی قائم‌مقام فراهانی (۱۱۶۷-۱۲۳۷ق)، وزیر دانشمند عباس میرزا، جمع‌آوری شده است.<ref>سپهر، محمدتقی بن محمدعلی، ناسخ التواریخ، تحقیق محمدباقر بهبودی، تهران، کتابفروشی اسلامیه، ۱۳۵۳ش، ج۱، ص۱۸۴-۱۸۵؛ نیز: قائم مقام بزرگ فراهانی، عیسی بن حسن، احکام الجهاد و اسباب الرشاد، تحقیق غلامحسین زرگری‌نژاد، تهران، انتشارات بقعه،۱۳۸۰ش، ص۸۲؛ آقاجری، سید هاشم، «نقد و برررسی احکام الجهاد و اسباب الرشاد»، نشریه پیشینه، شماره ۲، بهار ۱۳۸۱ش، ص۴۶.</ref> نویسندگان این رسائل که از عالمان برجسته زمان خود بودند عبارت‌اند از: | ||
{{ستون|۲}} | {{ستون|۲}} | ||
* شیخ محمدحسن نجفی مشهور به کاشف الغظاء | * شیخ محمدحسن نجفی مشهور به کاشف الغظاء | ||